Ülkede kronolojik olarak aşağıdaki iktidar değişimleri sürekli kendini yeniden üreten problemlerle beraber devam etmiştir.

• 20 Eylül 1981 General André Kolingba darbesi
• 1992 Çok Partili Döneme Geçiş
• 15 Mart 2003 General François Bozizé darbesi
• 27 Aralık 2012 Seleka iktidarı

Kasım 2006 tarihinde Fransa tarafından desteklenen Bozize yönetimi ülkenin bazı şehirlerini elinde tutan Müslüman yoğunluklu Seleka güçlerine karşı sömürgeci ülkeden destek istemiş[3] ve Fransız Mirage jetleri bölgedeki birçok hedefi bombalayarak hükumete destek olmuştur.[4] Aynı Fransa’nın şu an ülkede istikrarın yeniden sağlanması için hiçbir girişimde bulunmaması ülkedeki Müslüman nüfusun tamamen yok edilmesine yönelik planın bir parçası olarak görülüyor. Silahlı çatışmalar Aralık 2012’de ülkenin her yerine yayılmış, eski muhalif grupların yeni güçlenen bazı muhalif güçlerle birleşiminden oluşan ve yerel dilde “Koalisyon” anlamına gelen “Seleka” güçleri ülkenin başkentini ele geçirerek Michel Djotodia’yı devlet başkanı olarak atamıştır. Ancak Fransa Afrika ülkelerinin ve Batı ülkelerinin desteği ile Seleka güçlerine karşı Barış Birliği adı altında işgal gücü konuşlandırmış, İngiltere de Fransa’ya destek olmuştur. Belçika ve Amerika da hava gücü desteği ile Afrika’nın Brundi başta olmak üzere birçok ülkesinden işgal güçlerini Müslüman nüfusu etkisiz hale getirme operasyonuna destek amacıyla Orta Afrika Cumhuriyetine taşımıştır. Gerçek şu ki Seleka sadece Müslümanlardan oluşan İslamcı bir yapı değildir ve ülkede Hristiyanların bugün binlerce Müslümanı öldürüp yaraladığı katliama meşruiyet sağlamak amacıyla bahane olarak kullandıkları bazı münferit saldırıları Seleka kontrolünde olmayan ve olayları tırmandırmak isteyen gruplar yapmışlardır. Bu gruplar da büyük oranda devrik lider Bozize tarafından desteklenmektedir. Fransa ise ülkede devrik diktatör Bozize’yi tekrar iktidara getirmek ya da en azından çıkarlarını koruyacak bir Hristiyan lideri iktidar yapmak amacıyla ülkede katliamı teşvik etmektedir.[5]

Yanan Müslüman evlerini koru(ma)yan bir Fransız askeri

LRA militanlarının Orta Afrika’daki saldırıları

Kimin Teröristi Direnişçidir?

Batılı ülkelerin Orta Afrika Cumhuriyetinde ve tüm dünyada Hristiyan teröristleri görmezden gelmesi ve son Orta Afrika olaylarında Tanrının Direniş Ordusu’nun katliamlarını Batı basınının görmemesi dikkat çekicidir. Ancak İslam dünyasında yayın yapan neredeyse hiçbir medya organının Hristiyan teröristlerden bahsetmemesi ve % 25 olan Müslüman halkın nüfus oranını % 15 olarak göstermesi sorunu daha da büyütmektedir. Kimileri bu trajik durumu şu sözlerle tanımlamaktadır.

ﻪﻧاوﺪﻋﰲﺐﺋﺬﻟامﻼﻳ ﻻ

ﻢﻨﻐﻟاوﺪﻋﻲﻋاﺮﻟاﻚﻳنإ

Eğer koyunun düşmanı çobansa kurda sitem etmeye gerek yoktur.

Orta Afrika’da Müslüman katliamına girişen bu aşırı dinci Hristiyan terör örgütünün hemen hiçbir Batı lideri tarafından dile getirilmemesi, eleştirilmemesi birçok insan hakları kurumu raporunda görmezden gelinmesi Batı’nın terörist olarak Müslümanları tanımladığının en açık göstergesidir. Batının teröristleri özgürlük savaşçılarıdır ve direnişçidir ya da daha açık ifadesiyle bir kişi Batı’ya, Yeni Dünya Düzenine karşıysa teröristtir. Terörist, Batı’nın terörist dediğidir. Batı’yı terörize edendir. ABD’de New York merkezli Uluslararası Terörizm Araştırmaları Merkezi tarafında hazırlanan “Terrorism in North, West, & Central Africa: From 9/11 totheArab Spring” isimli raporda bu Hristiyan terör örgütünden hiç bahsedilmemesi dikkat çekicidir. [13]

