Arjantin'de yeni seçilen Kongre üyelerinin yemin töreni, geçen hafta sol görüşlü milletvekilleri standart yemin metninden saparak “özgür Filistin”e bağlılık sözü veren siyasi açıklamalar yapmasıyla tartışmalara yol açtı ve normalde prosedürel bir olay olan töreni kamuoyunda siyasi bir çatışmaya dönüştürdü.

Ulusal Kongre'deki resmi oturumda, aşırı sol partilerden birçok milletvekili, Anayasa'ya bağlılık yemini yerine Gazze, Filistin ve “Siyonist soykırımı”na atıfta bulunan açıklamalar yaptı. Bunlar arasında Nicolás del Caño, Myriam Bregman, Romina Del Plá ve Néstor Pitrola gibi İşçi Sol Cephesi'nin önde gelen isimleri de vardı.

Milletvekili Néstor Pitrola, boynuna Filistin kefiyesi takarak kürsüye çıktı ve “Siyonist soykırımın sona ermesi ve özgür Filistin için” yemin ettiğini açıkladı. Solcu milletvekili de Nicolás del Caño, “Gazze'de katledilen erkek ve kız çocuklar için” yemin etti.

Karpuz simgeli bir tişört giyen Romina Del Plá, “Filistin'in nehirden denize kadar var olma hakkı için” yemin ettiğini belirtti. Bu ifade, Arjantin'deki Yahudi örgütleri tarafından “İsrail'in ortadan kaldırılması” çağrısı olarak algılanıyor.

Yahudi sosyalist milletvekili Myriam Bregman, “Filistin'deki soykırıma karşı durulması için” yemin etti ve bununla ilgisi olmayan bir şekilde ABD'nin Venezuela politikasına karşı protesto ekleyerek “Yankiler Venezuela'dan defolun” dedi.

Sağcı bir partinin Yahudi milletvekili Sabrina Ajmechet, “Bu sirke bir son verelim” dedi. “Başka bir bölgeye bağlılık yemini ederek göreve başlayan milletvekilleri olamaz. Bu sadece çirkin değil, aynı zamanda sorunlu bir durum.”diye ekledi.

Olay, oturumu kesintiye uğrattı, meclis salonunda bağrışmalara neden oldu ve muhalefet liderlerinin eleştirilerine yol açtı. Arjantin'in başlıca Yahudi çatı örgütü DAIA, “nehirden denize” gibi ifadelerin ve “Siyonist soykırımı”na yapılan atıfların siyasi eleştiriden, dışlayıcı veya kışkırtıcı olarak algılanan retoriğe geçtiğini belirterek resmi bir şikâyette bulundu. Örgüt, bu tür bir dilin sosyal uyumu zedelediğini ve Arjantin'i çoğulculuğa olan bağlılığıyla çelişkiye düşürdüğünü belirtti.

Başkan Javier Milei'nin sağcı özgürlükçü koalisyonundan milletvekilleri, yeminin anayasal bir yükümlülük olduğunu, dış politika savunuculuğu için bir platform olmadığını savunarak, yuhalamalar ve itirazlar ile oturumu kesintiye uğrattı. Milei'nin partisinin üyesi Lila Lemoine, Bregman'ı doğrudan azarlayarak, “Ülken için yemin etmelisin” dedi.

Mevcut kongre kurallarına göre, bu sözler Arjantin'in esnek yemin prosedürleri kapsamında yasal olarak izin verilse de, “uluslararası siyasi mesajlardan çok kurumsal sadakati vurgulayan uzun süredir var olan parlamento normlarını” ihlal etti.

Yemin, milletvekili görevini açıkça kabul ettiği sürece geçerlidir. Ancak bu tartışma, gelecek oturum öncesinde prosedür standartlarının sıkılaştırılmasına ilişkin iç tartışmaları hızlandırdı.

Kongre'deki çatışma, yönetimini İsrail ile açıkça aynı çizgide konumlandıran Başkan Javier Milei yönetimindeki Arjantin'in dış politika tutumundaki keskin değişimin arka planında ortaya çıktı. Milei, Gazze'deki soykırımı kamuoyuna “terörle mücadele” olarak sunmuş, Hamas'ı defalarca kınamış ve İsrail'in kendini savunma hakkını vurgulamıştır. Arjantin'in büyükelçiliğini Kudüs'e taşıma planlarını açıklamak ve ikili işbirliğine öncelik vermek dâhil olmak üzere, İsrail ile diplomatik ve sembolik bağları güçlendirmiştir.

Başkan Milei, belirgin bir İsrail yanlısı dış politika izlemeye çalışırken, bazı milletvekilleri resmi devlet etkinliklerini Filistin'e ve daha geniş aktivist davalara desteklerini ifade etmek için kullanmaktadır.

Yemin tartışması, Milei yönetimi içinde, başkanın ülkenin uluslararası ittifaklarını aktif olarak yeniden konumlandırdığı bir dönemde, Kongre içindeki açık Filistin yanlısı mesajların Arjantin'in diplomatik tutarlılığını zedelediği yönündeki endişeleri güçlendiriyor.

Eman Abusidu / MEMO