Mısır'daki gelişmelere ilişkin haberlerin birisinin başlığı şöyleydi: "Sosyal paylaşım siteleri: Mısırlı gençlerin yeni silahı".

Gazeteci olayların içinde olan birçok gençle konuşmuş. Gençler, "sosyal paylaşım siteleri" olmadan ülkede yaşanan sosyal hareketlerin bu noktaya ulaşamayacağını ifade ediyorlar. Mesela 25 Ocak'ta rejime karşı gerçekleşen büyük sokak gösterisinin gerçekleşmesi.

İnternet üzerinden geliştirilen bu haberleşme, gösterilere katılıp katılmamakta tereddüt eden kesimi de olayların içine çekmiş. Gençler sosyal paylaşım ağı üzerinden gösterilere ilişkin fotoğraflara ve haberlere anında ulaşabilmişler. Bazı gençler gösterilerin doğrudan video yayınını da gerçekleştirmiş. Protesto gösterileri Twitter ve Facebook başta olmak üzere pek çok blog üzerinden anında izlenmiş ve dolayısıyla katılım genişlemiş.

Mısır'da İnternet'e giriş yapabilenlerin sayısı 17 milyona yakınmış. (nüfusun %21'i) Ancak bu Avrupa ülkelerine oranla sınırlı sayıdaki kullanım bile Mısır'daki iktidarı endişelendirmeye yetmiş. Devletin aldığı önlemler süratle uygulanmaya konmuş. Önce Twitter ve Facebook'a girişler önlenmiş. Dün itibari ile de internete giriş kesilmiş.

Son önlemle ilgili olarak şu bilgi veriliyor: Bugüne kadar hiçbir rejim sokak gösterilerine tepki olarak internete girişi tamamen bloke etmemişti. İran'da Ahmedinejad'ın seçilmesinden sonra başlayan gösterilerde bile internete girişte bu şekilde "total" bir engelleme yaşanmamış. Mısır'ın bu çerçevede aldığı bir diğer önlem de SMS'lerin engellenmesi.

Mısır'dan çıkıp şimdi de Suriye'de karşımıza çıkan iletişim yasaklarına göz atalım: Suriye de Tunus ve Mısır gibi bu alanda yasakların yaşandığı bir ülke. Suriye'de de YouTube ve Facebook ve politik içerikli sitelere ulaşmak imkansız. Bu ülkede sadece internet değil, diğer medyalar da sıkı bir sansüre tabi. Suriye medyasının Tunus'da olup bitenleri ancak birkaç gün önce duyurmasından, haberleşme özgürlüğüne getirilen sınırlamanın taze bir örneği olarak söz ediliyor. Ancak tahmin edilebileceği gibi özellikle Suriyeli gençler, Lübnan üzerinden sosyal paylaşım sitelerine-ağına giriş yapma yolunu bulmuşlar.

Sosyal paylaşım sitelerinin-ağının sosyal hareketlerde üstlendiği büyük rol sadece sıcak günlerin geçtiği Arap ülkelerinde gözlenmiyor. İnternet kullanımının çok daha büyük oranda olduğu ülkelerdeki "sosyal hareketler"de de bu iletişim ağının rolü giderek büyüyor. Mesela Fransa'da yakın zamanlarda emeklilik yaşının yükseltilmesine tepki olarak gelişen büyük gösteriler... Bu gösterilerde yer alan liseliler gibi, sendikalar da bu yeni iletişim ağından yararlandılar. Yani sosyal hareketlerin eskiden olduğu gibi bir merkezden organize edilmesi-duyurulması artık geride kalmış bir yöntem. Nerede hareket var, anında ilgilenenlerin ekranında...

Görüyorsunuz, "iletişim devrimi" denilen gelişmeler ortaya ne türden beklenmedik (ya da istenmedik!) yenilikleri taşıyor. Sıkça karşımıza çıkan "bilgi toplumu" kavramının aklına gelmeyen yenilikler bunlar! İnternet sadece finans kesiminin oyuncağı değil ki; o aynı zamanda bir anda çığ gibi büyüyen büyük protestoların oluşumu ve gelişiminin de bir aracı. Ekranınıza düşen haber ve görüntüleri izliyor ve hoşunuza gidiyor ise ekranı kapatıp doğru sokağa......

Çok güzel doğrusu; "Bilgi Toplumu"nun bu açıdan övgüsü akla gelir miydi?

"Sosyal paylaşım siteleri": "Sosyalleşme" ve "politikleşme"nin eski yöntemlerini hatırlatmıyorsa da, günümüzün "sosyal hareketler"nin oluşumunda büyük katkı sağlamasından dolayı çok önemli, yepyeni bir "ağ".

Paris Komunü'nün (1871) ancak iki ay kadar ayakta kalabilmesinin nedenleri arasında Paris ile taşra arasında iletişimin yeterli olmaması da gösteriliyordu galiba.

Demek ki Paris Komunü'nün ve "taşra"nın elinde bugünün "sosyal paylaşım siteleri" gibi bir medya olsaydı, işler belki de bambaşka gelişecek ve hiç değilse Avrupa tarihi tamamen farklı yazılacaktı!

YENİ ŞAFAK