Katliamın Boyutları

BM raportörü Adama Dieng Orta Afrika’da 23 Ocak itibariyle toplam 902 bin insanın yerlerinden edildiğini açıklamıştır. [14] Dieng BM gözlemcilerinin ve kendisinin katıldığı gözlemler, görüşmeler ve militanların açıklamalarından yola çıkarak Hristiyan “anti Balaka” milislerini ordunun eğitip Müslüman katliamına teşvik ettiğini açıklamıştır. (Dieng, 2014, s. 2)

Ancak raportörün ülkede yerlerinden edilen ve katledilen neredeyse her 100 kişinin sadece birinin Hristiyan olduğu çatışmada saldırılara karşı kendini savunan Müslümanları örnek göstererek Müslümanların da Hristiyanlara saldırısı şeklinde yorumlayıp katliamı meşrulaştırdığı da gözlerden kaçmamaktadır. Ülkedeki Hristiyan Katolik kilisesinin anti Balaka militanlarına ev sahipliği ve danışmanlık yaptığı ve onları desteklediği gözlemlenmektedir. Bununla beraber ordunun eski diktatör ve Hristiyan fanatiklerle beraber hareket etmesi Müslüman topluma yönelik şiddeti de artırmaktadır. Afrika’nın bu bölgesinde sıklıkla eski askerlerin isyancı, eski isyancıların da asker olduğuna şahit olmak mümkündür. Şu an çatışmaları yürüten iki tarafta da eski askerler bulunmaktadır. Kaddafi döneminde sniper olarak kullanılan ve Mali işgalinde de Fransa tarafından ülkedeki İslami direniş yapılarına karşı savaşta Fransa safında savaşan Çad ordusu ve düzensiz birlikler de Orta Afrika Cumhuriyetinde oldukça etkili rol almaktadır. Şu andaki çatışmalarda eski diktatör Bozizi’nin safında savaşan birlikler Fransa’nın yardımıyla Çad’dan ciddi destek almaktadır.

Fransız askerler

Afrika: İslam ile Hıristiyanlığın Mücadele Alanı

Afrika diğer kıtalardan ayrı olarak İslam’ın mı Hıristiyanlığın mı egemen olacağına yönelik tartışmanın en şiddetli şekilde yaşandığı kıtadır. Nijerya’dan Mısır’a, Etiyopya’dan Çad’a kadar neredeyse tüm Afrika’da iktidar bir şekilde Müslümanlar ile Hıristiyanlar arasında paylaşılmakta ve çoğu zamanda bu paylaşım Batı ülkelerinin desteği dolayısıyla Hristiyanlar lehine işlemektedir. Örneğin Nijerya’nın % 60’ı Müslüman olmasına rağmen ülkedeki büyük şirketler Hıristiyanlara aittir. Ülke ekonomisini elinde tutan Hıristiyanlar aynı zamanda eğitimi de ellerinde tutmakta öyle ki Müslüman çocuklar kilise okullarında eğitim görmektedirler. Nijerya’da akademik çalışmalar yapan Hristiyanlar Avrupa’nın en iyi üniversitelerine kabul edilmekte ve bu yarışta da Müslümanları geride bırakmaktadırlar. Ülkenin Hıristiyan bölgeleri aynı zamanda alt yapının da en güçlü olduğu en zengin kaynaklara sahip bölgelerdir. Batılı şirketler petrol dâhil hemen her ticari anlaşmada Hıristiyan partnerleri tercih ederek ülkenin Hıristiyanlarını güçlendirmektedirler. Aynı süreç Mısır ve Etiyopya için de geçerlidir.

Afrika Misyoner çalışmanın en yoğun ve en başarılı yapıldığı yerdir. Bunun nedenlerini şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Eğitim seviyesinin düşük olması (İnsanların Hıristiyan propagandadan etkilenecek kadar cahil olması)
• Fakirlik ve Batılı yardım kuruluşlarının vadettiği zenginlik
• Bölgenin en fazla animistin yaşadığı alanlardan biri olması
• Afrika’da Hıristiyan misyonerlere olanak tanıyan, engel ol/a/mayan zayıf yönetimlerin bulunması
• Paylaşım amacıyla Batılı ülkelerin misyoner faaliyetlerde özellikle Afrika’ya odaklanması
• Eğitim kurumlarının yetersiz olması dolayısıyla Hıristiyan kolejler ve üniversitelerin neredeyse birçok yerde tek alternatif olması
• İslam dünyasının politik birliğini yitirmiş olması dolayısıyla Afrika’daki dini eğitim eksikliği

Afrika’da Hıristiyan menşeli istatistiklere göre halkın %40’ı Hıristiyan % 45’i ise Müslüman’dır. Ancak gerçek rakam bundan çok farklıdır. Kıtadaki Müslüman nüfusuna dair en doğru tahmin Müslüman nüfusun % 65’lerde olduğunu geri kalan nüfusun ise animistler ve Hristiyanlar tarafından paylaşıldığıdır. Ancak Batılı ülkelerin desteği ile iktidara gelen Hıristiyanlar tıpkı Etiyopya ve Nijerya’daki kadar aleni olmasa da ülkedeki gerçek nüfus oranlarını gizlemektedirler. Afrika’da hâlihazırda yürütülen misyoner faaliyetler hakkında inceleyiniz.

