‘Kafkasya, taşfırın gibidir; geç ısınır-geç soğur’!
Ermenistan başbakanı Nikol Paşinyan, ekonomik ve siyasî bakımdan oldukça sıkıntılı durumdayken, bu saldırılarla, Amerika’daki, özellikle Ermeni Lobisinin maddî-manevî himayesini tekrar kazanmak ümidinde..
Selahaddin E. Çakırgil, Azerbaycan ile Ermenistan arasında gerçekleşen çatışmaları yorumladı:
Azerbaycan sınır köyleri, iki haftadır, Ermenistan güçlerinin saldırıları altında..
Kafkasya, onlarca etnik unsurun, onlarca dilin konuşulduğu bir coğrafya.. Ünlü Fransız sosyolog ve filologlarından /dilbilimcilerinden G. Dumézil, 30 yıl öncelerde, ‘Kafkaslar’da 70’e yakın ayrı dil konuşulduğunu ve hattâ Kafkas dağlarındaki bir köyde sadece 80 kadar kişi tarafından konuşulan ve müstakil bir dil keşfettiği’ni açıklamıştı.
Bu bakımdan, bu kadar farklı kültür ve inançlara sahib toplumların bu karmaşık coğrafyada barış içinde iç-içe yaşaması, hoş ve amma, o kadar da boş bir temennidir.
Bu coğrafyada son 200-250 yıl boyunca Rusya hâkim idi. Ama, en çok da Müslüman halklar yaşamaktaydı. Elbette başta ermeniler olmak üzere, Müslüman olmayan başka halklar da vardı.
*
Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra Rusya, bu coğrafyadaki halklardan kopmadı ve istemediği tablolar çıkacak olursa, derhal müdahale etti. (Osmanlı’nın Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra dağılması üzerine, uluslararası hukuk açısından Osmanlı’nın yerini alan yeni Türkiye yönetimi ise, 500 yıla yakın birlikte yaşadığı özellikle Müslüman ülke ve halkları aşağılamayı tercih etmişti.)