Önümüzde dönemde Afganistan'ın geleceği iki önemli unsura bağlı: Amerika-NATO'nun takviye birliklerle desteklenecek olan yeni askerî hamlesinin başarısı ve Afgan hükümetinin siyasi performansı.

Birinci unsur halen hazırlık safhasında bulunuyor. İkinci unsurda ise ilk adım atılmış durumda; zira yeni Afgan hükümeti geçen cumartesi günü Devlet Başkanı Yardımcısı Muhammed Fehim Kasım tarafından parlamentoya sunulmuş bulunuyor. Bu hükümette yer alacak bakanlar şöyle:

1. Savunma Bakanı: Mareşal Muhammed Rahim Vardak

2. İçişleri Bakanı: Muhammed Hanif Atmar

3. Maliye Bakanı: Hazret Ömer Zakhilval

4. Kamu Sağlığı Bakanı: Muhammed Emin Fatimi

5. Enformasyon ve Kültür Bakanı: Makdum Rahin

6. Enerji ve Su İşleri Bakanı: Muhammed İsmail Han

7. Madenler Bakanı: Vahidullah Şarani

8. Eğitim Bakanı: Faruk Vadak

9. Adalet Bakanı: Muhammed Server Daniş

10. Haberleşme ve Enformasyon Teknolojisi Bakanı: Emirzay Sangin

11. Ticaret ve Sanayiler Bakanı: Gulam Muhammed Aylaki

12. Tarım Bakanı: Muhammed Asıf Rahimi

13. Kadın İşleri Bakanı: Hüsn Banu Gazanfer

14. Yurda Geri Dönenler ve Mülteciler Bakanı: Enayetullah Nazari

15. Hac ve İslami İşler Bakanı: Enayetullah Baliğ

16. Sınırlar ve Aşiret İşleri Bakanı: Seyid Hamid Geylani

17. Uyuşturucularla Mücadele Bakanı: General Hudeydad

18. Yüksek Öğrenim Bakanı: Ubeydullah Ubeyd

19. Kamu Tesisleri Bakanı: Mirza Hüseyin Abdullahi

20. Ekonomi Bakanı: Enver ül Hak Ehadi

21. Kırsal Kalkınma ve Gelişme Bakanı: Veis Ahmed Barmak

22. Çalışma ve Sosyal İşler Bakanı: Muhammed İsmail Munşi

23. Ulaştırma Bakanı: Dr. Muhammed Bataş

Bakanlar listesi görüldüğü gibi 23 bakandan meydana geliyor. Bu listede esasında 25 bakan olacaktı. Ancak listeye dışişleri ve özürlüler bakanları nedense konulmamış. Bu çerçevede muhtemelen bugünkü Dışişleri Bakanı Rengin Dadfar Spanta'nın 28 Ocak'ta Londra'da yapılacak çok önemli Afganistan Konferansı'nda ülkesini temsil etmesi amaçlanmış bize göre. Ayrıca, Afgan parlamentosu geçenlerde çifte vatandaşlığa sahip bakanların adaylıklarını kabul etmeyeceği yolunda bir karar almıştı. Spanta da hem Afgan hem de Alman vatandaşı olduğu için herhalde şimdiden bakanlıktan vazgeçmiş oluyor. Özürlüler bakanının listede niye olmadığı ise halen bilinmiyor.

Listedeki 23 bakanın 11'i mevcut hükümette yer alan bakanlar. Bunlar savunma, içişleri, maliye, sağlık, eğitim, adalet, tarım, haberleşme, enerji, uyuşturucu ile mücadele ve kadın işleri bakanları. Bu yüzden yeni hükümetin hemen hemen yarısı eski bakanlardan meydana geliyor. Bu çerçevede özellikle savunma, içişleri, maliye ve tarım bakanları önümüzdeki dönemde çok önemli roller oynayacaklar. Bu bakanlar ayrıca Amerika, NATO ve milletlerarası camia tarafından da desteklenen bakanlar. Bunlardan Savunma Bakanı Vardak, İçişleri Bakanı Hanif Atmar ve Maliye Bakanı Zakhilval Peştun, Tarım Bakanı Rahimi ise Tacik. Ayrıca Dışişleri Bakanı Spanta da Tacik. Diğer bakanların etnik kökeni ise bilinmiyor. Ancak bunların ülkenin etnik dengesini yansıttığı söylenebilir. Esasen devlet başkanlığı çatısı bunu zaten yansıtıyor. Şöyle ki: Devlet Başkanı Karzai Peştun, iki yardımcısından birisi Tacik (Muhammed Fehim), diğeri ise Hazara (Kerim Halili).

Yeni hükümetteki bakanlardan Savunma Bakanı Vardak ordunun kalite ve sayısının yükseltilmesinden; İçişleri Bakanı Hanif Atmar, polisin kalite ve sayısının yükseltilmesinden; Maliye Bakanı bütçenin denkleştirilmesinden, yeni kaynaklar temininden ve Tarım Bakanı da halkın büyük çoğunluğunun geçim kaynağı olan tarım sektörünü kalkındırma ve geliştirmekten sorumlu olacak. Kısacası, bu dört bakan Afganistan'ın siyasi, askerî ve ekonomik geleceğini şekillendirecekler.

Dün parlamentoda üzerinde görüşmelere başlanan ve parlamento tarafından mutlaka onaylanması gereken yeni Afgan hükümeti bir bakıma bir kader hükümeti olacak. Bu hükümet başarısı ya da başarısızlığıyla bu kaderi büyük ölçüde belirleyecek kısacası...

ZAMAN