1. YAZARLAR

  2. Fikret Ertan

  3. FATA problemi...
Fikret Ertan

Fikret Ertan

Yazarın Tüm Yazıları >

FATA problemi...

24 Mart 2009 Salı 06:49A+A-

Obama yönetimi Afganistan konusunda yeni bir politika değişikliğine hazırlanıyor. Bu değişikliğin esasları çoktandır üzerinde çalışılan bir genel strateji belgesiyle dünyaya duyurulacak.

Bu belgenin önemli bölümleri muhtemelen bu ayın sonunda Lahey'de toplanacak olan Milletlerarası Afganistan Konferansı'nda kamuoyuna açıklanacak.

Esasen belgenin ana hatları da bugünden az-çok belli olmuş bulunuyor. Başkan Obama, bunların bir kısmına, geçen pazar günü Amerikan CBS televizyonunun '60 Dakika' programında işaret etti de.

Obama, bu programda Amerika'nın Afganistan'daki misyonunu yeniden tanımlamakta olduğunu, Bush yönetiminin Afganistan'da demokrasi, sivil toplum ve iyi yönetimin geliştirilmesini öngören yaklaşımından farklı olacağını, kendi yaklaşımlarının en başta Afganistan'ı Amerika'ya karşı yapılacak saldırılar için kullanılamayacak bir noktaya getirmek olduğunu belirtirken, Amerika'nın Afganistan'daki misyonunun ne olduğu yolundaki soruya da 'El Kaide'nin Amerika'ya, Amerikan çıkarlarına ve müttefiklerine saldıramaz hale getirilmesini sağlamaktır. Bu bizim bir numaralı önceliğimiz.' diye cevap vermiş bulunuyor.

Obama, El Kaide'yi Amerika'ya bir daha saldıramaz hale nasıl getirecek, bu konuda selefinden farklı ne yapacak tam belli değil; yeni bir yol bulmazsa o da aynen Bush gibi El Kaide'nin yuvalandığı ve buradan saldırdığı bölgeyi gözlem altında tutmaya, yapabilirse buradaki El Kaide varlığına son vermeye çalışmaya devam edecek elbette.

Bu bölge daha önce defalarca yazdığımız gibi kısa adı FATA (Federally Administered Tribal Areas) olan, Pakistan-Afganistan sınırları boyunca uzanan önemli bir bölge. Dünyanın en zor coğrafi şartlarının yer aldığı bu bölgenin uzunluğu yaklaşık 2.500 kilometre; yüzölçümü de yaklaşık 27 bin kilometrekare. Çoğunlukla Peştunlardan meydana gelen nüfusu 3,5 milyon kadar.

Bölge çok dağlık ve engebeli. Nüfusun yaklaşık yüzde üçü kasaba ve şehirlerde, geri kalan bölümü ise küçük köyler ve mezralarda yaşıyor. Bu yüzden bölge idari bakımdan büyük zorluklar arz ediyor.

FATA, özel idari statüye sahip 7 alt bölge ve 6 sınır biriminden meydana geliyor. Alt bölgeler Kayber, Kurram, Bacur, Mohmand, Orakzay, Kuzey ve Güney Veziristan. Bölgenin büyük yerleşim birimleri Miranşah, Razmak, Bacur, Darra Pazar ve Vana.

Bazı özelliklerini verdiğim FATA, 12 Eylül saldırılarını takip eden Amerika'nın Afgan operasyonundan bu yana bu ülkenin en çok önem verdiği, çeşitli vasıtalarla gözlem altında tuttuğu gerçekten kritik bir bölge; zira Amerikan ve diğer istihbarat servisleri başta Ladin ve El Zevahiri olmak üzere El Kaide liderliği ve militanlarının Afganistan'dan kaçarak bu bölgeye sığındıklarını ve buradan Afganistan'a saldırmaya devam ettiklerini düşünüyorlar. El Kaide'ye ilaveten 2003 yılından bu yana güç toplayan, kadrosunu yenileyen ve arttıran Afgan Taliban'ın da bu bölgeyi saldırıları için üs olarak kullandığı da biliniyor. Ayrıca, Afgan Taliban'ından sonra ortaya çıkan Pakistan Taliban'ın da bölgede faaliyette olduğu da söyleniyor.

Kısacası FATA bugün daha önce kimsenin ilgilenmediği, 8 yıl kadar öncesine kadar kimsenin pek umurunda olmadığı bir ücra ve ıssız bölge olmaktan çıkıp başta Amerika olmak üzere büyük güçlerin, NATO'nun dikkatle izledikleri önemli bir mücadele alanı olarak ortaya çıkmış bulunuyor.

FATA, aynı zamanda Pakistan için de çoktandır önemli bir problem olarak bu ülkeyi hem siyasi ve hem de askeri bakımdan çok zorluyor. Pakistan hükümeti FATA'daki 'aşırı grupların ve faaliyetleri'nin artık ülke bütünlüğünü tehdit ettiğine yürekten inanıyor ve bu konuda elinden geleni yapmaya çalışıyor.

'FATA Problemi' şüphesiz sadece askerî yollarla çözülemeyecek bir problem. Bu konuda askerî yollara ilaveten sosyal, ekonomik ve siyasi yollara da bir an önce başvurulması gerekiyor.

FATA sadece Amerika'nın öncelikli konusu olmaktan çoktan çıkmış, hem bölgenin ve hem de bir anlamda dünyanın problemi haline gelmiş bulunuyor kısacası...

ZAMAN

YAZIYA YORUM KAT