Öncelikli olarak çeşitli ülkelerin istihbarat örgütleri, ABD'ye dost ve muhalif kesimler, Afgan savaşının tarafları ve insan hakları örgütlerinin ilgisini çeken belgeler daha uzun bir süre daha gündemi işgal edecek gibi görünüyor. Peki, bu belgeler ne anlama geliyor? Yayınlanan belgeler gerçekten de Amerikan makamlarının ciddi istihbarat açıklarına dayanan bir sızıntının ürünü mü? Yoksa tamamen CIAnin dünya kamuoyunu yanıltmak amacıyla yayınladığı belgeler mi? Yoksa kontrolü dışında gelişen bu sızdırmaya karşı CIA olayı lehine çevirmek için bazı eklemeler yaparak süreci manipüle mi etti? İşte bu analizde olayın detaylı bir yorumunu bulacaksınız:
Abdullah Mansur / Pressmedya Özel Dosyası
Amerika'nın Afganistan işgalinde olaylar hiç şüphesiz işgalcilerin lehine gelişmiyor. Gerek Amerikan makamlarının ve NATO komutanlarının itirafları gerekse savaş meydanlarından ülkeye peş peşe giden tabut sayısındaki ciddi artış olayların işgalcilerin kontrolünden çıktığını gösteriyor. Bu ciddi hezimetin en önemli göstergelerinden biri Amerikan ordusunun en üst düzey komutanı olan Mc Chrystal'ın Amerika savaşı kaybediyor anlamına gelen beyanatları sonunda görevinden alınmasıdır.
Bütün dünya bazı batılı ülkelerin askerlerini Afganistan'dan çekmesi, kiminin de yakın zamanda ülkeden çekilme planları yapması sonucu ciddi bir yalnızlık çeken Amerika'nın bu savaşı eline yüzüne bulaştırmadan nasıl bitireceğini tartışırken Wikileaks.com isimli bir site Afgan savaşı hakkında çok gizli yazışmaları da içeren 75 bin belgeyi açıkladı. Toplamda 91 bin belgenin varolduğunu ancak 15 bin belgenin Amerikan askerlerinin ve Afgan müttefiklerinin can güvenliğini tehlikeye atacağını iddia ederek yayınlamayan site bu günlerde eriye kalan belgeleri de bazı elemelerden geçirip yayınlamayı düşünüyor.
Açıklanan belgelerin bir kısmı zaten bilinen gerçeklerin resmi belgelerle ıspatlanması anlamına gelirken bir kısmı da yeni birçok bilgiyi içeriyor. Ancak bu analizin asıl ağırlık konusu ABD'nin çıkarlarına hizmet eden bazı belgelerin de sızdırılması ya da sızdırılmış gibi lanse edilmesidir. Bilindiği gibi CIA ve Mossad gibi örgütler bazen yayılmasını istedikleri bazı belgeleri sızdırmış gibi yapıyor Türkiye gibi ülkelerde de üçüncü kalitede bazı komplo teorisyeni yazarlar bu belgeleri köşelerinden yayınlayarak büyük bir gazetecilik yaptıkları zehabına kapılıyorlar. Oysa aslında Mossad'ın bir maşası olma görevini üstlendiklerini unutarak kimi İslami hareketlere bu sahte belgelere dayanarak ağır ithamlarda bulunuyorlar.
Oldukça teknik askeri bilgiler içeren birçok belge arasında en fazla öne çıkanı Afgan savaşı günlükleri olarak da bilinen "War Diaries" isimli askeri yazışmalar. Amerikan ve NATO güçlerinin uğradığı saldırıların yer, zaman ve çeşidini, meydana gelen saldırılarda Amerikan ve müttefiklerin kayıplarını konu alan belgelerin tümünün incelenmesi belki de aylar alan bir çalışma sonucu mümkün olacaktır. Ancak biz okuyucularımıza war diaries isimli askeri belgelerin içeriğiyle alakalı bazı istatistikî bilgiler seçtik.
Onbinlerce sayfadan oluşan savaş günlükleri belgesi Amerikan ve NATO askerlerinin 2004 yılıyla 2009 yılı arasında uğradığı saldırılar, mayınlı tuzaklar ve pusuları konu alıyor. Raporlarda 2004 yılı ile aradan geçen 5 yıl arasında Talibanın saldırılarının yaklaşık 18 kat arttığı görülüyor. Aşağıda savaşın en fazla kızıştığı zaman olan Ağustos ve Temmuz aylarında ABD askerlerine yönelik saldırı ve diğer olayların miktarı verilmektedir.
