IŞİD’e karşı operasyonların sürdüğü bir dönemde Irak güçlerinin Sünnileri dışlayarak yanına Şii milisleri alıp hareket etmesi, “Mezhep savaşı’nı tetikleyebilecek yeni bir adım” endişesine neden oldu.

Türk Dışişleri Bakanlığı, “IŞİD’den boşalan alana Şii milisler girmemeli” telkininde bulunurken, Ortadoğu uzmanları, “Mezhep savaşı endişesini, çatışmalar değil, Türkiye’nin İran nezdinde atacağı diplomatik adımlar çözebilir” görüşünü savunuyor. STAR’a konuşan üst düzey bir diplomatik kaynak, “Bölgedeki Şii milisler, İran ideolojisi etkisinde altında. Irak Silahlı Kuvvetleri yapısındaki sorun, aynı zamanda ileride bir mezhepsel çatışma çıktığında da etkisini gösterecektir” dedi.

İran 35 yıldır Irak’ta

Yetkili ayrıca, “Halihazırdaki Irak Yönetimi için Hizbullah da, Esad da bir tehdit değil, aksine müttefiktir. Irak güçlerinin, günün birinde de İran ile savaşması mümkün değil” hatırlatması yaptı. SETA’nın İran uzmanı Abdullah Yeğin, “Mezhep çatışması riski her zaman var” derken, “Bu sorunun en akla yakın çözümü, Türkiye’nin, diplomasi ile İran’ı ikna etmesidir” dedi. Yeğin, “Türkiye, PKK ile mücadele için bile Irak’a yıllardır giremezken, İran nasıl bu denli rahat hareket edebiliyor?” sorusuna ise, “İran’ın, Irak’ta oldukça büyük bir etkisi var. Irak nüfusunun yüzde 65’i Şii ve Saddam Rejimi’nin Şii halka yönelik baskıları sırasında aslında, etkisiyle, tam 35 yıldır Irak’ta İran. Türkiye ise İran gibi, Irak’ın içişlerine karışmamıştır” yanıtını verdi.

Stratejik Düşünce Enstitüsü’nden Mehmet Şahin ise İran’ın Irak’taki etkisine ilişkin, “Açıkçası, bugün Irak’ta Şii Yönetimi var; Irak hükümetini oluşturanlar, bir zamanlar İran’da yaşamış insanlar ve hala İran ile yakın çalışıyor. Bu insanlar, İran ile iyi ilişkiler geliştirmek isterken, Türkiye’yi Irak’ta görmek istemiyor. Türkiye'nin PKK takibi için Irak’a girmesi onları rahatsız ederken, İran yönetimindeki Şii milislerden rahatsızlık duymuyorlar. Batı için de bu böyle; çünkü Batı ülkeleri için tehditte birinci vites, İran değil, IŞİD” dedi.

Sessiz ve taktiksel işbirliği

Irak Generali Kasım Süleymani’nin Tıkrit operasyonunda çekilen ve twitter hesabından paylaşılan bir fotoğrafı ABD-İran işbirliğini gözlerönüne serdi. Fotoğrafta ABD askerlerinin Kasım Süleymani’nin arkasında yer aldığı iddia edildi. Düşünce kuruluşu Middle East Institute uzmanlarından Alex Vatanka, Anadolu Ajansı’na, şu anda İran’ın IŞİD’le mücadelesinin Amerika’nın ve Bağdat’ın çıkarlarına hizmet ettiğini belirtti. Irak’ta IŞİD’e karşı “çok renkli” bir koalisyon bulunduğu yorumunu yapan Vatanka, “ABD ve İran’a bakın. Sessizce ve taktiksel işbirliği yapmaktan bence şimdilik iki taraf da memnun. Tabii ki doğrudan olmayan şekilde çalışıyorlar. İki taraf inkar ediyor ama gerçekte Bağdat’taki merkezi hükümet yoluyla hem İran hem ABD, IŞİD’e karşı mücadelede neredeyse birbirini tamamlayıcı şekilde çalışıyor” diye konuştu.