Oren Ziv’in +972mag’de yayınlanan yazısını Barış Hoyraz, Haksöz Haber için tercüme etti.
İsrailli yerleşimci Yinon Levi'nin Filistinli aktivist Awdah Hathaleen'i vurarak öldürmesinden on gün sonra, İsrail ordusu ve polisi nihayet cesedini cenaze töreni için teslim etti. Cenaze töreni bugün, işgal altındaki Batı Şeria'daki Umm Al-Khair topluluğunda, Hathaleen'in doğum yeri yakınlarında düzenlendi.
Hathaleen, Levi'nin bulunduğu yerden 35 metre uzakta vurularak öldürüldü ve herhangi bir tehdit oluşturduğuna dair bir iddia bulunmamasına rağmen, İsrail yetkilileri cenazenin defnedileceği yer ve şekli konusunda, saldırı gerçekleştirmekle suçlanan Filistinlilere uyguladıkları muameleye benzer şekilde, sert koşullar dayattı.
7 Ağustos 2025'te Batı Şeria'nın Umm Al-Khair köyünde öldürülen Filistinli aktivist Awdah Hathaleen'in cenazesine katılanlar. (Oren Ziv)
Ordu başlangıçta cenazenin Umm Al-Khair'de değil, yakınlardaki Yatta şehrinde yapılmasını istedi ve topluluğun mezarlığının “yasadışı” olduğunu iddia etti. Yetkililer ayrıca topluluğun yas çadırı kurmasını da yasakladı. Daha sonra, ailenin Hathaleen'i geceleyin, en fazla 15 kişinin katılımıyla gömmelerini söylediler.
Hathaleen'in cenazesinin teslimi ile ilgili olarak bugün yapılacak olan İsrail Yüksek Mahkemesi duruşması öncesinde, ailenin avukatı ve devlet temsilcileri, Hathaleen'in Umm Al-Khair topluluğunun yakınındaki aynı adı taşıyan köyde gömülmesine izin veren bir anlaşmaya vardı. Ancak, cenaze törenine sınırsız erişim sağlanacağına dair anlaşmaya rağmen, ordu ve polis, aktivistler ve misafirler de dâhil olmak üzere bölge sakinleri olmayanların törene katılmasını engelledi. Bazıları törene katılmak için toprak yollardan geçmek zorunda kaldılar ve bu da varışlarını geciktirdi.
7 Ağustos 2025'te, öldürülen Filistinli aktivist Awdah Hathaleen'in cenazesi sırasında, Batı Şeria'daki Umm Al-Khair köyüne giden ana yolda bulunan bir İsrail kontrol noktası. (Avishay Mohar/Activestills)
7 Ağustos 2025'te, öldürülen aktivist Awdah Hathaleen'in cenazesi sırasında, Batı Şeria'daki Umm Al-Khair köyüne giden ana yoldaki İsrail kontrol noktasının önünde oturan Filistinli bir adam. (Avishay Mohar/Activestills)
Aileyi temsil eden avukat Tamir Blank, +972'ye verdiği demeçte, anlaşmanın şartlarının ihlalini protesto etmek için Yüksek Mahkeme'ye acil bir dilekçe sunduğunu söyledi. Blank'a göre, anlaşmada “cenaze törenine katılacak kişi sayısında ve yas çadırının kurulmasında herhangi bir sınırlama olmayacağı” açıkça belirtilmişti. Cenaze töreni devam ederken, mahkeme ordunun kısıtlamalarını tartışmak için bir duruşma düzenledi.
Blank, +972'ye “Yargıçlar anlaşmanın ihlal edildiği konusunda hemfikir oldular ve cenaze töreni sona erene kadar süren istişareler için devlete talimat verdiler” dedi. Devletin, anlaşmanın “güvenlik ihtiyaçlarına bağlı olarak” kısıtlamalara izin verdiğini iddia ettiğini ve ordunun bunu kapalı askeri bölge ilan etmek ve erişimi engellemek için gerekçe olarak kullandığını da sözlerine ekledi.
7 Ağustos 2025'te Batı Şeria'nın Umm Al-Khair köyünde, öldürülen Filistinli aktivist Awdah Hathaleen'in cenazesi başında yas tutanlar dua ediyor. (Oren Ziv)
7 Ağustos 2025'te Batı Şeria'nın Umm Al-Khair köyünde, cenaze törenine katılanlar öldürülen Filistinli aktivist Awdah Hathaleen'in cenazesini taşıyor. (Oren Ziv)
Cinayet, yerleşimciler tarafından işletilen bir ekskavatörün, resmi olarak yakınlardaki Carmel yerleşiminin yetki alanı altında bulunan ancak fiilen köyün yerleşim bölgesinde yer alan bir alanda çalışmasını tamamlamasının ardından meydana geldi. Ekskavatör, ana yoldan çıkmak yerine köylülerin bahçelerinden geçerek zeytin ağaçlarına ve çitlere zarar verdi. Köylüler sürücüyle yüzleşip durmasını talep ettiklerinde, sürücü ekskavatörün koluyla köylülerden birine vurdu ve bu da bir çatışmaya yol açtı. Makineyi işleten şirketin sahibi Levi, önce bir Filistinli sakini tabancasıyla vurarak tepki gösterdi, ardından ateş açtı.