Ağustos
2004 191
2005 435
2006 936
2007 1784
2008 1244
2009 3645
Temmuz
2004 189
2005 451
2006 759
2007 1853
2008 930
2009 3078
Görüldüğü gibi 2004 yılının ağustos ayında sadece 189 saldırıya maruz kalan işgal güçleri 2009 yılının aynı ayında tam 3845 olaya maruz kalmış. Bu talibanın işgalin ilk yıllarından bu yana etkinliğini en az 15 kat artırdığının bizzat Amerikan makamlarınca itiraf edilmesi anlamına gelmektedir. Raporlarda başlangıçta saldırılarını en fazla yaz aylarında yapan Taliban ve El Kaide'nin Afgan tarihindeki diğer savaşlardan farklı olarak artık kış aylarında da ciddi saldırılar ve etkinlikler yürüttüğü görülüyor. Aşağıdaki tabloda Talibanın yıllara göre kışın en soğuk ayı olan Ocak ile yazın en sızak ayı olan Ağustos ayında düzenlediği saldırıların miktarı görülmektedir.
| 2004 |
ocak |
138 |
ağustos |
191 |
| 2005 |
ocak |
136 |
ağustos |
435 |
| 2006 |
ocak |
305 |
ağustos |
936 |
| 2007 |
ocak |
1416 |
ağustos |
1784 |
| 2008 |
ocak |
1222 |
ağustos |
1244 |
| 2009 |
ocak |
1290 |
ağustos |
3645 |
Yukardaki rakamlar sadece Talibanın saldırılarını değil propaganda etkinliklerini, gözlem ve tarassut çalışmalarını, mayınlı tuzaklarını, taciz ateşlerini, suikastlerini ve bazı diğer asayiş olaylarını da içermektedir. Bu anlamıyla mesela Ağustos ayında meydana gelen 3645 olay yüzde seksen oranında Taliban ve El Kaide saldırılarını içerse de diğer bazı savaşla bağlantılı olayları da içermektedir.
Bu anlamıyla wikileaks adlı sitenin 2004-2009 yılları arasındaki 5 yıllık süreçle alakalı yayınladığı belgelerden savaş günlükleri isimli grupta yer alan ve öne çıkan bazı ayrıntılar şöyle.
Belgelerin Affiliation (yakın temas) isimli kısmına göre geçen 5 yıllık süreye göre Amerikan askerler Taliban unsurlarıyla tam 50887 yakın temas yaşamış. Bu yılda 10 bin olay ayda da yaklaşık 900 olaya tekabül ediyor. yani Taliban 5 yılın ortalamasına göre günde ortalama 75 saldırı gerçekleştirirken bu sayı 2009 yılı itibariyle yaz aylarında günde 250 saldırıya tekabül ediyor. Bunların olay çeşidine göre dağılımıysa şöyle:
Bilinmeyen patlama 156
Patlamayan boby tuzakları 2770
Teslim olan düşman 4
Sniper operasyonu 154
Sabotaj 6
Rpg saldırısı 76
Diğer düşman aktiviteler 418
Diğer saldırılar 132
Bomba yerleştirmeler 259
Propaganda olayı 100
Mayın patlaması 321
Temizlenen mayın 369
İed destekli Taliban saldırısı 350
İed patlaması 7202
Teknik arızayla patlamayan ıed 550
Bulunup tremizlernen bomba 8581
Acil iniş yapan uçaklar 9
Direk ateşli silahlarla saldırı 16293
Pusu 538
Düşük tehlikede olaylar 27078
Tehlkeli olaylar 23082
Dost ateşi 148
Yulardaki bilgilerin özeti olarak verilen yakın temas olayı Taliban ve El Kaidenin Amerikan askerleriyle herhangi bir şekilde yakın temasının sayısal miktarının toplamıdır. Yani Taliban ve müttefikleri amerikan ve NATO güçlerine karşı mayınlı saldırı, havan saldırısı ve diğer her türlü saldırı çeşitleri kullanarak toplam 50887 aktivite gerçekleştirmiş. Bunun dışında yukarda belirtilen sayılar ise bu 50 bin küsür aktivitenin çeşitli kategörilere göre dağılımını ele alıyor. Rapora göre Taliban etkinlikleri geçen yıldan bu yana tam yüzde 100lük bir artış göstermiş. Rapora göre 5 yıllık süre içersinde sadece dört olayda Taliban savaşçılarının amerikan güçlerine teslim olduğu görülüyor. Bu gerçek Afgan ve amerikan makamlarının her defasında bir çok talibanın silah bıraktığı ve teslim olduğu yönünde medyaya verdiği beyabatların aslında yalandan ibaret olduğunu gösteriyor. 5 yıllım yoğun bir savaşta sadece dört olayda Taliban savaşçılarının teslim olması ise Taliban kitlesinin kararlılığı olarak değerlendiriliyor.
