İsrail 1979'da İran'ı kaybetmişti. Acaba Türkiye'yi kaybetme operasyonu mu başladı? Türkiye-İsrail ilişkileri hızlı bir frekansla kötüleşirken buna karşın Ankara, Suriye, Irak, İran ve Filistin sorunuyla ilişkilerini güçlendiriyor. Türkiye'nin bölgeye kapsamlı dönüşünün Filistin kapısından ve özellikle de Gazze'den olduğu gözlemleniyor.

Zira 'Anadolu Kartalı' hava tatbikatlarına İsrail katılımının iptal edilmesinin açıklanmış sebebi Gazze'ye yönelik İsrail savaşıydı. Fakat aynı zamanda Suriye ile Türkiye arasında giriş vizelerinin iptali anlaşması, Türk güçleri ile Suriye güçleri arasında ilkbaharda yapılan ve tarafların gelecekte yapmaya niyetlendiği askerî tatbikatlar da dikkat çekiyor. Şam ile Ankara arasında ilk defa siyasî ve askerî çıkarlarda bir örtüşme sağlanıyor. Bu durum birkaç yıl önce düşünülemezdi.

Hatta Irak'la bile Türkiye Kuzey Irak'taki Kürtleri aşarak Türk Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun 'Irak havzasını uyandırma' siyaseti olarak adlandırdığı siyaset çerçevesinde Bağdat'la güçlü ilişkiler dokuyor. Ankara komşu ülkelerle stratejik ilişkiler kurma yönündeki hareketlenmesinde Tahran'ı dışarıda tutmuyor ve bu alanda Ankara'nın İran nükleer programını en az eleştirdiği kaydediliyor. O halde bugün Ortadoğu bölgesi çıkarlar noktasında yeni bir bilince açılıyor, Türkiye, Suriye, Irak ve İran'ı içine alan bir bloklaşmaya gidiyor. Böylelikle bu bloklaşma Irak'tan Amerikan askeri çekilmesinin enkazı üzerine kurulacak bölgesel sistemin dayanağı olacak.

Bu sistemdeki eşsiz Türk rolü İsrail'den uzaklaşmayı ve esasında Irak ve İran havzasına yönelmeyi zorunlu kılıyor. Türkiye'yi bu tür bir eğilime sürükleyen birçok etken görmezlikten gelinemez. Bu etkenlerin başında Almanya ve Fransa'nın karşı çıkması gölgesinde Türkiye'nin AB üyeliği ihtimaline olan umutların azalması geliyor.

İSRAİL TÜRKİYE'DEN VAZGEÇEMİYOR

Bu vakıa karşısında Türkiye'nin kendi çıkarlarını Doğu'da ve Kafkaslar'da araması gerekiyordu. Ermenistan'la doğallaşmaya geçiyor ve bu adımı engelleyen tarihi engelleri aşıyor. Ayrıca Orta Asya'da Türk varlığı belirgin ve bu bölgede Rus ve İran rolüyle rekabet ediyor. Bütün bu etkenler İsrail'in Türk öncelikleri basamağındaki yerini düşürdü. 2006 yazındaki Lübnan savaşı ve Gazze savaşından bu yanaki İsrail uygulamaları İbrani devletinden kendini uzak tutan Türk siyasetinin belirlenmesine katkıda bulundu.

İsrailli yetkililer Türkiye'nin kendileri açısından öneminin ve bölgesel büyük devlet olması sıfatıyla Ankara'ya olan stratejik ihtiyacın bilincinde oldukları için Tel Aviv, taraflar arasında ilişkilerdeki gerginliği tırmandıracak tutumlar almıyor. 'Anadolu Kartalı' tatbikatlarına İsrail katılımının iptal edilmesine yönelik İsrail resmi tepkisine şu ana kadar temkinli yaklaşım ve Türklerin öfkesini körüklememe damgasını vurdu. Fakat Türk televizyonunun Gazze savaşıyla ilgili yayımladığı 'Ayrılık' dizisi İsraillilere temkinli yaklaşımlarını bıraktırdı.

Fakat İsrail bölgede yaşanan değişimlerin boyutunun farkında ve Ankara ile Şam veya Ankara ile Bağdat ve Tahran arasındaki askerî ve stratejik ilişkilerin derinleşmesinden pek hoşnut değil. Zira Tel Aviv Suriye ile savaş halinde. Ayrıca nükleer programını durdurması yönündeki uluslararası yaptırımların başarısız olması durumunda İran nükleer programıyla askerî bir ilişki kurmaya hazırlanıyor. Bu yüzden Türkiye'nin Suriye ve İran'la ilişkilerinin güçlenmesi İsrail'de şüphe konusu. Tabii sadece Ankara'nın Tel Aviv'den uzaklaşması sebebiyle değil, aynı zamanda İsrail'in bölgedeki yalnızlığının derinleşmesi sebebiyle. Özellikle de 1979'da İran'da Şah rejiminin yıkılmasından itibaren Türkiye, kendisi için bölgede nefes alabildiği tek ülke olmuşken. Bu durum barışı reddetmesi, işgal altındaki Arap topraklarından çekilmeye karşı çıkması ve bağımsız Filistin devletine henüz ikna olmaması sebebiyle İsrail'in kendi bölgesine entegre edilmesinin imkansız olduğu düşüncesini derinleştiriyor.

ZAMAN