ABD, İsrail'in Batı Şeria'nın yüzde 40'ını yutanlar dışındaki yerleşimleri 'durdurmasıyla' yetinecek gibi görünürken, Filistin tehlikeli bir sürece girdi

ABD Başkanı Barack Obama’nın Almanya’da yaptığı “Kahire konuşmasının amacı çözüm sunmak değil, dinleyenleri uyuşturmaktı” açıklamasına, ABD’nin Ortadoğu özel temsilcisi George Mitchell’ın Kudüs’teki sözlerine ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun pazar günü yapacağı konuşmaya yönelik tahminlere bakılırsa, ‘çözüm yemeği’ kısa süre içinde ocağa konacak. Yeni oyunun özeti şu: Netanyahu’nun yerleşimleri durduğunu (Batı Şeria’nın yüzde 40’ını yutan yerleşimlerin dağıtılmasından söz edilmiyor) ilan etmesi; Arap ülkeleriyle ilişkileri normalleştirme yönünde adımların atılması; ve Filistin Yönetimi’nin direnişle savaşta daha fazla sorumlu kılınması karşılığında İsrail’in iki devletli çözüm görüşmelerini kabul etmesi.

Netanyahu’nun iki devletli çözümü

kabul ettiğini açıkça dillendirmesi zorunlu değil. Filistin devletinin kurulmasına yol açacak müzakereleri içeren Yol Haritası’ndan söz etmekle yetinebilir. Böylelikle yeni müzakerelere kapı açacak fakat açık sorumluluk almayacak. Netanyahu müzakere masasını devirmeyecek ve iki devletli çözümü reddetmeyecek. İsrail başbakanı, hükümetini değişimlere hazırlarken Filistinlilerin haklarını azami düzeyde gasp etmek istiyor. Pazar günkü konuşmasında Kadima partisinin koalisyona alınması yönünde bir gelişme olabilir. Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman ilkeli biri değil ve Netanyahu tutumlarını değiştirse dahi hükümette kalabilir.

Netanyahu baş tacı edilecek bir lider olmadığını, uluslararası şartların aşırı bir söylemi kaldırmayacağını ve İran’ın nükleer projesiyle mücadelede ABD’yle uluslararası toplumun da desteğine ihtiyaç duyduğunu biliyor. Önemli sorular şunlar: Araplar Netanyahu’nun barış görüşmelerine katılması karşılığında doğallaşma dalgasına geçecek mi? Filistin direniş güçleri bu oyuna ne yanıt verecek? Fetih içinde özgürlük hareketi tarihine vefa çağrısı yapanlarla hareketin Yol Haritası’ndaki yeni rolüne inananlar arasındaki çekişme nasıl netleşecek? Gazze ikilemine nasıl muamele edilecek? Obama’nın konuşmasının yarattığı hava ve Filistin’deki kederli şartların yanı sıra bu konuşmanın ardından Arapların İran konusunda geri adım atması, bizlerin epey tehlikeli bir süreçte olduğumuza işaret ediyor. (Ürdün gazetesi Düstur, 10 Haziran 2009)

RADİKAL