يَوْمَ تَأْت۪ي كُلُّ نَفْسٍ تُجَادِلُ عَنْ نَفْسِهَا وَتُوَفّٰى كُلُّ نَفْسٍ مَا عَمِلَتْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ ﴿١١١﴾

111- O gün, herkes kendi nefsi adına mücadele eder ve herkese yaptığının karşılığı eksiksiz ödenir. Onlar zulme uğratılmazlar.

Bugün herkesin kendi derdine düştüğü başka hiç kimseye dönüp bakamayacağı gündür:

“O gün herkes gelip kendini savunur.”

Bu ifade herkesin kendi işinin başından aşkın olduğunu gösteren bir korku atmosferini canlandırmaktadır. Herkes kendisini azaptan kurtarma çabası içindedir. Fakat ne uğraşının ne de mücadelenin bir yararı olacaktır. Orada sadece herkes yaptıklarının karşılığını görecektir.

Bir gün ki her bir nefis gelir. Her bir nefis kendi derdine düşer. Hiç kimse bir haksızlığa uğratılmaksızın yaptıklarının karşılığıyla buluşur. Ve onlar asla bir zulme uğratılmazlar. Allah’ın adâletiyle yaptıklarının tastamam karşılığını görürler. 

Ve işte o gün kazananlar, imanlarıyla hayatlarını  düzenleyenler, Müslümanca bir hayat yaşayabilmek için türlü türlü eziyetlere, işkencelere maruz kalanlar, hicret edenler, Allah için her şeylerini fedâ edenler, cihad edenler ve sabredenlerdir. İşte böyle yaşayan müslümanların cenneti kazanacağı o günde herkes kendini kurtarabilmek için kendi derdine düşer. O gün Allah’ın vereceği hüküm ise asla zalimce bir hüküm değil, her nefsin yaptığının karşılığı olan bir hüküm olacaktır. 

BASAİRUL KUR’AN

Bu ayet, mahşer gününde herkesin kendi akıbeti için çabalayacağını, kendi başının derdine düşeceğini vurgular. Bu, kişinin başkasının günahını veya sevabını yüklenmeyeceği, herkesin kendi amelleriyle yüzleşeceği anlamına gelir.

Ayetteki "kendi canını savunmak (tucâdilu)" ifadesi, kişinin kendisi için mücadele etmesini, kendi lehine deliller sunmaya çalışmasını ifade eder. Ancak bu mücadele, dünyadaki gibi bir pazarlık veya ikna etme çabası değil, kişinin kendi amelleriyle yüzleşmesi ve bunların sonucuna katlanmasıdır.

Temel Vurgular:

Bireysel Sorumluluk: Kıyamet gününde herkesin kendi eylemlerinden sorumlu olacağı ve başkasının yerine hesap vermeyeceği açıkça belirtilir.

Adalet: Hiç kimseye haksızlık yapılmayacağı, herkesin yaptığının tam karşılığını eksiksiz olarak alacağı vurgulanır. Bu, Allah'ın mutlak adaletinin bir göstergesidir.

Bu ayet, insanları dünya hayatında işledikleri ameller konusunda dikkatli olmaya ve ahiret gününün ciddiyetini kavramaya davet eden önemli bir uyarı niteliğindedir.

MEHMET OKUYAN TEFSİRİ