Wikileaks isimli sitenin war diaries isimli belgelerin dığında yayınladığı ve Afgan Savaşına Batının desteğinin sağlanması isimli stratejik içerilkli belge de en çok gündemi meşgul eden belgelerden biri. NATO'ya bağlı güçlerin Afgan savaşına olan ilgilerinin azalması ve ağır kayıplar vermeleri sonucu halklarından gelen baskılara dayanamayıp ayrılmak istemesi CIA'yi harekete geçirmiş. CIA Afganistan savaşına batının destek vermesi için kadın haklarının kullanılması, talibanın kadınlara büyük haksızlıklar yaptığı ve kadınları haksız yere infaz ettiği yönünde bazı sahte verilerin gündeme getirilmesi, Talibanın haklarını elinden aldığı iddia edilen bazı kadınların dramatik hikayelerinin batı medyasına servis edilmesi önerileri yer alıyor. Süreç CIA'nin bu stratejisini uzun yıllardır zaten uyguladıuğını doğruluyor. Geçtiğimiz yıl Pakistan talibanının bir Afgan kadını halkın gözleri önünde kırbaçladığına dair bir görüntü batı medyasında uzun bir süre gündem olmuştu.
Ancak birkaç ay önce olayın bir ABD tezgahı olduğu ve ABD'nin bir aileye para vererek böyle biz senaryo çizdiği ortaya çıktı. Olay üzerine baskılara dayanamayan Pakistan Swat bölgesine büyük bir operasyon başlatmış ve bu oyuna gelmişti. Times dergisinin geçtiğimiz günlerde yayunladığı burnu Taliban tarafından kesildiği iddia edilen bibi ayşe isimli kadıonın da hikayesinin sahte olduğu olayda talibanın yada Taliban destekçilerinin hiçbir sorumluluğunun olmadığı ortaya çıkmıştı.
Raporda Avrupa ülkelerinin talibanın dönüşü konusunda korkutularak savaşa itilmesi çağrısı da yer alıyor. Taliban ve El Kaidenin birinci dereceden hedef olarak görmedikleri bazı Avrupa ülkelerinin el kaide saldırısı tehtidi altında gösterilmesi, sahte saldırı uyarıları yapılarak Avrupa ülkelerinde panik havası oluşturulması ve böylece avrupalıulara Talibanın dönüşünün bütün avrupayı etkileyeceği mesajının verilmesi batının savaşa desteğini artıracak yöntemler olarak değerlendiriliyor. ayrıca raporda ABD ve NATO güçlerinin çok fazla sivil öldürdüğü itiraf ediliyor. Rapor ABD'nin bir çok yerel ve uluslar arası medya organına insan hakları ihlalleri ve sivillerle yönelik nato ve abd katliamlarını örtmeleri için yüklü paralar aktarılarak rüşvet verildiğini de gösteriyor.
Wikileaks isimli sitenin sızdırdığı bu belgelerden "us-Afghan-insurgents- 2009 isimli belgede Taliban ve El Kaide öncülüğündeki küresel cihad hareketinin Pakistan- Afganistan hattındaki askeri gücüne dair ayrıntılı bilgilerin verildiği görülüyor. Bu bilgilerden bazıları şöyle:
Afganistan ve Pakistan bölgesinde etkin olan Taliban müttefiği gruplar şunlar:
Leşgeri İslami:
Lideri: Mangal Bagh
Askeri gücü: 12 bin savaşçı
Bölge: Hayber
El Kaide:
Askeri gücü: 2 bin
İslami Cihad Birliği
Askeri gücü: Tahminen 200-500
Özbekistan İslami Hareketi:
Lideri: Tahir Yuldaşev
Askeri gücü: 200
Türkistan İslam Partisi
Lideri: Abdulhak Türkistani
Askeri gücü: 200
Hareketul Mücahidin
Lideri: Doktor Bedr Münir
Askeri gücü: Eskiden sınırlı sayıda savaşçısı olan grup 2005 yılında özellikle Cemaati İslamiye bağlı Pakistan Müslüman Öğrenciler Birliğinden binlerce öğrencinin kitlesel olarak harekete katılması sonucu şu an binlerle ifade ediliyor.
