Rus-Ortodoks Kilisesi, İstanbul Patrikliği'yle ilişkilerin kesilmesi kararını aldı. Böylece Ukrayna Ortodoks Kilisesi'nin Moskova Ekümenik Patrikliği'nden ayrılmasına tepki göstermiş oldu. Yorumcular Kilise'de tarihi bir bölünme yaşanabileceğinden endişeli ve bu Kilise kavgasının Putin'in politikası üzerindeki etkilerini merak ediyor.

Echo Moskwy / Rusya

Hıristiyanlık üçüncü büyük bölünmenin eşiğinde

Konstantinopolis ile anlaşmazlık, Ortodoks Kilisesi'nin tarihi bir bölünme yaşamasına yol açabilir, diyor Echo Moskvy:

“15 Ekim 2018 günü, üçüncü Büyük Bölünme'nin başladığı gün olarak dünya tarihine geçebilir. Bunu, Hıristiyanları bir Doğu ve bir Batı Kilisesi'ne bölen 16 Temmuz 1054'teki ve Batılı Hıristiyanları Katoliklere ve Protestanlara ayıran 31 Ekim 1517'deki bölünmelerle kıyaslayabiliriz. Konsantinopolis Ekümenik Patrikliği Sinodu'nun 11 Ekim tarihli kararına 'uygun ve sert' bir karşılık vermek isteyen Rus-Ortodoks Kilisesi Sinod'unun bugünkü olağanüstü oturumu, Kilise'deki yeni bölünmenin başlangıcı kabul edilebilir.”

Financial Times / İngiltere

Putin'in genişleme siyasetine ağır darbe

Ukrayna Kilisesi'nin bölünme tehlikesi Moskova'nın nüfuzunu geriletiyor, diyor Financial Times:

“Patrik I. Bartholomeos'un kasım ayında Kiev Kilisesi'nin bağımsızlığını beklendiği gibi kabul etmesi, Ukrayna bağımsızlık hareketi için büyük bir canlama anlamına gelecektir. Kiev'in dini bağımsızlığını destekleyen Poroşenko'nun önümüzdeki mayısta yeniden cumhurbaşkanı seçilme şansı da artacaktır. ... Ukrayna Patrikliği'ni kaybedecek Rusya'nın da Doğu Ortodoks Kilisesi üzerindeki nüfuzu azalacaktır. ... Bu kayıp Putin'in Ukraynalılarla Rusları birbirlerine karşı kışkırtma politikasının ne ölçüde geri tepeceğini de ortaya koyacaktır.”

Lietuvos žinios / Litvanya

Rusya cezalandırıldı

Lietuvos žinios, Rus-Ortodoks Kilisesi'nin kibrinin cezalandırılmış olmasından mutlu:

“Patrik Kirill ve Papa Franciscus'un 2016'daki buluşmasının ardından Kremlin'in propaganda makinesi iki kilisenin en güçlü liderlerinin buluşmasını çoşkuyla karşılaşmıştı. Sanki Bartholomeos daha az önemliymiş ve Moskova, Ortodoksluğun merkeziymiş gibi. Ancak bu tutumun sonuçları oldu. Ukrayna Ortodoksları, Moskova Patrikliğine bağlı inançlı insanların neredeyse yarısını oluşturuyor. Bunların ne kadarının İstanbul Patriği'nin kabul ettiği Ukrayna Ortodoks Kilisesi'ne [Kiev Patrikliği] geçeceği belli olmasa da Moskova Patrikliği her halükarda zayıflayacaktır. Böylece Putin'in dini, kendi emperyalist siyaseti için kullanma emellerinin hareket alanı kısıtlanacaktır.”

newsru.com / Rusya

Kilise çatışması Rus devletinin hikmet-i hükümetine dönüştü

newsru.com'un bir Facebook paylaşımını alıntıladığı muhalif siyasetçesi Dmitri Gudkov, Kremlin'in kilise tartışmasını siyasileştireceğini dile getiriyor:

“Yarım yüzyıl önce yıkılan bir imparatorluğun modasına uygun kostümlere bürünmüş insanların kime tabi olduklarının 21. yüzyılda ne anlamı ve önemi var ki? İşin diğer bir boyutu olmasa doğrudan reddedeceğim bir görüş bu. Devlet iktidarının, bu otosefaliyi bize karşı kullanacağından endişeliyim. Neden mi? Putin'e rağbet azaldı, Ukrayna'yla savaş buzdolabına kaldırıldı, Trump zaten bizim meselemiz değil ve spordan kötü kokular yükseliyor. İnsan kendi halkını harekete geçirecek barutu kilisede bulamazsa nerede bulur? Bu yüzden dinin devlet işlerine yoğun bir şekilde alet edileceğini (klerikalizm) bekleyebiliriz.”

