Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s dün yaptığı açıklamada “Yunanistan ve Portekiz yavaş ölüm yaşayabilirler” dedi. İki ülkenin de kamu borç yüklerinin ve bütçe açıklarının artışı, bu ülkelerin tahvil ve bonolarını bulunduran yatırımcıları kaygılandırıyor.

Kredi derecelendirme kuruluşlarına göre, eğer bir ülkenin kamu maliyesi sürdürülemez hale gelirse buna “yavaş ölüm” deniyor. Eğer ülkenin sorunu ödemeler dengesinden kaynaklanıyorsa buna “ani ölüm” adı veriliyor.

Peki, Yunanistan ve Portekiz niye yavaş ölüm yaşayabilirler? Çünkü her iki ülkenin de kamu borçları ve bütçe açıkları AB kriterlerini epeyce aşmış durumda. Yunanistan’ın borç yükü yüzde 125, bütçe açığının ulusal gelirine oranı yüzde 12,7 düzeyinde bulunuyor. Hatta Yunanistan’ın açıkladığı bu rakamlara, AB yetkilileri, inanmıyorlar. AB yetkilileri, borcun ve bütçe açığının daha yüksek olduğunu ileri sürüyorlar. Yunanistan’dan doğru rakamları açıklamasını istiyorlar.

Yunanistan’ın bütçe açığı ve borç yükünün artışına gelince... Yunanistan ekonomisiyle uyumlu olmayan savunma harcaması yapıyor. Ege denizinde Türk uçaklarıyla girişilen ve “it dalaşı” adı verilen gereksiz gerginlik, uçak başına, 10 bin avro maliyet getiriyor. Bu gerginlik aynı maliyeti Türkiye’ye de yüklüyor. Türkiye ve Yunanistan, 2000-2008 yılları arasında sırasıyla 120 milyar dolar ve 76 milyar dolar savunma harcaması yaptılar. İşte bu anlamsız gerginliğin yarattığı harcamalar şimdi komşumuzu yavaş ölüme götürüyor.

Portekiz ekonomisine gelince... Portekiz’in 2009’da bütçe açığı yüzde 2,7’den yüzde 5,9’a yükseldi. Kamu borç yükü ise yüzde 66,3’ten yüzde 74,5’e ulaştı. Bütçe açığı ve borç yükünün hızla yükselmesi, Portekiz’i de yavaş ölümle karşı karşıya bırakıyor.

Peki, zayıflayan ekonomileri nedeniyle Yunanistan ve Portekiz AB para birliğinden çıkacaklar mı? Bu soru artık sık sorulmaya başlandı. Hemen çıkmaları mümkün değil. Ama AB para sistemi içerisinde bu şekilde yol almaları mümkün değil. Çünkü AB parası “avro” bu zayıf devletler nedeniyle olumsuz etkileniyor. Güven yitiriyor. Önümüzdeki günlerde AB para sisteminde yeni düzenlemeler olabilir. Bu nedenle döviz kurları 2010’da oynak bir yıl yaşayacak. Dikkatli olmak gerekiyor. Döviz geliri olmayanların dövizle borçlanması hatalı olabilir.

TARAF