وَالَّذِي يُمِيتُنِي ثُمَّ يُحْيِينِ 'O, beni öldürecek ve sonra yeniden diriltecek olandır.'¹

I-GİRİŞ

Dirilişimiz ve ölümümüz kendi gücünde olan Rabbimizi ne kadar çok zikir edersek O'na hamdımızı ancak yerine getiririz. Salat ve selam O'nun hamdının hakkını veren tüm resullere ve dostlarına olsun. Rabbim onların yolunda gidenlerden razı olsun bizleri de onlardan eylesin.

Sevgili kardeşler!

Öyle bir çağda yaşıyoruz ki, eğlence programlarında dahi, korku, acı, kan ve ölüm vardır. Bizim TV'miz yok bazen misafirliğe gidiyoruz. Bu vesile ile TV filmlerine vakıf oluyorum. Geçen bir haber seyrederken küçük torunum yanımda idi. Sahneyi görmemesi için çaba gösterdim. Baktım hiç etkilenmedi. Bu 21.asrın geldiği noktadır. Düşünün ki biz bu konuda çok dikkat etmekteyiz. Çocuklarım özellikle kızım ve damadım bu konuda çok dikkatlidirler. Düşünün ki böyle dikkatli olan ailede durum bu olunca. Bir de kontrolün ve dikkatin olmadığı aileleri ve çocukları düşünün.Tüketim çağının insanımızı getirdiği nokta bu. Şu ayetler sanki bugün inmiş ve bize içinde bulunduğumuz çağı anlatıyor.   ذَرْهُمْ يَأْكُلُواْ وَيَتَمَتَّعُواْ وَيُلْهِهِمُ الأَمَلُ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ 15/3

'Şimdi onları bırak, yesinler, eğlensinler, boş ümitleri onları oyalayadursun. Âkıbetlerinin ne olacağını yakında öğrenecekler.”² كُلُوا وَتَمَتَّعُوا قَلِيلًا إِنَّكُم مُّجْرِمُونَ 'Yeyin için eylenin, faydalanın, eylenin, zevklenin. Bu azıcık dünyayı. Siz hep cürüm işlediniz. Siz mücrimlersiniz.'³  وَيْلٌ يَوْمَئِذٍ لِّلْمُكَذِّبِينَ  'O gün yalan söyleyenleri veyl haline.'⁴

وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ ارْكَعُوا لَا يَرْكَعُونَ  'Onlara ruku edin dendiğinde ruku etmezler.'⁵

Kur'an ölümü çok çeşitli kelimelerle anlatır. Bunların başında 'MEVT' kavramı gelir. Bir hutbemde izah ettiğim için kelime yapısı üzerinde durmayacağım sadece kullanılan bazı kelimeleri vereyim.

Mevt(Ölüm), helak(Toplumsal ölüm), teveffa(ölüm), mesir(Varış), rucu(Dönüş)', lika(Kavuşma), munteha (sonuç ulaşım),

Sevgili kardeşler!

Bu ayetler çok canlı ve Kapitalist çağda insan hep zevki düşünür. Sınırsız zevk insanı bencil ve egoist yapar. Her şeyin kendisine olmasını ister. Sınır tanımaz. Zevk Allah'ın insana verdiği bir nimettir. Bu nimet insanın tabii bir hakkıdır. Ama sınırlarını da Rabbimiz koymuş. İnsanın başka insanları düşünmesi ve zevkine sınır tanımasının bir adı da sonlu olmaktır. Bu sonluğu en güzel ifade eden ölüm yasasıdır. Bugün ki hutbemde ölümün olmasının bize ve insanlığa faydası üzerinde duracağım. Ölümün faydası mı var? Hayret!!! Nasıl olabilir? Önce şu ayeti okuyalım.

'إِنَّكَ مَيِّتٌ وَإِنَّهُم مَّيِّتُون' Ey Muhammed sen mutlaka ölümlüsün. Ve mütlaka onlarda ölümlüdürler.'⁶

II-ÖLÜM HAYATI NASIL ANLAMLANDIRIR VE RENKLENDİRİR?

