1. YAZARLAR

  2. Fikret Ertan

  3. Körfez'de çok tehlikeli durum
Fikret Ertan

Fikret Ertan

Yazarın Tüm Yazıları >

Körfez'de çok tehlikeli durum

16 Ocak 2012 Pazartesi 01:03A+A-

Hürmüz Boğazı ve çevresinde çok tehlikeli bir durum ortaya çıkmış bulunuyor.

Bu çerçevede bir tarafta kendisine karşı petrol ambargosu uygulanması halinde Boğaz'ı trafiğe kapatacağını açıkça ilan eden İran; diğer tarafta ise bunun olması halinde harekete geçeceğini ve Körfez'i açacağını söyleyen Amerika var.

İran, vaadini yerine getireceğini göstermek amacıyla geçenlerde Körfez'de ve civarında 10 gün süren büyük bir deniz tatbikatı yapmıştı. Yapılan açıklamalara göre, bu tatbikatı, yakında Pasdaran'ın deniz gücünün gerçekleştireceği başka bir tatbikat da takip edecek. İran, böylece bu konuda ne kadar ciddi ve kararlı olduğu mesajını bir kere daha vermeye çalışacak.

Buna karşılık, İran'ın Boğaz'ı bir süre kapatabileceğini; ama kendilerinin yeniden açabileceğini ilan eden Amerika da her türlü ihtimali göz önüne alarak Körfez ve çevresindeki deniz gücünü artırıyor.

Bugün İran'ın son tatbikatından önce Basra Körfezi'ni terk eden USS John Stennis adlı süper uçak gemisi ve bunu koruyan diğer gemiler Körfez'in yakınındaki Umman Denizi'nde bekliyorlar. Esasen İran, bu uçak gemisinin yeniden Körfez'e dönmesine karşı çıkıyor; ama bu konuda ne yapacağını söylemiyor. Amerika ise geminin Körfez'e döneceğini açıklamış bulunuyor.

Amerika, John Stennis'e ilaveten ayrıca USS Carl Vinson adlı uçak gemisini ve destek gemilerini de bölgeye sevk etmiş bulunuyor. Bu iki gemi destek destroyerleri ve diğer gemilerle birlikte büyük bir deniz gücünü temsil ediyor elbette. Ayrıca iki uçak gemisinde bulunan 150 civarındaki savaş uçağı ve helikopterlerle aynı zamanda büyük bir hava gücü de İran kıyılarına yakın durumda bekliyor.

Bunlara ilaveten Amerika, Kuveyt'te 2 piyade tugayı, başka birlikler ile büyük bir helikopter filosunu herhangi bir ihtimale karşı hazır bekletiyor. Kuveyt'teki kara gücü 15 bin civarında bulunuyor. Buna Bahreyn'deki 5. Filo'ya ait gücü de katarsak Amerika'nın İran'a ve Körfez'e yakın bölgedeki askerî varlığının ne kadar büyük olduğu kolaylıkla anlaşılır.

İngiltere ve Fransa da bu Amerikan gücünü desteklemek için ayrıca harekete geçmiş bulunuyorlar. İngiltere, bu bağlamda özellikle füzelere karşı koyan en son model HMS Daring adlı destroyeri Umman Denizi'ne gönderirken Fransa da Charles de Gaulle adlı uçak gemisine bölgeye hareket emri vermiş bulunuyor. Anlaşılan bu 2 gemi de önümüzdeki günlerde bölgede olacaklar.

Amerika ve müttefikleri İran suları civarında böyle konumlanırken İran da şüphesiz bunlara karşı hazırlıkları yapıyor, gereken tedbirleri alıyordur. İran, muhtemel bir deniz karşılaşmasında çok miktarda olan çok hızlı botlarına, mayın gücüne ve çeşitli füzelerine güveniyor bize göre. Çok hızlı botlarla Amerikan uçak gemilerini ve diğer gemilere beklenmeyen bir şekilde saldırıp bunlara zarar vermeyi düşünüyor. Ne var ki, bu gücüne rağmen havada hasımları karşısında etkili ve caydırıcı bir güce sahip olduğu söylenemez. Bu konuda hasımları en azından kâğıt üstünde İran'dan daha güçlü görünüyor.

Esasen İran ile Amerika geçmişte Körfez'de bir kere deniz çatışmasına girmişlerdi. İran-Irak Savaşı'nın en ateşli günlerinde 1988 Nisan'ında USS Samuel B.Roberts adlı Amerikan destroyerinin bir İran mayınına çarpıp yaralanması sonucu patlak veren birkaç gün süren çatışmada Amerikan saldırısı sonucu İran'ın bir firkateyni, bir hücumbotu, 3 hızlı botu batırılmış, bir firkateyni yara almış ve 2 petrol platformu da zarar görmüştü. Bu çatışmada Amerika'nın kaybı ise bir helikopterdi.

Bu çatışmadan sonra İran-Irak Savaşı'nda da bir dönüm noktasına gelinmiş Irak, İran'dan Fao Yarımadası'nı geri almış, İran kuvvetleri gerilemeye başlamış, bu da İran'ın ateşkesi kabul etmesine kadar devam etmişti.

Çatışma 24 yıl önce yaşanmıştı. Dolayısıyla İran donanması o zamanki kadar zayıf değil. Aradan geçen yıllarda epey güçlendi. Amerika donanması da elbette güçlendi bu arada. Bu bakımdan bugünkü şartlarda muhtemel bir deniz çatışmasının sonucu önceden tahmin edilmez. Kaldı ki, ben son tahlilde İran'ın Hürmüz'ü kapatacağını, bir deniz çatışmasını göze alabileceğini tahmin etmiyorum.

Hürmüz'ü kapatmak sadece başkalarına değil, en başta İran'a zarar verecektir elbette. Kapandığı zaman İran da petrol ihraç edemeyecek. Çin, Hindistan, başkaları ve Türkiye de İran petrolü alamayacak. Kısacası İran, Hürmüz'ü kapatmayacaktır; ama bu mealde tehditler de savurmaya devam edecektir.

Ne var ki, buna rağmen Körfez ve civarında kazaen ya da başka şekilde bir deniz çatışmasının çıkması ihtimali de söz konusudur elbette. İnşallah böyle bir şey vuku bulmaz. Taraflar itidal ile hareket eder, istenmeyen vahim gelişmelere yol açmazlar.

ZAMAN

YAZIYA YORUM KAT