Ceyşul Mücahidin:
Lideri: Mesud Ezher
Askeri gücü: 200 savaşçı
Leşkeri Cengvi:
Askeri gücü: 2000
Taliban Hareketi:
Liderleri: Molla Muhammed Ömer, Molla Zakir, Molla Selam. Hareketin 18 kişilik bir şurası ve birçok lideri var.
Askeri gücü: Tahmini 30.000
Raporda Taliban'ın ülkenin 2008 yılında yüzde 54'ünü etkisi altında bulundurduğu ancak 2009 yılında ülkenin yüzde 74'ünün Taliban etkisine girdiği bizzat ABD kaynaklarınca itiraf ediliyor.
Pakistan Taliban'ı TTP
Lideri: Hekimullah Mesud
Bölge: Pakistan ve Weziristan
Askeri gücü: 15.000
Hizbi İslami:
Lideri: Gulbeddin Hikmetyar
Askeri gücü: 1000 savaşçı
Hakkani grubu:
Lideri: Sıracuddin Hakkani
Askeri gücü: Yaklaşık 5 bin
Raporda yer verilen haritalara göre bir sene aralıkla talibanın etkinliğini hayli artırdığı gösteriliyor.
Raporda Afganistan ve pakistan'da 25'i kalıcı olmak üzere irili ufaklı tam 157 askeri eğitim kampının bulunduğu belirtiliyor. Bu kampları destekleyen tam 400 lojistik merkezin bulunduğu ifade ediliyor. Direnişçilerin birçok silahı bölgede halkın ürettiği de raporda yer alıyor. Raporda mesela 5 bine yakın silahlı gücü olan Hakkani hareketine dair ayrıntılı bilgi yok. Yine Pencap Tablanı da es geçilmiş. Rakamlar tahminlere dayansa da görüldüğü gibi Taliban ve El Kaide öncülüğündeki Küresel Cihadçılar Afganistan ve Pakistan'da on binlerle ifade edilen askeri gücü oluşturmuş durumda. Küresel Cİhadçılar, İslam dünyasında sınırların ortadan kalktığı bir hilafet devleti kurmak için savaşıyor.
Wikileaks ne kadar güvenilir?
Wikileaks isimli sitenin yayınladığı belgelerin içeriğiyle alakalı bazı bilgileri birinci bölümde okuyucularımızla paylaştık. Dosyamızın bu bölümünde bu belgelerin gerçeklik payı ve propaganda yönü üzerinde duracağız.
Wikileaks'ın belgeleri içersinde Amerikan ordusunu zora sokacak yukarıdaki gibi bilgiler mevcut. Ancak raporda bütün bunlardan daha fazla öne çıkarılan bazı detaylar raporun tamamının ya da bir kısmının CIA tarafından manipüle edildiği izlenimi oluşturuyor.
Amerika'nın son yıllaıda Pakistanın Veziristan bölgesinde mevzilenen el Kaide ve Pakistan Talibanına yönelik bir kara operasyonu yapmak istediği bütün dünya kamuoyu trafından biliniyor. Daha önce bunun için bahane arayan ABD defalarca Pakistanı teröristleri barındırmakla itham etmiş hatta gerekirse saldıracaklarını açıklamıştı.
Sızdırıldığı söylenen raporlarda Pakistan istihbarat örgütü ISI'nin Talibana destek verdiği ve eğitim imkanı sunduğu iddiası oldukça dikkat çekiyor. Bu iddia Pakistana muhtemel bir kara saldırısı için zemin hazırlıyor. Taliban bu iddiaya sert tepki gösterdi ve resmi sitesi Alemarah.info'dan yaptığı açıklamada şunları bildirdi.