'Mevt, helak, teveffa, mesir, rucu', lika, munteha,

1-Evet! Ölüm insan için hep dramatik gelir. Kur'an'da ise 'ölüm' bir terbiye konusudur. İnsanın başına ne geliyorsa şımarık ve dengesiz davranışlarından geliyor. Ölüm insanın bu şımarıklığını ve dengesizliğini kırıyor. Ölüm Allah'ın bir yasasıdır. İlahi yasalarda hayat vardır, mutluluk vardır.

Demek ki ölüm bir ilahi yasadır. İlahi tüm yasalar hayata renk katar ve anlam kazandırır.  Yukarda ki ayette bunu anlatıyor. Rabbimiz Kur'an'da onun için bu yasasını sık sık bize anlatıyor. Bizi onunla terbiye ediyor. Aslında bizim için bir imtihandır. İmtihanda en güzel terbiye yöntemidir. O halde bir talebenin imtihanı kazanacağı heyecanı ile hazırlanalım imtihana. 'O, hanginizin daha güzel amel yapacağını sınamak için ölümü ve hayatı yaratandır. O, mutlak güç sahibidir, çok bağışlayandır.'⁷

2-İnsan, insana niçin zulüm eder? Kendisini ölümsüz gördüğü zaman. Sahip olduğu varlıkların onu ebedi bıraktığını düşündüğü zaman. Onun için Allah sürekli insana ölenleri ve insanın bizzat öleceğini hatırlatıyor.وَيْلٌ لِّكُلِّ هُمَزَةٍ لُّمَزَةٍ  Başka insanları aşağılayarak, kınayan, küçük düşürene her kişiye veyl olsun. Yazıklar olsun.

الَّذِي جَمَعَ مَالًا وَعَدَّدَهُ O ki mal biriktirip onu sayıp duruyor.

يَحْسَبُ أَنَّ مَالَهُ أَخْلَدَهُ 104/1'O sayıp durduğu malının kendisini ebedi kılacağını sanıyor. Hayır hayır and olsun hutameye mutlaka atılacaktır.'⁸ Bu şımarık tipi terbiye ettirecek işte bu ilahi yasalardır. Hayatı ebedi görenlere verilecek en güzel ders budur işte.

3-Neden ölümün zamanını belli edilmemiş? Ki insan her zaman uyanık olsun ve azgınlık yapmasın. Zamanı belli olmadığı halde insanlar yapmaları gereken hayırları ve ibadetlerini hep erteliyorlar. Daha gençsin, hele kırk yaşına geleyim. Oysa ki Allah(cc) bize bunu farklı haber. 'Ey insanlar, eğer öldükten sonra diriltilmekten şüphede iseniz, şunu bilin ki, sizi, biz topraktan yarattık. Bir daha düşünün, size kudretimizi göstermek için, spermden, yumurtadan ana rahmiyle bağ kurarak rahim duvarına yerleşen döllenmiş yumurtaya, döllenmiş yumurtayı, oluşumu tamamlanmış ve oluşumu tamamlanmamış embriyoya dönüştürdük. Sünnetimizin, düzenimizin yasaları içinde, irademizin tecellisine uygun olanları belirlenmiş bir süreye kadar rahimlerde tutarız, sonra sizi bir bebek olarak dışarı çıkarırız. Sonra olgunluk çağına, güçlü çağınıza ulaşırsınız. İçinizden kimi o çağlarda vefat eder. İçinizden kimi de ömrünün en verimsiz, en fena çağına götürülür. Bilgileri, aklî melekeleri sağlamken, hiçbir şey bilmez hale gelirler, zâfiyete düşerler.
Sen ölümden sonraki dirilişten şüphede isen bir daha düşün: Yeryüzünü kupkuru ve ölü bir halde görürsün. Fakat biz üzerine su indirdiğimizde, o kıpırdar, kabarır, her çeşitten iç açıcı bitkiler bitirir.'⁹ Bu ayetleri okuyan iman etmiş insan hiç hayrı bekletir mi? Rabbimiz onun için ölümün zamanını belirtmemiş. Tam tersi bir noktayı dikkate sunmuş. Çocukken ölüm sizi yakalayabilir. Ölüm sizi gençliğinde yakalayabilir. Gece sizi ölüm yakalayabilir. Ölüm sizi her an ve her saniye yakalayabilir.

