İsrail'in ünlü gizli servisi Mossad başkanları normal olarak 4 yıl görev yapar; bu süre istisnai hallerde başbakanın isteğiyle bir yıl daha uzatılır. Bu standart, alışılagelmiş bir devlet geleneğidir.

Bu gelenek son üç yıldır bozulmuş bulunuyor zira Başkan Meir Dagan'ın görev süresi önce eski Başbakan Ehud Olmert, daha sonra da bugünkü Başbakan Binyamin Netanyahu tarafından geçen pazar günü uzatıldı. Böylece 2002 Ekim ayında görevi Efrahim Halevi'den devralan Dagan, 8 yıl başkan olarak görev yapmış olacak ve görevi de 2009 yılının sonunda sona erecek. Bu, şüphesiz alışılmadık istisnai bir durum. Bu da Dagan'ın son yıllarda çaptan düşen Mossad'ı yeniden ayağa kaldırması, teşkilatı yeniden eski başarılı günlerine döndürmeyi başarmasıyla izah ediliyor.

Eski bir asker, emekli bir tümgeneral ve komada yatan eski Başbakan Ariel Şaron ile 30 küsur yıllık bir dostluğa sahip olan 64 yaşındaki Dagan, 2. Dünya Savaşı'nın sonunda Rusya'da doğup 5 yaşındayken soykırımdan zor kurtulmuş ebeveyni ile İsrail'e göç etmiş bir Rus Yahudi'si (Meir Huberman). 1963 yılında askere alınana kadar Türkiye'den göç etmiş Yahudilerin yaşadığı Bat-Yam'da önce bir göçmen kampında, daha sonra da bir toplu meskende yaşamış, İsrail'in zor günlerine bizzat şahit olmuş. Askerde paraşütçü tugayında, bu tugayın keşif birliklerinde görev yapmış. Söylenenlere göre, keşif birliklerindeki bu askeri tecrübesi, onun güvenlikle ilgili temel bakış açısını ta o zamandan şekillendirmiş.

1967 Arap-İsrail Savaşı'nda önce Sina cephesinde, sonra da Golan Tepeleri'nde tabur komutanlığı yapan Dagan, 1970 yılında, zamanın Güney Kuvvetleri Komutanı Ariel Şaron tarafından Gazze Şeridi'ndeki Filistinli eylemcilerle mücadele etmek için özel operasyon birliği kurmakla görevlendirilmiş. Sayeret Rimon adlı bu birlik, yaptığı gizli operasyonlarla bölgeye damgasını vurmuş bir birlik; Filistinli eylemcileri teşhis eden, yakalayan, tutuklayan hatta öldüren bu birlik, bazılarına ve medyaya göre bir suikast birliği olarak o zamanlar kendinden söz ettirmişti.

Dagan'ın Şaron ile 1970'te başlayan dostluğu ve yakınlığı, 1973 Ramazan Savaşı'nda daha da gelişmiş, güçlenmiş. Bu savaşta Dagan, Süveyş Kanalı'nı geçerek bir Mısır ordusunu arkadan çeviren İsrail kuvvetlerinin komutanı Şaron ile aynı safta savaşmış ve bu savaştan sonra zırhlı birliklere tayin edilmiş. 1980'lerin başında ordunun Lübnan İrtibat Birliği Yakal'ın komutanlığına getirilen Dagan, bu görevi sırasında komşu Arap ülkelerinde istihbarat faaliyeti de yapan 504. Birim diye anılan özel askeri-istihbarat operasyon birimini de yönetmiş. 1982 Lübnan Savaşı sırasında bir zırhlı tugayın komutanlığını da yapmış, 1980'lerin sonlarına doğru genelkurmay başkanlığı operasyonlar bölümünün başına getirilmiş.

Uzun askeri kariyeri sırasında iki defa yaralanan, cesaret madalyası ile ödüllendirilen Dagan, 1995 yılında emekli olmuş ve sonra önce Şimon Peres'in, daha sonraları ise Netanyahu ve Barak'ın terörle mücadele başdanışmanı olarak çalışmış. 2001 yılı seçim kampanyası sırasında Likud ve lideri Ariel Şaron'a siyasi danışmanlık da yapan, bu yüzden 'siyasete bulaşmış birisi' olarak eleştirilen Dagan, aynı zamanda Hayfa Üniversitesi'nin siyasal bilgiler fakültesi mezunu da...

İsrail'in güçlü olmasını, güçlü kalmasını savunan, Filistinliler ve diğer siyasi konularda şahin özelliğiyle tanınan Dagan'ın görevinin iki defa uzatılmasında en çok İran'a dönük operasyonlarda başarılı bulunması rol oynamış görünüyor. İsrail medyası böyle diyor. Başarılarının arasında da İranlı bilim adamlarına yapılan suikastlar, bilim adamlarına yurtdışında bulunduklarında atılan 'kancalar', nükleer tesislere yapılan sabotajlar, Devrim Muhafızları uçaklarının düşürülmeleri, Lübnanlı Hizbullah liderlerinden İmad Muğniye'nin 2007 yılında bombayla öldürülmesi gibi olaylar sayılıyor. Bunlara ek olarak muhtemelen başkaları da var.

Meir Dagan, bir yıl daha görev yapacak, bakalım daha nelere imza atacak.

ZAMAN