'Senin paşan, benim paşam' tartışması her YAŞ sürecinde yaşanır.

Komutanlar belli oldu ya... 'Filan komutan nasıl?' Bizim en çok muhatap olduğumuz soru. Bir generali dünya görüşüne göre değerlendirmeyi pek doğru bulmam. Bir subayın hayatı sadece askerlik ise sorun değil, ondan iyi bir komutan olur. Demokrasiyi içselleştirir. Hiç yüksünmeden kanunlara, kurallara riayet eder.

Siyasete meylederse maceraperest olur. Vatanın kurtarıcı beklediğini düşünür. Kimden mi? Düşmandan tabii ki... Mutlaka bir düşman bulur. Yoksa hayalisini üretir. Sonra gelsin müdahale planları... Kurtarıcı olarak darbe yapacağı günün özlemiyle yanar tutuşur. Bir general siyasete meyletmeye görsün hangi maceralara savrulacağını kestirmek zor.

Askerin maceraperestinin, siyaset merakının bedelini çok ağır ödemiş bir milletin mensuplarıyız. Bu uğurda bir koca imparatorluğu yitirdik. Asrın başında Mustafa Kemal Atatürk'ün "Ya siyaset, ya üniforma... İkisi bir arada olmaz" çıkışı boşuna değil.

İsimlendirecek olursak, Hilmi Özkök askerliği meslek edinmiş bir komutandı. Bütün baskılara rağmen siyasetten uzak durdu. Demokrasiye inancı tamdı, kanunların gereğini yaptı. Ardından gelen Yaşar Büyükanıt ve İlker Başbuğ için aynı şeyi söylemek mümkün değil.

Her ikisi de siyasetle yakından ilgilendi. 27 Nisan bildirisi bu ilginin sonucu. Bir muhalefet partisi gibi hükümet hakkında kara propaganda siteleri organize etmek askerliğin bir icabı olmasa gerek.

Dün YAŞ kararları açıklandı. Yeni komutanlar belli oldu. Komuta kademesi baştan sona yenilendi. Ergenekon davasından yargılanan Saldıray Berk emekli edildi. İlker Başbuğ'a yakınlığıyla bilinen Arslan Güner, Karargâh'ın dışına çıktı. Yeni görevinin kendisini tatmin etmediğini tahmin etmek zor değil. Güner, aynı zamanda Cumhurbaşkanı Gül'ün eşi Hayrünnisa Hanım'a karşı tavrıyla da öne çıkmıştı.

İnternet andıcı davasından dolayı savcının yakalama talep ettiği Nusret Taşdeler, Berk'in boşalttığı EDOK Komutanlığı'na atandı. Yarın mahkeme savcının isteğini olumlu bulur, karara dönüştürürse bazı sıkıntıların yaşanacağı kesin.

Kulislere yansıyan haberlerin aksine kuvvet komutanlıklarında teamüller işledi. Bekir Kalyoncu Jandarma komutanı oldu. Bu, Necdet Özel sonrası bir numaralı koltuğun güçlü adayı anlamına geliyor. Birinci Ordu Komutanlığı'na atanan Yalçın Ataman'ın şansı da az değil.

Unutmamak lazım ki Genelkurmay başkanının atamasında teamüller değil, sivil idarenin düşüncesi belirleyici. Yoksa bugün o koltukta Özel yerine bir başkası oturuyor olurdu.

Tutuklu generallerin durumu merak konusuydu. İsteklerini kabul ettiremeyince istifa eden Işık Koşaner terfilerini istiyordu. 2010 YAŞ'ında İlker Başbuğ tutuklu 3 generalin terfisi için sonuna kadar direndi. Hükümet tutuklu veya haklarında dava açılan hiçbir generali terfi ettirmedi. Emekliye de sevk etmedi. Temditle orta yol bulundu.

Bu konuda siyasi iradenin bakışı belli... Tutuklu generaller TSK açısından da daha fazla taşınamaz. Bir yol bulunmak zorunda.

2011 YAŞ'ı tıpkı geçen yıl olduğu gibi ilklere sahne oldu. Başbakan Erdoğan'ın tek başına oturduğu o fotoğraf karesi unutulmayacak. Bu ilk ama son değil. 2012'ye başka yenilikler yaşanması mümkün. İşaretleri var. Hükümetin, oturma düzeninin kalıcı olması için bazı adımlar atması sürpriz olmaz. Ne gibi mi? YAŞ, Genelkurmay'da değil, Başbakanlık'ta toplanabilir.

Başkanı Başbakan olduğuna göre doğrusu da bu. YAŞ'ın yapısıyla ilgili yasal düzenleme hükümetin ajandasında var. MGK'da olduğu gibi asker kanadın kuvvet komutanlarıyla sınırlandırılması, başka bakanların da üye yapılması gibi.

O fotoğrafla başlayan süreç başka gelişmelere gebe.

Yeni komutunlar nasıl diye soracak olursanız... Kriteri yukarıda söyledim, askerliği meslek edinen komutan iyidir, siyasete merak salan kötü... Siyaset yapmanın bedeli de ağır. Artık sadece ülke değil kendisi de ödüyor.

Kararları ve değişime gebeliğiyle 2011 YAŞ'ı bir milat...

ZAMAN