Öldürülen kişi Hathaleen olmasına rağmen, İsrail polisi ve askerleri Filistinlileri başından itibaren şüpheli olarak gördü. Hathaleen'in akrabaları da dâhil olmak üzere yirmi kişi tutuklandı, köyün çevresine ordu barikatları kuruldu ve cinayetin ertesi günü yas çadırı söküldü.
7 Ağustos 2025'te Batı Şeria'nın Umm Al-Khair köyünde, cenaze törenine katılanlar öldürülen Filistinli aktivist Awdah Hathaleen'in cenazesini taşıyor. (Oren Ziv)
7 Ağustos 2025'te Batı Şeria'nın Umm Al-Khair köyünde öldürülen Filistinli aktivist Awdah Hathaleen'in mezarı başında yas tutanlar. (Oren Ziv)
Bu Salı günü, köy arazisinde çalışmalarına yeniden başlayan yerleşimcilerin ekskavatörlerinden biri, Umm Al-Khair'deki evlerin yarısına su sağlayan bir su borusuna zarar verdi. Boru henüz onarılmadı. Bu arada, cinayeti işleyen Levi, cinayetin ertesi günü ev hapsine alındı ve Cuma günü serbest bırakıldı, köyün yakınındaki bölgede serbestçe dolaşabiliyor. Gözaltında tutulan üç köy sakini ise bu akşam serbest bırakılacak.
7 Ağustos 2025'te Batı Şeria'nın Umm Al-Khair köyünde, öldürülen Filistinli aktivist Awdah Hathaleen'in cenazesi gömülürken. (Oren Ziv)
Yüzlerce köylü ve küçük bir grup aktivist, Hathaleen'in camiden mezarlığa son yolculuğunda ona eşlik etti. Sloganlar ve bayraklar olmadan sessiz bir cenaze töreni yapıldı, ancak ana yol ile mezarlık arasında en az üç kontrol noktası kuruldu. Umm Al-Khair'in girişi saatlerce kapatıldı ve cenazeye katılanlar daha sonra aileye taziyelerini sunamadılar. Cenaze töreninden sonra, Hathaleen'in yakın arkadaşları uzun süre mezarın başında kaldı.
Alaa Hathaleen ve diğer yas tutanlar, 7 Ağustos 2025 tarihinde Batı Şeria'nın Umm Al-Khair köyünde öldürülen Filistinli aktivist Awdah Hathaleen'in mezarı başında. (Oren Ziv)
“Awdah bir öğretmen ve yerleşim yerlerine karşı mücadele eden bir aktivistti,” dedi Awdah’ın kardeşi İbrahim, cenaze töreninden önce +972’ye. “Geride üç çocuğu, eşi, kardeşleri, hayvanları ve onu seven birçok insan bıraktı. Onu gömmek doğal bir insan hakkıdır, ama onlar bunu on gün boyunca bize engellediler. Bu, aile ve tüm topluluk için duygusal olarak çok zordu.”
“İşgalciler bizi onu gömmekten alıkoymaya çalıştı, ama biz bunu başardık,” diye ekledi kardeşi Aziz. “Ordu cenazenin başka bir şehirde ve sadece 15 kişinin katılımıyla yapılmasını istedi. Ama o Umm Al-Khair'de gömüldü. Bu sumud — bu, bölge ve köyün işgalcilere gönderdiği mesajdır.”
“Bu acıyı tarif edecek kelimeler yok ve İsrail cesedi elinde tutarak acıyı daha da derinleştirdi” dedi kuzeni Tariq Hathaleen Çarşamba günü, cenaze töreni nihayet onaylanmadan önce. "O hiçbir örgütün üyesi değildi; barışsever bir adamdı. Dünyanın dört bir yanında Müslüman, Hıristiyan ve Yahudi arkadaşları vardı ve onurlu bir cenaze törenini hak ediyordu. Awdah benim en iyi arkadaşımdı — birlikte büyüdük, birlikte okula gittik ve sonra üniversiteye gidip İngilizce öğretmeni olduk. Sanki benim yarısı ölmüş gibi hissediyorum.”
* Oren Ziv, foto muhabiri, Local Call muhabiri ve Activestills fotoğraf kolektifinin kurucu üyesidir.