"Özellikle 2007 yılında bir Amerikan insansız uçağının 2 Reuters muhabiri dahil 13 masum sivili öldürdüğünü gösteren bir videoyu yayınlayarak meşhur olan wikileaks sitesi Amerikan çıkarlarına hizmet etmektedir. Amerika'nın insan hakları ihlalalerine dair yüzlerve video internette zaten dolaşırken bu sitenin isminin meşhur edilerek bütün dünyaya gerçekleri tarafsız açıklayan ahlaklı bir medya organı olarak tanıtılıp bu sitenin meşhur edilmesi manidardır ve sinsi bir tuzaktır. Amerika site aracılığıyla bazı belgeleri kontrolü dışında sızdırmış gibi davranarak Mücahidlere karşı anti propaganda yapmaktadır. Belgelerde Pakistan istihbaratının Talibana stratejik ve lojistik destek verdiği iddia edilmektedir. Bu Amerikanın, kardeşi kardeşe vurdurma politikasının bir ayağıdır. Afganistan İslam Emrliği hiçbir istihbarat ve dış devletten destek almayan tamamen İslama ve Afgan halkına dayanan İslami bir halk hareketidir."
Çin ve Tayland gibi ABD muhalifi ülkeler de wikileaks'ın bir İsrail-ABD siber savaş aracı olduğunu ve wikileaks'ın ABD'nin yanlış icraatlarını açığa çıkardığını iddia eden ancak gerçekte ABD çıkarlarına hizmet eden bir propaganda kurumu olduğuna inanıyor. Wikileaks daha önce de birçok Amerikan muhalifi ülke hakkında Amerika'nın elini güzlendiren bazı belgeleri yayınlamıştı.
http://theunjustmedia.com/
http://washingtonindependent.com/80698/how-to-discredit-afghan-women-courtesy-of-the-cia
belgelerin tümünün arşivini indirmek için aşağıdaki linki tıklayınız:
http://leakmirror.wikileaks.org/file...-diary.html.7z
Belgeler tam da ABD'nin dış politikasına hizmet eder şekilde Çin ve İran'ın Taliban'ı desteklediğini ve silah yardımı yaptığını iddia ediyor. Tam 180 belgede ISI Talibanı eğitmekle suçlanıyor.
Ancak ISI'nın gerçek patronunun CIA olduğu gerçeği es geçiliyor. Raporda bir çok defa Afganistan'da sivillerin çoğunun NATO ve ABD'nin hava saldırıları sonucu öldüğü gizlenerek Taliban'ın saldırılarında sivillerin çoğunun öldüğü vurgulanarak hem insan hakları örgütlerine hem de Müslümanlar da dahil insan haklarına ve masumların can güvenliğine karşı hassas tüm insanlara Taliban'a karşı negatif duygular beslemeleri mesajı veriliyor.
Taliban ABD'ye ve kendisini suçlayan taraflı insan hakları örgütlerine bir hafta önce bir çağrıda bulunarak tarafsız bir komisyonun sivil kayıplar konusunda kimin suçlu olduğunu incelemesini ve bu denetçilerin Taliban'ın kontrolü altındaki bölgelere de girmesi çağrısı yaptı. Ancak İsaf aynı gün yaptığı açıklamada bu çok tehlikeli çağrıyı reddetti.
Online journal isimli analiz sitesinde geçen Psikolojik savaş kimin politik silahıdır? İsimli analizde yayınlanan belgeler sonucunda Taliban, Pakistan ve İran'ın da zarar gördüğü ve Obama yönetimine savaşı devam ettirtecek bazı bahaneler sağladığı belirtiliyor.
http://onlinejournal.com/artman/publish/article_6171.shtml
Amerikan ordusuna yönelik oldukça gizli belgeler de dahil 91 bin belgenin açıklanması elbette Amerikan hükumetini ve NATO'yu çok zor durumda bırakmıştır. Ancak Taliban ve olayın tarafı diğer ülkelerin ve kurumların açıklamaları olayın kamuoyunda oluşturduğu etki sonuçta bu süreçte ABD lehine bazı gelişmelerin de olduğunu gösteriyor. Öyleyse sonuçta ABD insiyatifi dışında bir grup belgenin sızdırıldığı CIA tarafından da buna mukabil bazı sahte belgelerin aynı süreçte sızdırılarak olayın manipüle edilmeye çalışıldığı sonucu ortaya çıkmaktadır. Olay Amerikanın Afganistan'da yaptığı hak ihlallerini ve zulümleri tartışmaya açmış ve ABD için ciddi zarara neden olmuştur. Ancak Amerika bu olaydan bazı yönleriyle de faydalanmaya çalışmıştır.
(Kaynak: Pressmedya)
HABERE YORUM KAT