Mukteda El Sadr'ın İran'da yaklaşık iki yıl ortalıklarda görülmemesi sonrası Türkiye'de sürpriz şekilde ortaya çıkmasının sebepleri etrafındaki tablo, 'Sadr akımı ve çağdaş sorunlar' konferansına katılmak için orada olduğu açıklaması yapılsa da hâlâ net değil. Türkiye'de gördüğü güler yüz, Sadr'ın Türkiye ziyaretinin gerçek etkenleri etrafındaki sorgulamaları haklı çıkarıyor.

'Hoca' veya 'Davutoğlu' Türkiye'nin halihazırdaki aklı ve bu isim, Ankara'nın bölgede bir nüfuzunun olması arzusunda. Ülkesinin Filistin'den Somali'ye, Irak'tan İslamî hareketlere kadar bütün dosyalarda hareket etmesi gerektiğini düşünüyor. Bir Arap gözlemci bana 'Türkiye'nin hedefleri ve rolü var. Zira Türkler arabuluculuk yapmaya kadirler. Bu ise Amerikalıları mutlu ediyor. Daha önce Hamas'la, Suriye İhvan'ı (Müslüman Kardeşler) ve Şam arasında arabuluculuk yaptılar' demiş ve, 'Türkiye siyasî, dinî hareketlere yaklaştı. Bu şaşılacak bir durum değil. Zira Ankara, kendi tarihinin bir parçasına göre hareket ediyor. Ankara'yı bırak bazı dosyalarla uğraşsınlar.' diye eklemişti. Fakat bunlar açıklananlar. Mukteda el Sadr'ın Türkiye ziyareti hakkındaki açıklanmayanlar gerçeğin söylenenlerden tamamen farklı olduğuna işaret ediyor. Zira Sadr, Ankara'ya Irak'tan değil, İran'dan geldi. Gizli bir ziyaretle de gelmedi. Aksine ziyaret aleni yapıldı ve cana yakın bir karşılama oldu. Ayrıca Sadr akımından isimlerin ziyaretin sebeplerine ilişkin yaptıkları açıklamalar, Türklerin açıklamalarıyla ve Arap analizleriyle tamamen çelişkili.

Sadr'ın İstanbul ziyaretiyle ilgili olarak bir Körfez ülkesi yetkilisinin bana söyledikleri dikkat çekiciydi: 'Sadr'ın Türkiye ziyaretine dair hiçbir şey bilmiyorum. Bütün bildiğim, şu günlerde Doha'da Sünnileri ve diğerlerini kapsayan yoğun bir Irak faaliyeti olduğudur.' Acaba burayla bir bağlantı kurmak mümkün mü? Bir İran-Türkiye-Katar eşgüdümünden bahsedilebilir mi? Washington'ın bu durumla nasıl bir ilişkisi var?

Bir diğer konu da Sadr'ın Türkiye ziyaretinin açıklanmış sebebi olan 'Sadr akımını siyasî, kültürel ve sosyal gerçekle kalkındırma' hedefi taşıyan bir konferansa katılması konusu. Fakat önemli iki Arap kaynaktan duyduklarım, Sadrcıların açıkladıklarından tamamen farklı. Zira Türkler bazı Arap yetkililere Ankara'nın 'bölgedeki şartların yatışması için' Mukteda el Sadr'ı Türkiye'ye davet ettiğini bildirmiş. Ayrıca Türk Yeni Şafak gazetesi, Türk yetkililerden Sadr'ın kendilerine 'Irak'ı parçalanır halde bırakmayın ve bu yüzden Kerkük sorununda sizin yanınızdayız' dediğini aktardı. Bu açıklama İstanbul'da yapılırken İran helikopterleri Irak Kürdistan'ındaki köyleri bombalıyordu. Bu durum, Irak Parlamentosu'nu Türk-İran saldırılarını kınamaya sevk etti. Acaba bizler bir arabuluculuk karşısında mıyız yoksa Amerikalılar gitmeden önce Türkler ve İranlılar tarafından Irak'taki şartların yeniden düzenlenmesi girişimi önünde miyiz? Londra'da Arapça yayImlanan El Şarkulevsat gazetesİ 5 MayIs 2009

ZAMAN