Rita Freire’nin Middle East Monitor’de yayınlanan yazısı, Haksöz Haber için tercüme edilmiştir.

Şili üniversitelerinde düzenlenen 11 günlük programda, MEMO Yayınları tarafından yayınlanan “Latin Amerika'daki Filistin Diasporası: Medya ve Kimlik Üzerine Çalışmalar” kitabının yazarı Ahmad Alzoubi, gazeteciler, akademisyenler ve öğrencilerle Filistin'deki olayların medyada yüzeysel bir şekilde ele alınmasının zararlı etkileri hakkında konuştu. Alzoubi'ye göre, Filistin kaynaklarından kopuk olan gazeteler ve haber ağları, soykırımı normalleştiren bir anlatıyı destekleyen sözde bir “savaş” yayıyor.

Alzoubi, “Latin Amerika ana akım medyası, Siyonist lobilerle uyumlu olan ABD ve Avrupa ajanslarını taklit ederek bu kelimeyi; ‘soykırım’ kullanmaktan kaçınıyor” diyor.

Alzoubi, doktora tezine dayanan kitabında, diasporik topluluklar ile Filistin'den gelen bilgiler arasındaki ilişkiyi ele alıyor. Yazar, geçen yüzyılda gelen göçmenlerin torunları olan mevcut nesillerin, ana akım medyaya güvenmek yerine Arap ajanslarından haber almayı tercih ettiklerini belirtiyor.

Bu yıl São Paulo'da MEMO tarafından Portekizce olarak yayınlanan kitap, Brezilya, Arjantin, El Salvador ve Honduras ile birlikte incelenen ülkelerden biri olan Şili'de ilgi uyandırdı. Latin Amerika'da Filistinlilerin en fazla yaşadığı ülke olmasına ve siyaset, ekonomi, kültür ve spor alanlarında iyi entegre olmuş bir topluluğa sahip olmasına rağmen, bu fenomen tekrarlanıyor. Alzoubi, yerel medyanın Filistin'deki İsrail eylemlerini haberleştirirken bu önemli nüfus kesiminin güvenini hala kazanamadığını açıklıyor.

Çocukların öldürülmesinde acımasızlık içeren soykırım uygulaması sosyal ve bölgesel medyada açıkça yer alsa da, Latin Amerika basını hala doğru ifadeleri kullanmaktan kaçınıyor. Bu bir çatışma veya savaş değil, etnik temizlik ve yerli halkın ortadan kaldırılmasına niyetli bir işgalciyle ilgili bir durumdur.

Araştırmacının ziyareti yerel basının dikkatini çekti. İsrail yanlısı hegemonyacı anlatıya karşı çıkmayı amaçlayan ‘Hoy en La Voz’ kanalına verdiği röportajda Alzoubi, uluslararası hukukta yer alan halkın, medyanın, akademinin ve silahlı direnişin direniş hakkını savundu. La Tercera'ya verdiği demeçte, İsraillilerin Gazze'ye yönelik saldırıları protesto ettikleri algısını sorguladı: ‘Ne yazık ki’ diyor, ‘onları harekete geçiren tek konu rehineler meselesi.’

Üniversitelerde tartışmalar: Meslektaşlarımız ölüyor

Filistinli akademisyen ve MEMO Brezilya direktörü Ahmad Alzoubi, Şili'de verdiği bir dizi konferans sırasında

Alzoubi, Şili Üniversitesi Eugenio Chahuán Arap Araştırmaları Merkezi direktörü Kamal Cumsille, Finis Terrae Üniversitesi İletişim Fakültesi direktörü Alberto Rojas, Şili Üniversitesi İletişim Fakültesi direktörü Patricio Jara ve belediye temsilcisi Alejandra Valle ile birlikte konferanslara katıldı. Bunların ardından gazetecilik öğrencileriyle Gazze'deki medya çalışanlarının durumunu ele alan tartışmalar yapıldı.

Alzoubi, Gazze'de öldürülen gazetecileri ve risklere rağmen Filistinlilerin hayatta kalma mücadelesini haber yapmaya devam eden gazetecileri hatırlattı ve bu gazetecilerin kendilerini korumak ve seslerini duyurmak için yurtdışındaki meslektaşlarının desteğine ihtiyaçları olduğunu belirtti. Bir başka destek biçiminin ise akademik boykot olduğunu belirten Alzoubi, dünya çapındaki öğrencilerin üniversitelerinden İsrail kurumlarıyla ilişkilerini kesmelerini talep ettiklerini kaydetti. “İsrail, Batı hükümetleri ve ABD'den destek aldığı için soykırımı önlemek sadece Filistinlilerin sorumluluğu olamaz. Biz gazeteciler ve araştırmacılar olarak meslektaşlarımızı desteklemeliyiz.”

