Wikileaks internet sitesinde yayınlanan belgelerde Washington'dan sonra en çok Ankara kaynaklı olanlar yer alıyor. ABD Büyükelçiliği Türkiye ile ilgili 7 bin 918 belge yayınladı. Bu sayı ile Türkiye ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan sonra hakkında en çok belge yayınlanan ülke oldu. Sözkonusu belgeler Türkiye'nin Ortadoğu politikaları için kilit önem taşıdığını ve bazı ülkelerin de bundan büyük rahatsızlık duyduğunu gözler önüne seriyor.

 ORDU DAHA NE KADAR SESSİZ KALABİLİR

• 27 Nisan 2007'deki e-muhtıradan sonra Washington'a gönderilen raporda şu ifadeler yer alıyor: "Ergin Saygun'la konuştuk (emekli orgeneral). Ordunun ikinci adamı 'Türk ordusu laik sistemi korumak için bunu yaptı. Çatışma istemiyoruz. İstesek tankları sokağa indirirdik" diyor. Ağustos 2007'de ABD Dışişleri Müsteşarı Burns'le bir toplantı yapan MOSSAD'ın başı Meir Dagan şöyle diyor: "Türkiye'de İslamcılar güçlendi, ordu daha ne kadar sessiz kalabilir?"

 ATEŞ OLMAYAN YERDEN DUMAN ÇIKMAZ

• Wikileaks'e göre, ABD'nin eski Ankara Büyükelçisi James Jeffrey 23 Şubat 2010'da gönderdiği "confidential" (hizmete özel) nitelikli bilgi notuyla, "Balyoz Operasyonu" hakkında görüşlerini aktardı. Jeffrey imzalı olduğu kaydedilen belgede, 22 Şubat tarihinde polisin 47 emekli ve muvazzaf askerin "darbe planlamak suçlamasıyla" gözaltına belirtiyor. Belgede Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç için Erdoğan'ın "kötü polisi" tanımlaması kullanılıyor. Yorumlar bölümünde ise darbe planlarıyla ilgili "ateş olmayan yerden duman çıkmaz" sözü verilerek kimi askerlerin geçmişte bu tür planlar yapabileceği açıklanmış.

 DARBE YAPMAK İÇİN KAOS İSTİYORLAR

Belgelere göre, 2003 ve 2004 yıllarındaki darbe planlarının özellikle Taraf gazetesinde yer aldığı, gazetenin liberal görüşlü olduğu ile kaynaklarının ordunun ve yargının içinden olduğunun ifade edildiği belirtildi. Ayrıca belge içindeki yorumda gazetenin sahibi Başar Arslan'ın gazetenin Fethullah Gülen tarafından gizlice desteklendiği iddialarını yalanladığı yazılıyor. Belgede ayrıca ordunun direk bir darbeye karşı olduğu, bu sebepten darbe planlarında hep kaos yaratarak halkın hükümete güveninin azalması yattığı belirtiliyor.

 'ERDOĞAN İSRAİL'DEN NEFRET EDİYOR'

• ABD'nin eski Ankara Büyükelçisi James Jeffrey, 27 Ekim 2009 tarihli bir belgede, İsrail'in Ankara Büyükelçisi Gaby Levy ile bir görüşmesine değinerek, Türkiye-İsrail ilişkileri hakkında yorumlarda bulunuyor. Jeffrey'e göre, Levy ülkesinin Türkiye ile ikili ilişkilerindeki kötüleşmeyi Başbakan Erdoğan'a bağlıyor. Levy, Erdoğan'ın İsrail'e yönelik sözleri ve tutumunu "köktenci olmasına ve dini açıdan İsrail'den nefret etmesine" bağlayarak, Türk dış politikasında İsrail karşıtı bir yönelim olduğuna dikkat çekiyor.