4-Ölüm bir hedeftir. Hedefini bilen bir insan hayatta ne yapacağını bilir ve ona doğru yürür. Kur'an insanı kaos bir hayattan kurtarıp düzenli ve hedefi olan bir hayata kavuşturuyor. Bunun bir yolu da insana nereye gittiğini bil ve ona göre hayatı değerlendir. 'Peygamber, Rabbinden kendisine indirilene iman etti, mü’minler de (iman ettiler). Her biri; Allah’a, meleklerine, kitaplarına ve peygamberlerine iman ettiler ve şöyle dediler: “Onun peygamberlerinden hiçbirini (diğerinden) ayırt etmeyiz.” Şöyle de dediler: “İşittik ve itaat ettik. Ey Rabbimiz! Senden bağışlama dileriz. Sonunda dönüş yalnız sanadır.”¹⁰ 'DÖNÜŞ SADECE VE SADECE SANADIR:' İman edenlerin hedefi Rablerine olduğuna inanıyorlar. Bu hedefin önün de ki tüm engelleri atlarlar.

5-Ölüm bir bitiş ve bir yok oluş değil, bir başlangıç ve yeniden dirilişe geçiştir. Bu geçişe hazır olmak bir zevke ve mutluluktur. Mümin o günün mutluluğunu namaz kılarken, Kur'an okurken ve Allah yolunda mücadele verirken yaşar. Onun için en tehlikeli anda dahi korku duymaz veya üzülmez. Korku duysa da ve üzülse de umutsuz olmaz. Allah onlar bu yolun enerji kaynaklarını da vermiş.

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ إِنَّ اللّهَ مَعَ الصَّابِرِينَ Ey iman edenler! Yani Rabbine güvenenler! Sabırla ve namazla yardım dileyin. Şüphesiz Allah(cc) sabır edenlerle beraberdir.'

وَلاَ تَقُولُواْ لِمَنْ يُقْتَلُ فِي سَبيلِ اللّهِ أَمْوَاتٌ بَلْ أَحْيَاء وَلَكِن لاَّ تَشْعُرُونَ Sakın Allah yolunda öldürülenleri ölü sanmayın.'

 الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِيبَةٌ قَالُواْ إِنَّا لِلّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعونَ Onlar kendilerine bir musibet isabet edildiği zaman Şöyle derler! Biz Allah içiniz ve dönüşümüz Allah'adır.'¹¹ Allah yolunda ölmek mutluluktur onlar için. Bir bitiş değildir. Onlar hayata bu gözle bakarlar.

6-Uyku ölümün provasıdır. Hiç insan uykuyu sevmemezlik yapar mı? Onun için Resulullah(ass) uyurken dua eder ve bağışlama diler. Uyandığı zaman 'Beni öldürdükten sonra dirilten Allah'a hamd olsun. Allahım beni bağışla.'   Uyurken, 'Allahım aldığın ruhumu tutarsan onu bağışla. Geri verirsen onu koruyanlardan eyle.' diye dua eder.وَهُوَ الَّذِي يَتَوَفَّاكُم بِاللَّيْلِ وَيَعْلَمُ مَا جَرَحْتُم بِالنَّهَارِ ثُمَّ يَبْعَثُكُمْ فِيهِ لِيُقْضَى أَجَلٌ مُّسَمًّى ثُمَّ إِلَيْهِ مَرْجِعُكُمْ ثُمَّ يُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ 6/60Ruhlarınızı alarak geceleyin sizi ölü gibi uyutan, gündüz ki faaliyetlerinizi ve kazançlarınızı bilen; sonra belirlenmiş ecel tamamlansın diye, ölüm ânı gelinceye kadar, gündüzleri sizi uyandırıp kaldıran O’dur. Sonra hesap vermek üzere O’nun huzuruna götürüleceksiniz. Daha sonra O bütün işlediğiniz amelleri birer birer ortaya koyarak sizi hesaba çekecektir.'¹² Müminler Resulullah(ass) gibi her gece uyurken ve her sabah uyanırken dünya hayatı işte bu kadar ve zamanı belirlenmiştir. Hakikatine iman etmişler. Ona her gece ve her sabah hazırdırlar. Neden korksunlar ki?

