“Ne garip rastlantı...” demiş kıdemli bir yazar ve eklemiş: “Yarın 'Tan olayı'nın 63. yıldönümü; Serteller'i anacağız, onların demokrasi savaşını sürdürdükleri için Prof. Dr. Emre Kongar ile Strateji dergisini çıkaran Cumhuriyet'e ve TUSAM'a ödül verilecek.”

Tan gazetesi baskınının 63. yıldönümünde Serteller'in demokrasi savaşını sürdürdükleri için Cumhuriyet gazetesine ve bir Cumhuriyet yazarına 'ödül' vermek tam Cem Yılmaz'lık bir cinlik olmalı. Bunu kim düşünmüşse kendisini tebrik ederim...

Keşke espriyi biraz daha keskin hale getirebilmek için ödül listesine Cumhuriyet'ten iki ismi daha ekleseydi: İlhan Selçuk ile Orhan Birgit'i... Ödüllerini de Süleyman Demirel'e verdirseydi...

“Bu da nereden çıktı?” demeyin lütfen. Ülkemizin ilk 'derin operasyonu' sayılabilecek Tan Matbaası baskını sırasında olay mahallindeydi İlhan Bey ile Orhan Bey; matbaa makinaları kırılır, harf kasaları dağıtılırken Demirel'in de fazla uzakta olmadığını biliyoruz...

Tan gazetesi Zekeriya ve Sabiha Sertel çifti tarafından çıkartılıyordu. Sabiha Hanım Türkiye'nin ilk kadın gazetecilerindendi. Amerika'da eğitim gördü. Zekeriya Sertel'le evlendiğinde 'câmiası dışından biriyle izdivaç yapan ilk Selânikli gençkız' olarak tarihe geçti. Sabiha Hanım, anılarında, bunun ne anlam taşıdığını uzun uzadıya anlatır.

Bugünün standartlarına göre ancak 'liberal' sayılabilecek gazeteci çift, o yıllarda 'komünist' olmakla suçlanır. Kendilerini 'tehlikeli' kılan bir özellikleri daha vardır: Yeni kurulan ve iktidara yürüyen Demokrat Parti ile solcu aydınlar arasında işbirliği zemini arayışı içerisindedirler... DP öndegelenleri Sertel çiftinin çıkardığı gazete ve dergilerde yazmakta, buna karşılık Serteller de DP çizgisine yakın yayınlar yapmaktadır.

1946 seçimleri ufukta görünmüşken, “Devlet benim, devlet biziz” anlayışına sahip olanlar, kışkırtılmış kitleleri kullanarak, dişleri ve tırnaklarıyla kazıyarak sahip oldukları Tan Matbaası'nı Serteller'in başına geçirirler (4 Aralık 1945). Karı-koca soluğu yurtdışında alır.

Cumhuriyet yazarı Orhan Birgit'in Tan Matbaası'nı basan kitlelerin içerisinde olduğunu ilk yazan yine bir Cumhuriyet yazarıydı: Server Tanilli... Server Bey'in “Ertesi gün, İstanbul Üniversitesi bahçesinde toplanan sağcı gençler, başlarında Orhan Birgit ve Ali İhsan Göğüş, ellerinde bayraklarla Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün resimleri, yürüyüşe geçerek gazete önüne gelirler” satırları gözümü faltaşı gibi açmıştı.

Sebebi şudur: Türk siyasi tarihinde 'muhteşem bir özel harp operasyonu' olduğu bilinen 6/7 Eylül (1955) olaylarını incelerken de karşıma çıkan bir isimdi Orhan Birgit...

6/7 Eylül olaylarına adı karışanların hepsi sonradan terfi ettiler: Selanik'teki Atatürk'ün evini kundaklayan Batı Trakyalı genç Türkiye'de vali oldu. Olayı kışkırtıcı bir dille kaleme alan AA muhabirinin eşi BM'de protokol müdürlüğüne yükseldi. Özel baskıyla İstanbul halkını galeyana getiren gazetenin yazı işleri sorumlusu uluslararası bir ajans kurdu. Gazetenin sahibi milletvekili yapıldı.

Tan Matbaası baskınına katılan ve 6/7 Eylül olayını üyelerinin yaptığı konuşmalarla etkileyen Kıbrıs Türktür Cemiyeti'nin başkan yardımcısı Orhan Birgit de milletvekili ve bakan oldu. Tan Matbaası baskınında sırt sırta verdiği arkadaşı da milletvekilliği ve bakanlık yaptı.

“Tan Matbaası'nı basan kalabalık arasında İlhan Selçuk da vardı” desem, bu haberi daha önce de bu sütunda okuduğunuz için şaşırmayacağınızı bilirim. Kendisini arayan Can Dündar'a, Cumhuriyet gazetesi imtiyaz sahibi İlhan Selçuk, “Ben yürüdüm, ama binaya gitmedim, Tan'ı yağmalayanların bazıları da sonradan DP milletvekili oldu” deyiverdi.

Onuncu Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in de Tan Matbaası basılırken oraya doluşan kalabalığın arasında yer aldığı sonradan ortaya çıktı.

Son zamanlarda sokaklara dökülen bilgilere sahip olunmadan önce bu irtibatları kurabildiğimi herhalde anlıyorsunuzdur. İğneyle kuyu kazarcasına bir zorluk içerisinde elde edilen bir fotoğraftır size burada sunduğum...

İlhan Selçuk ve Orhan Birgit gibi 'solcu' bilinenler... 'Sağcı' etiketiyle politikacılık yapmış, cumhurbaşkanlığı koltuğuna kadar yürümüş Süleyman Demirel... Kimbilir daha kimler o gün oradaydı...

Ben yine de 'Sabiha-Zekeriya Serteller'in davasına katkılarından dolayı' Cumhuriyet gazetesine ve yazarlarına ödül vermeyi ve töreni de Tan Matbaası'nın yakılıp yıkıldığı günün yıldönümünde düzenlemeyi akledenleri tebrik ederim.

O zekâ, ödülü de, Süleyman Demirel'e verdirmiştir herhalde.

YENİ ŞAFAK