Hindistan savunmaya en çok para harcayan ülkelerin başında geliyor. Söylenenlere göre, önümüzdeki 10 yıl içinde en az 100 milyar doları savunmaya harcayacak. Bu harcamalarda da iki ülke en çok payı alıyor: Rusya ve İsrail.

Hindistan bu iki ülke ile yıllardır çok yakın, sıkı önemli savunma ve güvenlik ilişkileri içinde bulunuyor. Hindistan, Rusya'dan çeşitli savaş uçakları, helikopterler, gemiler, füzeler alırken İsrail'den de özellikle ileri teknoloji ürünü savunma donanımı ve silah alıyor.

Bu arada en son olarak hem Rusya ve hem de İsrail'in birlikte yer aldıkları önemli bir savunma projesini de hayata geçiriyor. Bu proje kısaca AWACS (Airborne Warning and Control Systems) diye bilinen havadan yapılan devriye, kontrol ve gözlem sistemini ihtiva ediyor.

AWACS sistemi de yer bağlantıları ile birlikte havadan özel uçaklarla çalışan son derece hassas bir sistem. Özel uçaklar da özel donanımlarla, özel radarlarla ve iyi yetişmiş personelle görevi yapıyor.

NATO bugün AWACS sisteminde en ileride bulunuyor. Türkiye de bu çerçevede AWACS uçakları uçuran nadir ülkelerden birisi. Esasen AWACS bugün dünyada en iyi biçimde Amerika, Rusya, İngiltere, Japonya, Avustralya ve Türkiye tarafından kullanılıyor. Kısacası bugün dünya AWACS kulübü 6 ülkeden meydana geliyor.

Hindistan işte bu kulübe, Rusya-İsrail ortak projesi çerçevesinde geliştirilen ilk AWACS uçağını bu hafta teslim alarak yedinci ülke olarak dahil olmuş bulunuyor.

Bu uçak Rus İlyuşhin-76MD kodlu ağır nakliye uçağı modeli esas alınarak geliştirilen ve artık A-50E1 olarak anılan özel bir uçak. Bu uçağa da İsrail savunma şirketleri PHALCON adlı bir özel radarı ve başka elektronik donanımları monte etmişler. Uçak geçen pazartesi günü İsrail savaş uçaklarının eşlik ettikleri bir uçuşla Hindistan'ın Agra üssüne inmiş ve perşembe günü de Rus ve İsrail büyükelçileri ve Hint savunma yetkililerinin hazır bulundukları bir törenle Hint Hava Kuvvetleri'ne teslim edilmiş bulunuyor.

Esasen söz konusu uçak Hindistan'ın Rusya ve İsrail ile 2004 yılında yaptığı ve toplamı 1 milyar doları bulan anlaşmanın ilk uçağı. Anlaşmada 3 uçak için sipariş verilmişti. İkinci uçağın bu yıl içinde teslim edilmeleri bekleniyor.

Bu hafta teslim edilen AWACS uçağı hem yakıt ikmal, hem elektronik savaş ve hem gözlem ve tespit radarlarıyla donatılı. Çok uzak mesafelerden uçakları, seyir ve başka tip füzeleri tespit ediyor ve kara birliklerinin haberleşmelerini de çok iyi dinleyebiliyor. Bu bakımdan uçak önemli bir savunma unsuru elbette. Bu uçak Hindistan'ın diğer gözlem ve keşif uçaklarını destekleyecek. Bu çerçevede Hindistan'ın Amerika'dan 8 adet Boeing P-81 uzun menzilli keşif uçağı aldığını ve Brezilya ile kendi AWACS'ını gerçekleştirmek için anlaşma yaptığını da belirtelim.

Hindistan'ın AWACS konusundaki hamlelerinin baş hedefi şüphesiz Pakistan. Hindistan bu hamlelerle Pakistan'ın önüne geçmeye, bu ülkeyi bu konuda zayıf kılmaya çalışıyor. Pakistan ise bu konuda geri kalmamaya gayret ediyor. Nitekim, Pakistan Hava Kuvvetleri Komutanı Mareşal Kamar Süleyman, Hindistan hamlesine kendi AWACS uçaklarını önümüzdeki eylül ayına kadar devreye sokarak karşılık vereceklerini açıklamış bulunuyor. Pakistan bu çerçevede İsveç yapımı SAAB Ericsson uçaklarından satın almayı düşünüyor. Ayrıca, Hint AWACS uçak tehdidine karşı 500 Amerikan yapımı BVR (Beyond Visual Range) kodlu füzeleri devreye sokacağını söylüyor.

Kısacası, Hindistan ile Pakistan arasındaki askerî rekabet arttıkça artıyor. Bu konuları burada ele alıyoruz; çünkü milletlerarası ilişkiler sadece diplomatik ilişkilere bakılarak anlaşılmaz; askerî hamleleri de ayrıca ve önemle takip etmek, anlamak da gerekiyor.

ZAMAN