http://www.africachristianmission.org/

http://www.cmaid.org/; http://www.om.org/en/opportunities

http://moreonacmi.weebly.com/

http://www.missionafrica.org.uk/

http://hereslifeafrica.com/

http://www.aicmission.org/index.php?sid=dca9ee4191b3530bed736d4d87150918

Kur’an Yakma Savaşı: Neden Sahneler Hep Aynı?

Daha önce Mali, Nijerya, Sudan ve diğer birçok bölgede görüldüğü gibi Orta Afrika Cumhuriyetinde de ekonomik ve siyasi motifler yanında inancın çatışmaların merkezine taşındığı görülmektedir. Sürekli biçimde dönüştürülerek kimliğinden ve inancından uzaklaştırılmaya çalışılan İslam dünyası daha çok ekonomik ve askeri yönlerden zayıf olduğu bölgelerde fiziki müdahalelerle imha edilmeye çalışılmaktadır. Afrika’nın özellikle de Fransa tarafından desteklenen sömürge ülkelerinde meydana gelen krizlerde Kur’an’ın yakılması artık çatışmanın sembollerinden birisi haline gelmiştir.

Orta Afrika’da Hıristiyan Milislerin Tahta Mushaf

Nüfus Oranları ve Nüfuz Oranları: Siyasi Temsil ve İktidar Paylaşımında Sayıların Rolü

Afrika tıpkı dünyanın diğer ülkelerinde olduğu gibi nüfus oranlarının çatışmalar ve siyasi nüfuz mücadeleleri nedeniyle büyük oranda çarpıtıldığı bir kıtadır. Nüfus oranlarının büyük ölçüde nüfuz oranını ve siyasi temsil gücünü etkilediği kıtada demografik verilerle hem kâğıt üzerinde hem de katliamlar yoluyla reelde ciddi oranda oynandığı görülmekledir. Afrika’nın birçok yerinde çatışmalar misyonerlik kaynaklı olmakla beraber Hıristiyanların Batılı ülkeler tarafından iktidara getirilip desteklendiği Nijerya, Etiyopya, Orta Afrika Cumhuriyeti gibi ülkelerde nüfus oranları uluslararası medya organları, insan hakları organizasyonları, stratejik araştırma kurumları desteği ile Müslümanların aleyhine yansıtılmaktadır. Bununla beraber yoğun Hristiyanlaştırma politikaları ve Müslüman nüfusun fiziki işgal ve göçler yoluyla hedef alınması da kıtada nüfus dengelerini değiştirmektedir. Ülkedeki Hristiyan nüfus birçok aşırı Hristiyan kaynak tarafından bile % 50 olarak gösterilirken çeşitli aşırı politik akademik yayınlarda bu oranlar % 80’lere kadar çıkarılabilmektedir.[15] Özellikle Afrika’da nüfus oranı benzer oranda siyasi iktidar ve güç dengelerini değiştiren önemli bir unsur olarak sembolize edilmiştir. Örneğin Etiyopya’da ve Nijerya’da Müslüman nüfus Hristiyan nüfusun oranından fazlayken bu ülkelerde Batılı güçler tarafından iktidara seçilen Hristiyan yönetimler hem yönetimi ele geçirmişler hem de baskı altında tuttukları Müslüman nüfusun oranını her geçen yıl daha da az gösteren sahte sayımlar ve istatistikler yayınlamaktadırlar. Orta Afrika’da Müslüman nüfusunun birçok kaynakta az gösterilmesi ülke yönetimindeki Hristiyanların baskıcı yönetimine ve iktidardaki gücüne meşruiyet kazandırmak amacıyla sıkça kullanılan retorikleri beslemektedir. Nüfus oranı böylece iktidarı paylaşma ve temsil oranında eski sömürü ülkelerinin etkisiyle Hristiyanlar lehine yapılan değişikliklerin meşrulaştırılması olarak kullanılmaktadır. Misyonerler ve Batı’lı strateji kurumları tarafından hazırlanan kaynakların çoğunda ülkedeki Müslüman oranı % 10 olarak gösterilirken bu oranın en az % 25 olduğu alanda dikkatli inceleme yapan uzmanlar tarafından kolaylıkla gözlemlenebilir. Bu oranları destekleyen birçok alan-yazın eserine de rastlamak mümkündür. Örneğin House of Common Library tarafından hazırlanan metin bunlardan birisidir.[16]

