22 Temmuz seçimlerinde CHP ne kadar oy aldı? Hemen söyleyelim:

Yüzde 20,68...

Peki, 2002 Genel Seçimleri'nde ne almıştı? Onu da hemen söyleyelim: Yüzde 19,39...

CHP, bu çok minik oy artışının 'kendi beklentilerini' karşılamadığını resmen açıklamıştı. Peki, oylar neden artmamıştı?

Milletvekili genel seçimi sonrasında CHP-MYK tarafından hazırlanarak Parti Meclisi'ne sunulan seçim analiz raporuna göre etkin nedenlerden bir tanesi, 'İkinci Cumhuriyetçiler'in 2007'de AK Parti'ye bir önceki seçimden çok daha güçlü bir destek vermiş olmasıydı.Bu rapora göre 'İkinci Cumhuriyetçiler'in desteği de seçim kazanmak için önemli bir unsurdu...

* * *

O raporun hemen ertesinde...

Neşe Düzel'in bana yönelttiği 'İkinci Cumhuriyet'in Birinci Cumhuriyet'ten farkı ne?' sorusuna şu yanıtı vermiştim:

'Birinci Cumhuriyet, asker ve sivil bürokrasinin çıkarları ve rantı üzerine şekillenmiş bir devlet ve toplum demektir.

İkinci Cumhuriyet ise toplumun hizmetinde olan bir devletin kurulmasıdır.

Birinci Cumhuriyet'in egemeni asker ve sivil bürokrasidir. İkinci Cumhuriyet'in egemeni ise toplumdur, millettir. Kemalizm bir ideoloji olarak, asker-sivil bürokrasiye sosyal, siyasi ve ekonomik hayattaki egemenliğini sürdürebilmesi için müthiş bir imkán ve rahatlık sunuyor.

İkinci Cumhuriyet ise Kemalizm'in yerine demokrasiyi, hukuku getiriyor. Çünkü bir ülkedeki çok çeşitli, çok renkli, çok farklı yaşam tarzlarını ancak demokrasi ve hukuk bir arada taşıyabilir. Kemalizm pratikte altı oktur ve altı okun içinde demokrasi yoktur. Demokrasinin olmadığı yerde ise toplum yoktur. Toplumun iktidarı yoktur.'

* * *

Önceki gün Deniz Baykal, 'Tek Parti Dönemi'ni eleştirince, bir anda 2007 seçimleri ertesindeki yukarıdaki analizi anımsadım...

Cumhuriyet döneminde, kılık kıyafeti uygun olmayanların Atatürk Bulvarı'ndan bile geçirilmediğini hatırlatan Baykal şunları söylüyordu: 'Tek parti zihniyeti oydu. 'Kıyafetini düzelt öyle gel' diyorlardı. Biz siyasî partiyiz.

Bir kıyafet tüzüğü, nizamnamesi mi ilan edeceğiz?

İnsanları kılık kıyafetine göre yeniden tasnif mi edeceğiz?

Bu tek parti zihniyetini, 2009'a girerken insancıl bir parti olarak biz mi uygulayacağız?

Herkes her meydana gider, her bulvarda yürür, her istediği partiye girer.'

* * *

Baykal, CHP'nin tek parti zihniyetini eleştirirken çarpıcı bir örnek daha veriyor: 'Áşık Veysel, yaşadı bu acı olayı. Ölmeden Atatürk'le buluşmak istedi. Birileri öncülük yaptı, Ankara'ya getirdiler. Ama gidemedi. Çünkü bulvara çıkmasına izin vermediler. Cumhuriyet döneminde Atatürk Bulvarı'ndan, kılık kıyafeti uygun olmayan insanlar geçirilmiyordu. Tek parti zihniyeti oydu.'

* * *

Deniz Baykal'ın lideri olduğu CHP'nin geçmişteki uygulamalarını, vurguladığı örnek üzerinden cesur bir özeleştiriye tabi tutması ne anlama geliyor?

İlk başta Kemalist modernleşmenin ceberut ve toplumsal şartlardan uzak olduğunu kabullenmek anlamına geliyor. Kemalist modernleşme, Batı'nın 'tüketim kalıplarını' taklit ederek üretimden bağımsız bir çağdaşlaşma arayışıydı. Batı'da kıyafet devrimi tarımdan sanayiye geçildiği için kendiliğinden gerçekleşmişti. Biz de Sanayi Devrimi yapılmamış ama poturlu ve şalvarlı köylüler 'modern' kıyafetler giymeye zorlanmıştı. İkinci olarak, Kemalist Devrim, halkın taleplerini demokratik kanallar gerçekleştirmek için çaba sarf etmek yerine, devletin başöğretmenliğinde halka resmi bir anlayışı dayatmıştı.CHP lideri Baykal, tek parti zihniyetinin yanlışlarında ısrarın topluma nüfuz etmekte ne kadar büyük engel olduğunu 2008 yılında görüyor gibi. 

* * * 

Türkiye'de hep devlet önemli, halk önemsizdi. Toplumun önemli olmadığı yerde demokrasi de boy atmaz. Şimdi çağın zorlamasıyla toplum, Kemalizm'den demokrasiye geçişi daha yüksek bir sesle talep etmekte...

Deniz Baykal da yerel seçimler yaklaşırken bundan haberdar görünmekte.

Türkiye'deki diğerleri gibi zaman ve zemine göre kıvrak hareketler yapan eski siyasetçilerden biri olan Deniz Baykal'ın 'İkinci Cumhuriyetçiliği' de bundan dolayı depreşti galiba... İyi de oldu.

STAR