Gazze'deki durumun videoları, Avrupa ve Amerika'nın bakış açısının ötesine geçmesi için uluslararası medyaya yapılan çağrıyı da içeren konuşmasını destekledi. Konuşmacıya göre, sömürge saldırısı altında yaşayan bir halkın yaşadıklarını anlamak için çok gerekli olan Latin Amerika perspektifi ve duyarlılığı eksik. Latin Amerika muhabirleri varsa, bunlar Tel Aviv'de, Filistin veya Batı Şeria'da değil. Alzoubi, “Bu medya önyargısı mantıksız ve sömürgeciliğin bir parçasıdır” diyerek, öğrencileri araştırma projelerine ve saha eğitimlerine Filistin'i dâhil etmeye teşvik etti. Örneğin, Suriye, Lübnan ve Ürdün'deki Filistin mülteci kampları gibi yerlere.

Diasporik hatıraları araştırmak: işitsel-sözlü tarih

Diasporada bile, 1948'de Siyonist çeteler veya İsrail'in şiddetli kuruluşu tarafından topraklarından sürülen birçok göçmen, Birleşmiş Milletler'in çeşitli kararlarıyla garanti altına alınan geri dönüş hakkıyla kendilerini Filistinli olarak tanımlamakta ısrar etti. Bu nedenle, özellikle birçok göçmenin yerleştiği Latin Amerika'da, dünya çapında dağılmış daha büyük bir Filistin var. Sözlü tarihte korunmuş anıları araştırmak için Alzoubi, ziyaretinin bir kısmını araştırmasına devam etmeye ayırdı ve Şili'deki Filistinlilerle göçmen atalarının tarihi, topluma entegrasyonları ve bugün Filistin'e uzaktan bakış açıları hakkında röportajlar yaptı.

Bu röportajlarda Alzoubi, kendisini sağ veya sol ideolojik ayrımla tanımlamayan, aksine Filistin halkıyla ortak bir dayanışma içinde olan bir Filistin topluluğu buldu. Alzoubi'ye göre, medya insani gazetecilik uygulamalarını daha fazla benimseyerek politikaların insan hayatı üzerindeki etkisini önceliklendirirse, bu endişeleri daha iyi yansıtabilir. “Lobiler ve ekonomik güçler editoryal çizgiyi belirlediğinde, etkilenen insanların bu anlatılara olan güvenini kaybetmesi doğaldır.”

2026 uluslararası seminerine ilk adımlar: Filistin'e vurgu

Brezilya vatandaşlığına geçen ve Brezilya'da Orta Doğu Monitörü'nün lansmanında (Portekizce portal Monitor do Oriente Médio ile) ve Latin Filistin Forumu'nun kurulmasında çalışan, şu anda Katar'daki Lusail Üniversitesi'nde profesör olan Alzoubi, Latin Amerika ve Orta Doğu'dan araştırmacıları ve gazetecileri bir araya getiren, Filistin meselesine odaklanan uluslararası tartışmaların düzenlenmesine katkıda bulunmuştur. São Paulo Üniversitesi (USP), 2018 yılında uluslararası ağ Al Jazeera'nın eski genel müdürü Wadah Khanfar'ın da katıldığı büyük bir konferansa ev sahipliği yaptı. MEMO'nun Brezilya'da lansmanının ardından, Latin Amerikalı gazeteciler ve uluslararası MEMO'nun direktörü Profesör Daud Abdullah'ın katıldığı bir seminer düzenlendi.

Şili'de, MEMO, Latin Filistin Forumu ve Şili Üniversitesi Eugenio Chahuán Arap Araştırmaları Merkezi Başkanı Profesör Kamal Cumsille arasında ilk toplantı gerçekleştirildi. Toplantı, 2026 yılının Nisan veya Mayıs ayında başkent Santiago'da düzenlenmesi planlanan Filistin konulu büyük konferansın organizasyonuna odaklandı.

* Rita Freire, São Paulo Sosyoloji ve Siyaset Okulu Vakfı'ndan Dış Politika alanında uzmanlık sahibi gazeteci, Uluslararası Dünya Sosyal Forumu Konseyi ve Dünya Özgür Medya Forumu'nda Ciranda.Net Ortak İletişim Ağı'nın yöneticisi ve temsilcisi. Middle East Monitor – Brezilya'nın genel yayın yönetmeni.