7- Ölüm sevgiliye kavuşmadır. Onun Allah'ı, Resullerini ve onları sevenleri severler. Onlara kavuşmak ne güzel kavuşmadır. Ne güzel gündür.  Onun için Allah'ı sevenler ve dünyalarını onun boyası ile boyanırlar. 'Bir gün Peygamberimiz sorar bir adama o gün için ne hazırladın? Adam Allah ve Resulunu sevmek.  Resulullah'ta onun karşılığı seni bekliyor. Ona hazırlan...' Resulullah hep şöyle dua eder. 'Allahım bana imanı sevdir. Kalbimi onunla süsle.' İşte bizim içi ölümün anlamı budur. Bu ölüme hazır mısınız?. Allah’a emanet olun.وَسِيقَ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَرًا حَتَّى إِذَا جَاؤُوهَا وَفُتِحَتْ أَبْوَابُهَا وَقَالَ لَهُمْ خَزَنَتُهَا سَلَامٌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوهَا خَالِدِينَ 39/73

'Rablerine karşı gelmekten sakınanlar da grup grup cennete sevk edilirler. Cennete vardıklarında oranın kapıları açılır ve cennet bekçileri onlara şöyle der: “Size selâm olsun! Tertemiz oldunuz. Haydi ebedî kalmak üzere buraya girin.'¹³ Ölümü bu şekilde anlayan ve kendisini ona bu şekilde hazırlayan niçin ölümü sevmesin ki? Neden ondan korksun ki? Onu iple niçin çekmesin ki? Ne olursun gel de ben bu selam gününe kavuşayım. Rabbime kavuşayım. Önderime ve önderlerime kavuşayım. Bana hayatı sevdiren ve mutlulukta bana örnek olan o güzel insanlara. Resullere, sıddıklara, velilere ve tüm diriliş erlerine. Allahım biz Hz. Yusuf’un bir duasını biliriz. Ölüme anlam kazandıran bir dua. 'Sen benim dünyada da Ahirette de velimsin, beni müslüman olarak öldür ve salihlerle birleştir.'¹⁴ Allahım bize de bu bilinci nasip et. Önce Yusuf gibi iffetli bir hayat yaşama bilinci ver bize. Allahım hayatımızı ölümle böyle anlamlaştırmayı ve güzelleştirmeyi nasip et. İslam dünyasını bu bilinçle dirilt. Allahım Mali'de, Suriye'de, Filistin’de, Arakan’da ve diğer tüm yerlerde bu bilinçle direnen kardeşlerimize yardım et. Onların ayaklarını sabit kıl. Bizim de ayaklarımızı sabit kıl. Amiiiiiin. Allah'a emanet olun.

 

 

Dipnotlar:

1-K.K. 26. Şuara suresi81.Ayet

2-K.K. 15.Hicr Suresi 3.Ayet

3-K.K. 77.Murselat suresi 46.Ayet

4-ags77/47

5-ags77/48

6-K.K 23.Muminun Suresi 3.ayet

7-K.K. 67.Mülk suresi 2.ayet

8-K.K. 104. Humeze Suresi 1-3

9-K.K. 22.Hacc Suresi5.Ayet

10-K.K. 2. Bakara Suresi 285.Ayet

11-K.K. 2.Bakara Suresi153-155.Ayetler

12-K.K. 6.Enam Suresi60.ayet

13-K.K. 39.Zumer Suresi73.Ayet

14-K.K. 12. Yusuf Suresi 1