وَاِذَٓا اَنْعَمْنَا عَلَى الْاِنْسَانِ اَعْرَضَ وَنَاٰ بِجَانِبِه۪ۚ وَاِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ كَانَ يَؤُ۫سًا ﴿٨٣﴾
 

قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلٰى شَاكِلَتِه۪ۜ فَرَبُّكُمْ اَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ اَهْدٰى سَب۪يلًا۟ ﴿٨٤﴾
 

83- İnsana bir nimet verdiğimizde sırt çevirir ve yan çizer; ona bir şer dokunduğu zaman da umutsuzluğa kapılır.

84- De ki: "Herkes kendi yaratılışına göre davranır. Şu halde kimin daha doğru yolda olduğunu Rabbin daha iyi bilir."

Allah Teala bu âyet-i kerimede, kendisinin himayesine mazhar olan in­sanların nankörlük ettiklerini, kendilerine mal, sıhhat ve zafer gibi nimetler ve­rildiğinde Allah´a itaat ve ibadetten yüzçevirdiklerini ve yan çizdiklerini, buna mukabil, herhangi bir sıkıntıya düştüklerinde de ümitsizliğe kapıldıklarını, zira ümidin asıl kaynağının inanç olduğunu, inançsızın tutunacağı bir dal bulunma­dığını beyan ediyor.

Bu hususta başka âyetlerde de şöyle buyuruluyor: "Yemin olsun ki biz in­sana katımızdan bir rahmet verip sonra onu kendisinden alırsak şüphesiz ki insan, ümitsizliğe düşer ve nankörleşir" "Yemin olsun ki biz insana, uğradığı za­rardan sonra tekrar nimetler tanırsak "Kötülükler başımdan gitti" der. Şüphesiz ki insan, çok sevinen ve çok öğünendir." "Ancak sabredenler ve iyi amel işle­yenler bundan müstesnadır. İşte onlara, günahlarından bağışlanma ve büyük mükâfaat. Hud suresi: 9 - 11

       TABERİ TEFSİRİ

İnsana nimet verdiğimiz zaman  Allah’a kulluktan, Allah’ın istediği bir hayattan yüz çevirir, yan çizer. Halbuki Allah’ın nimetlerine gark oldukça Allah’a kulluğu artmalıyken tamamen aksine Allah’a itaatten çıkıp isyanlara yöneliyor. Ama kendisine bir zarar dokunduğu, bir sıkıntı geldiği zaman da hemen ye’se düşüyor.

Yâni bol bol nimetlere ulaştırıldığı zaman bütün bunları kendisine lütfeden Allah’tan yan çiziyor, ama kendisine bir zarar dokunduğu zaman da hemen bir ye’se düşerek, kimseyi bulamadın da beni mi buldun? Ya Rabbi diye Allah’a kafa tutmaya, Allah’la bir çatışma içine girmeye başlayıveriyor.

İnsan nimeti vereni hatırlayıp O’na hamd ve şükretmediğinde bu nimet onu azdırır ve şımartır. Sıkıntıda, Allah’a bağlanmakla sıkıntı halinde ümit sahibi olur. Allah’ın rahmeti ve lutfu ile gönül huzuruna kavuşur, Olayları iyi biçimde yorumlar ve kendisine birtakım müjdeler çıkarır.

İşte burada da imanın değeri hem darlıkta hem de bollukta neden olduğu rahmet ortaya çıkmaktadır.

De ki: Herkes kendi yaratılışına göre davranır...

De ki herkes yaratılışına, huyuna, karakterine göre hareket eder. Herkesin davranışı, herkesin yaşantısı kendi mizaç ve karakterine göredir.  Herkes ona göre bir hayat yaşar. Kimin hidâyette, kimin doğruda olduğunu da en iyi bilen Rabbindir. Kendi yolunda olanı da, yanlış yolda olanı da en iyi bilen Odur.

     BASAİRUL KUR’AN