Evenimentul Zilei / Romanya

Moskova'dan tehditkar sinyaller

Moskova'nın tepkisi, tüm Ortodoks alemini sarsacaktır, diyor Evenimentul Zilei:

“Moskova daha şimdiden mutlak bir ayrılma, Ekümenlik ile Kilise ve Efkaristiya [Komünyon] ilişkilerinin tamamen koparılabileceği tehdidini savurdu. Moskova bunun dışında, papazlarının ve inananların malvarlıklarının teslimine karşı çıkacağı Ukrayna'ya mutlak bir inanç savaşı açtığını ilan etti. ... Çeşitli önlemler almak üzere [bugün] Minsk'te kutsal konsil için toplanacak Rus-Ortodoks Kilisesi'nin patriğinin sözlerine bakacak olursak, sadece Ukrayna Ortodoks Kilisesi değil, bu inanca sahip herkes baskı altına girecek. Ortodoks Kilise, 1054'tekine benzer [Ortodoks ve Katolik kiliselerin ayrılması] bir bölünme tehlikesiyle karşı karşıya.”

Zerkalo Tischniya / Ukrayna

Washington SSCB'yi tamamen yok etmek niyetinde

Haftalık Dzerkalo Tyzhnia gazetesi, Washington'ın Ekümenik Patrikliği'ni bu çabasında desteklediğine inanıyor:

“Ukrayna [Ekümenik Patrikliği için] kötü bir başlangıç noktası değil: Ortada kimsenin çözmeye yanaşmadığı bir çatışma; Kilise'nin mevcut merkezi [Moskova], duruma bağlı bir müttefike dönüşmeye hazır ülke yönetiminin siyasi iradesi karşısındaki hoşnutsuzluk ve 'denetimsiz' müminlerden oluşan kritik bir kitle söz konusu. ... Buna bir de SSCB'nin nihai olarak yıkılmasının getireceği jeopolitik fayda var. Evet, Moskova'dakiler kesinlikle haklı: 'Otosefali' [özyönetimli Ortodoks kiliseleri] projesi, Kilise'nin Slav jeopolitikasında ne kadar önemli olduğunu nihayet gören Washington Obkom [Washington bölge komisyonu anlamına gelen ve ABD'nin, Sovyetler sonrası devletlerin içişlerine karıştığı imasında bulunan yapma sözcük] tarafından da destekleniyor.”

Ukrayinska Pravda / Ukrayna

Rusya'nın paniğe kapılma nedenleri

Hükümet yanlısı siyasetbilimci Kostyantin Matviyenko, Ukrayinska Pravda'da yayınlanan yazısında, Rusya'nın yeni bir kilise kurulacak olması karşısında dehşet yaşadığını öne sürüyor:

“Ekümenik Patrik Bartholomeos'un Ukrayna'ya resmi temsilcilerini gönderme kararı, Rus-Ortodoks Kilisesi yönetiminde, Rus medyasında, sosyal ağlarda ve tabii resmi iktidar elitlerinde adeta bir histeriye yol açtı. Bu histeri Rusya'da paniğin ne kadar büyük olduğunu gösteriyor. ... Peki bu paniğin sebebi nedir? Öncelikle çok derinlerde yatan siyasi nedenler. Rusya'nın Ukrayna'yla ikili ilişkilerdeki siyasetinin baştan sona hatalı olduğunu aktörlerin birdenbire anlamış olmalarına bir tepkidir bu.”

Zeit Online / Almanya

Din, Rus hükümdarların aracı

Zeit Online, Rus-Ortodoks Kilisesi'nin politikayla fazla içli dışlı olduğunu düşünüyor:

“Rus Kilisesi Çar I. Petro döneminden beri bağımsız bir kilise değildir ve devlete bağlıdır. Putin döneminde de devlet politikalarının yürütme ve çelişkileri keskinleştirme organına dönüştü. 2014 Ukrayna Savaşında alt düzeyde Ortodoks rahipler Donbass'taki ayrılıkçıların silahlarını ve askerlerini kutsarken ve tarihi sergilerle milliyetçiliği kışkırtırken yaptıkları buydu. Ama Ukrayna'da Ortodoks rahipler Donbass'ta şehit olan Ukraynalı askerlere son yolculuklarında eşlik etmeyi reddettiler. ... İtaatkar Rus Ortodoksluğunun ister Ukrayna'da, ister Suriye'de söylediği şarkı Rus yayılmacılığına methiyeler düzen bir şarkıdır. Dini halkın afyonu yapmıyor, hükümranlar için araçsallaştırıyorlar.”

Kaynak: eurotopics