Bourdieu ve Afrika’nın Hristiyan Habitus’u

Ünlü Fransız filozof Pierre Bourdieu Karl Marks’tan etkilenerek tanımladığı sermaye türlerinde toplumların eğitim sistemlerinin de elitler tarafından hazırlandığını ve düzenlenen pedagoji sisteminin yine elitler lehine iktidar ve güç dağılımını düzenlediğini, haksız dağıtım ve zulmü yeniden ürettiğini açıklamaktadır. Tanımlamalarında insanların toplumsal ilişkilerinin, sınıflarının, zenginliklerinin ve sosyal çevrelerinin onların zihin dünyasını şekillendirdiğini ve onlara kendilerinden imkân olarak daha geride olanlara göre güçlü olacakları bir kültürel ve sosyal sermaye verdiğini iddia etmektedir. Buna göre bir doktorun ya da avukatın oğlu elitler tarafından hazırlanmış cari eğitim sistemi içerisinde bir esnafın çocuğuna göre gelecekte avukat ya da doktor olma ihtimali çok daha fazladır. Eğitim sisteminin zenginleri ve müreffeh kesimin yeni nesillerini tekrar müreffeh yapacak şekilde dizayn edildiğine değinen Bourdieu eğitim sisteminin halktan talep ettiği kültürel ve sosyal sermaye (kapital, zenginlik, birikim, meta) toplumun yönetilen kesiminde bulunmamakta ya da az bulunmaktadır ve bu da pedagojik kapitalizme yol açmaktadır. Şekillendirilen ülke sistemi eğitim sistemi de başta olmak üzere yöneten egemenlerin dünya görüşleri ve çıkarlarına göre dizayn edilmekte ve bu sisteme en uyumlu kişiler kazanç ve konum ile ödüllendirilmektedirler. Bu da alt tabakaların sürekli biçimde kimlik krizine girmesine ve egemenler lehine dönüşmelerine neden olmaktadır. Ünlü İslam bilgini İbn-i Haldun bu gerçeği yüzyıllar önce toplumların kendilerini yenen ya da yönetenlere benzemek için çaba gösterecekleri şeklinde özetlemiştir. Yaşamı bir oyuna benzeten Bourdieu bir oyunda her oyuncunun kuralları bildiği gibi temayülleri de bildiğini ve başarılı olmak için yapması gerekenlerin farkında olduğunu açıklayarak egemen sistemin de bir oyun kurduğunu ve bu oyunu kuralına göre oynayanların başarılı olup oynayamayanların dışarıda kalacağını açıklamaktadır. Bu temayüle habitus denir. Afrika’da ve dünyanın birçok yerinde Yeni Dünya Düzeni ve onun yerel örgütlenmeleri küresel ve onunla uyumlu bölgesel Habitus’lardizayn etmekte ve İslam dünyası başta olmak üzere herkesi bu habitus içerisinde kalıplandırmaya çalışmaktadırlar. Bu Habitus’a uymayanlar ise cezalandırılmakta ve terörist ilan edilmektedirler. Afrika’da Hristiyan misyonerler eliyle eğitim sistemi ele geçirilmek suretiyle Müslüman halklar cehalet ve dönüşüm arasında tercih yapmaya zorlanmaktadırlar.

Afrika’nın birçok ülkesinde hem maddi güç hem de eğitim sistemi Hristiyanların denetimindedir.[17] Bu konuda “Afrika’da Din” isimli dergide kaleme “Politics of Religious Schooling: Christian and Muslim Engagements with Education in Africa” isimli analiz ülkede eğitim sistemi üzerinden yürüyen iktidar savaşına dair oldukça ayrıntılı bilgiler vermektedir. Nijerya, Etiyopya, Çad başta olmak üzere bir çok Afrika ülkesinde Müslümanlara kendi okullarını ve üniversitelerini açma izni verilmemekte ve Müslüman çocuklar Hristiyan okullarında okumak mecburiyetinde bırakılmaktadır. Bunun bu ülkelerde Müslüman toplumlara büyük zarar verdiği ve ciddi kimlik sorunlarına neden olduğu bilinmektedir. Örneğin Nijerya’da” Boko Haram” olarak bilinen “İslami Davet ve Cihad Hareketi” Müslümanların Batılı eğitim sistemleri ile eğitilmeye zorlanmasına bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Nijerya dilinde “Batı Tarzı Eğitim Haram” anlamına gelen ve Müslüman ülkelerde bile eğitim karşıtı bedevi bir hareket olarak tanımlanan bu direniş grubu aslına bir kimlik mücadelesi vermektedir ve ilk nesil üyelerinin % 90’ı hafızlardan oluşmaktadır. 

Genel olarak incelendiğinde Orta Afrika Cumhuriyetindeki kriz:

Politik açıdan

"İyi adamdı ama Müslüman'dı... Öldüğü iyi oldu..."

@Abdulkadir_Sen