Temel hak ve özgürlükler bölümü üzerinde çalışan Anayasa Uzlaşma Komisyonu, "insanlık onuru" ile "temel hak ve hürriyetlerin niteliği" başlıklı iki maddenin metinlerini oluşturdu.

Hürriyet'ten Bülent Sarıoğlu'nun haberine göre her partiden birer üyenin bulunduğu alt komisyon dün "insan onuru" kavramı üzerinde uzun tartışmalar yaptı. Ak Parti, CHP ve BDP'nin bu maddeyle ilgili talebine karşılık MHP'li üyeler "Anayasa'da terminoloji birliğini sağlamak gerekir. Evrensel insanlık değerlerini yansıtırken ortak bir tanım yapmak gerekir ki ileride tehlikeli sonuçlar çıkmasın" dediler.

MHP bu maddenin "Kişinin maddi ve manevi varlığını geliştirme hakkı" çerçevesinde düzenlenmesini önerdi. Görüşmeler sonunda başlığın adı "İnsanlık onuru ve haysiyeti" olarak düzenlendi. Alt metnine ise "İnsanlık onur ve haysiyetine devletin saygı göstereceği ve koruyacağına" ilişkin ifadeler yazıldı. "Temel hak ve hürriyetlerin niteliği ve bütünlüğü" başlığının altına ise "Temel hak ve hürriyetler bir bütündür ve birbirini tamamlar" ifadesine yer verildi. İki metin öğleden sonra üst komisyonda yeniden görüşülecek. Komisyonun akşam ilerleyen saatlere kadar çalışması bekleniyor.

22 BAŞLIK PARANTEZDE

Üst komisyon, önceki toplantılarında "Sığınma hakkı", "Yoksulluğa karşı korunma hakkı", "Çevre ve doğal hayat hakkı", "İş güvenliği hakkı" gibi yeni başlıklar üzerinde uzlaşmıştı. 41 başlık arasında anlaşma sağlanamayan 22 konu ise henüz oylanmayarak parantez içine alındı. Bunlar arasında "vicdani ret hakkı, kimlik hakkı, kültürel haklar, anadilini kullanma hakkı, miras hakkı, bütçe hakkı, Türkiye vatandaşlığı, Anayasal şikayet, kamu denetçiliği, hayvan hakları, düzeltme ve cevap hakkı, makul hayat sürdürme hakkı, temiz su ve yeterli gıdaya erişim hakkı, pozitif ayrımcılık, kadın hakları" başlıkları da bulunuyor.

HÜRRİYET Mİ ÖZGÜRLÜK MÜ?

Bazı kavramların dil kökeniyle ilgili itirazlar da tartışmalarda önemli gündem maddesi oluyor. CHP'liler başlıklarda Arapça kökenli sözcükler yerine Türkçe ifadeleri önerdi. Ak Parti ve MHP'nin, "Hürriyet" önerisine karşılık "Özgürlük"; "Hayat" önerisine karşılık "Yaşam" ifadeleri öneriliyor. AK Partililer, "Hürriyet" kavramının muhafazakar kesim açısından derin anlamlar içerdiğini savunurken, diğer yandan "hak" sözcüğünün de Arapça kökenli olması nedeniyle terminoloji birliği için de "hürriyet"in tercih edilmesini istiyorlar.