 DAVUTOĞLU'NA MERCEK: ÇOK TEHLİKELİ

• Jeffrey'in kaleme aldığı 20 Ocak 2010 tarihli belgede, "ABD için en büyük potansiyel stratejik problem, Türklerin Balkanlar'da ve Ortadoğu'daki yeni Osmanlı duruşudur" deniliyor. Raporunda Türkiye'nin müttefiklik açısından önemine de değinen Jeffrey, özellikle Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nu 'çok tehlikeli' olarak nitelendirerek, Türkler hakkında "Bir Rolls Royce'un hırsına ancak bir Rover'ın olanaklarına sahipler" diyor.

 FÜZE KALKANI DA SIZAN BELGELERDE

• Ankara Büyükelçiliği'nden giden 26 Ocak 2010 tarihli 'gizli' belgede de istihbarat paylaşımından, Ermenistan'a pek çok konu sıralanıyor. Başbakan Erdoğan'ın füze kalkanı projesinin İsrail'i de kapsayacağı konusundaki çekinceleri de yer alıyor. Yazıda başbakan Erdoğan'ın 24 saat sınırların gözetlenmesi için bilgi paylaşımı istediği  ve 12 saatlik ortaklığın bundan sonra tam güne çıktığı anlatılıyor. Sarkozy'nin diplomasi danışmanı Jean David Levitte'nin Türkiye'nin asla AB'ye giremeyeceği yönündeki sözleri de belgelerde.

Amerika Wikileaks'i terör örgütü ilan etti

• Wikileaks'ın gizli belgeleri yayımlamasını engelleyemeyen ABD, yasal yollara başvurmaya hazırlanıyor. Kongre üyeleri de Wikileaks'e sert tepki gösterdi. Kongre üyeleri, sitenin Amerikan ulusal güvenliğine tehdit oluşturduğunu savunarak terör örgütü olarak tanımlanmasını talep etti. Yayınladığı belgelerle dünyada büyük yankı uyandıran Wikileaks sitesinin kurucusu Jullian Assange'nin başını dertte. Zira sitenin terör örgütü sayılması istenirken, Assange hakkında dava açılabilir. Assange hakkında İsveç'te geçen Ağustos'ta tecavüz suçlamasıyla soruşturma başlatılmıştı.

Güvenlik talimatı da sızdırıldı

• ABD Başkanı Baracak Obama, binlerce belgenin sızmasının ardından bunu engelleyebilmek için prosedürde değişiklik talimatı verdi. Ancak Obama'nın talimatı bile dışarı sızdı. Associated Press'te yer alan habere göre, ABD Dışişleri Bakanlığı'nda çalışan herkesin önemli belgelere ulaşmasını engellemek için bir güvenlik birimi kurulması kararlaştırıldı. ABD Bütçe ve Yönetim Birimi Direktörü Jakob Lew, gizli belgelere ulaşılmasını engellemeyen birimlerin bu hatasının asla kabul edilmeyeceği ve tolere edilmeyeceğini açıkladı. 

ALİYEV YALANLADI, İRAN 'ETKİLEMEZ' DEDİ

• Wikileaks'in yayımladığı gizli belgeler arasında Azerbaycan Devlet Başkan İlham Aliyev'in ABD Dışişleri Bakanı Yardımcısı William Burns ile yaptığı görüşmenin detayları da yer aldı. 25 Şubat 2010 tarihli belgeye göre, Aliyev, Erdoğan hükümetinden duyduğu hoşnutsuzluğu da ortaya koyduğu belirtildi. İddialarla ilgili Azerbaycan'dan yalanlama da gecikmedi. Azerbaycan, söz konusu görüşmede üçüncü şahıslar hakkında bir değerlendirme ve sohbet yapılmadığını açıkladı. Suudi Arabistan'ın ABD'den İran'a saldırmasıyla ilgili belgeye de İran'ın tepkisi merak konusuydu. Ahmedinejat, açıklanan belgelerin hiçbir ülkeyle aralarındaki ilişkileri değiştirmeyeceğini açıkladı. Pakistan ve birçok Avrupa ülkesinden de Wikileaks'e kınama geldi. Rusya'dan ise henüz belgelerle ilgili, resmi bir açıklama gelmedi.

STAR