Arafat'tan Müzdelife'ye doğru yürüyüşe geçen hacıların yaptığı şey tam da seyrine doyulamayacak bir manevrayı andırıyor. Eşsiz bir manzara oluşuyor.

Kıyafetler tek tip. Farklar tamamen ortadan kalkmış. Herkes sadece kul.. ve bunu yüksek sesle ilan etmenin iftiharını yaşıyor: Lebbeyk Allahümme Lebbeyk...

Vadilerden aşağıya doğru insan seli akıyor adeta. Gecenin karanlığını yararak ilerleyen kalabalığın rengi beyaz. Sanki gökten melekler iniyor... Kadir Gecesi'ni anlatan surede olduğu gibi iniyor da iniyorlar... Ama, hayır bunlar melek değil. Süt beyaz örtüler içinde akın akın ilerleyenler, günahlarını Arafat'ta bırakarak yürümeye başladığı için melek gibi görünen müminler. Sefer görev emrini alır almaz gelmiş gibiler... Önce Mekke'de toplandılar, Mescidü'l Haram'da, Hacerü'l Esved'i ellerini kaldırıp, yüzlerini tam cepheden okutturarak selamladılar. Güvenlik sebepleriyle, vize işlemlerinde iki kulağın da göründüğü, cepheden çekilmiş fotoğraf istenmesi, pasaport işlemleri yapılırken on parmağın onunun da izinin alınması geliyor insanın aklına oracıkta...

Sefer görev yerinde toplananlar önce yüzünün, göz retinasının, iki elinde bulunun bütün izlerinin ve "Bismillahu Allahuekber" demek suretiyle ses frekansının Hacerü'l Esved tarafında okunarak kayda geçirilmesinin ardından hareket ettiriliyorlar. Önce Mina'ya gidiliyor. Orada beş vakit namaz kılınıyor. Ardından Arafat'a doğru hareket başlıyor. Öğlene kadar Nemire Mescidi'ne ulaşıp oradaki hutbeyi dinlemek lazım. Ardından vakfe başlayacak; güneş batıncaya kadar geçecek zamanın her bir saniyesi paha biçilmez kıymetlere sahip. Efendimiz, vakfe duasında, bir eliyle devesinin yularını yakalamaya çalışırken öbür elini indirmeden duaya devam etmişler...

Güneşin batmasıyla birlikte hareket başlıyor ve Müzdelife'de karar kılınıyor. Sabah olunca yeniden harekete geçiliyor. Bu sefer Müzdelife'yi Mina'dan ayıran dar boğazdan geçilerek hiç durmadan hedefe doğru ilerleniyor. Dillerde tek bir cümle: Lebbeyk Allahümme Lebbeyk...

Geldim, her şeye hazırım demiştin; işte hedef belli oldu: Önce büyük şeytanın tepesine bin, ardından da hemen kurban kes ki, içindeki arzulardan seni yakalayamasın! Düşmanının üstüne yürürken onun istismar edebileceği zaaflarını sakın unutma. Aksi takdirde hücuma kalktım derken içerden çökebilirsin!.. Çıkınca ikisini birden bitir ve ondan sonra geriye çekilip, çadırlara girmeyi düşün!..

Birbiri adına dizilmiş üç adet şeytan var. Küçük, orta ve büyük şeytanlar... Bunları fert, bölge ve dünya çapında ele alırsak, fertten dünya çapında işlere doğru büyüyerek giden tuğyanlar, serkeşlikler peş peşe dizilir. Ferdin küçük, orta ve büyük şeytanından, bölgenin küçük, orta ve büyük şeytanından, dünyanın küçük, orta ve büyük şeytanına kadar iç içe daireler oluşmaya başlar. Bir de bakarsın ki ortada küçük diye bir şey kalmamış...

Şeytan taşlama mahallinde yapılan yeni inşaatlar izdihamı sıfırlamış. Kapalı ortamda çalışan klima sesleri, hacıların hızlanarak sertleşen ayak vuruşlarına karışınca "Kös" seslerini andırıyor. Bir de taşlama başlayınca insan bambaşka duyguların seline kapılıyor. Gazi Muhtar Paşa'nın dediği gibi, "Gafil ne bilir neşvey-i pür şevk-i vegayı / Meydan-ı celaletteki envar-ı safayı." Kurban bitince yeniden Kâbe'ye gidiliyor ve aynı şekilde yüz, göz retinası, ellerdeki izler ve ses frekansı ile tekrar bir giriş yapılıyor. Belki de yapılan faaliyet sonrasında alınan puanlar dosyaya aktarılıyor!..

Geriye çekilip kendimce bir değerlendirme yapıyorum: Renkleri, dilleri, milletleri, yaşları, cinsiyetleri birbirinden farklı birkaç milyon eğitimsiz insanı, bir mekânda toplayıp, kırk sekiz saat içinde dört defa kondurup-kaldırarak elli kilometre yürütebilmek başarılabilecek bir iş midir? Bu muhteşem manevrayı dünya çapında gerçekleştirebilen saik kim bilir daha neler yaptırmaya muktedirdir? Yeter ki, bir taraftan şeytan taşlarken bir taraftan da kurban emrinin hikmetlerine bağlı yaşama kararlılığı gösterilebilsin!..

ZAMAN