İran'da 15 Aralık 2006'da yapılan belediye ve Uzmanlar Meclisi seçimlerinden bir gün önce yazdığım yazının bazı yerlerinde şöyle demiştim: 'Belediye seçimleri İran halkının bugünkü gidişattan memnun olup olmadığını, bugünkü yönetimi ne kadar onaylayıp onaylamadığını göstermesi bakımından tabii ki önemli; ama bundan da önemli Uzmanlar Meclisi seçimleri.

Seksen altı seçilmiş üyeden meydana gelen Uzmanlar Meclisi'nin esas adı Meclis-i Hubregan. Üyeleri her 8 yılda bir seçilen bu meclis, İran'ın kendine has siyasi sisteminde olağanüstü önem, ağırlık ve yetkilere sahip bir denetim kuruluşu. Yılda iki defa toplanan, gündemindeki konular hakkında çeşitli kararlar alan bu meclisin yetkileri arasında İran'ın en yüksek makamı olan dinî lider ya da rehberi seçmek, icraatını denetlemek ve gerektiğinde görevine son vermek de var. Ayrıca, meclisin anayasa değişikliklerini veto yetkisi de bulunuyor. Bugünkü 'Rehber' Ayetullah Ali Hamaney'in ilerleyen yaşı ve sağlık durumu göz önüne alındığında, seçilecek yeni Meclis-i Hubregan'ın İran'ın muhtemel yeni Rehber'ini de seçeceği şimdiden söylenebilir.

Yarınki seçimlerde işte bu çok önemli meclis için 144 aday yarışacak. Esasen aday sayısı 500 civarındaydı; ama adayları seçmekle görevli Şûrayı ya da Şûra-i Nigehban bunlardan çoğunu yetersiz bularak seçim dışı bıraktı. Şûrayı Nigehban bizde Anayasayı Koruma Konseyi olarak biliniyor ve birçok başka görevinin yanı sıra seçimlerde aday olacakların aday olunan görevler için uygun ve yeterli olup olmadığına karar veriyor.

(...) Meclis-i Hubregan'ın bugünkü başkanı, lideri Ayetullah Ali Mişkini. Seksen yaşında ve hasta olduğu söylenen Mişkini'nin görevi bırakmak istediği de söyleniyor. Bu bakımdan seçilecek yeni meclisin muhtemelen bir de yeni başkanı olacak. Bu başkanın da İran siyasetinin usta ismi Hüccetilislam Ali Ekber Rafsancani olması bugünden çok güçlü bir ihtimal. Zaten Rafsancani, 1997 yılından bu yana Meclis-i Hubregan'ın ikinci başkanı, Mişkini'nin vekili. Ayrıca, birçok bakımdan Cumhurbaşkanı Ahmedinejad, ekibi ve Ayetullah Misbah Yazdi'nin siyasi rakibi olarak da öne çıkıyor.'

Dokuz ay önce yazdığımız bu yazıdaki bu bilgileri ve öngörümüzü bugün kısmen bu köşeye yeniden aldık; çünkü Rafsancani, Meclis-i Hubregan üyelerinin önceki gün yaptığı seçim sonucunda geçen temmuz ayında vefat eden eski başkan Ayetullah Mişkini'nin yerine bu önemli meclisin başkanlığına seçilmiş bulunuyor.

76 üyenin oy verdiği bu seçimde Rafsancani 41, rakibi Ayetullah Ahmet Cenneti ise 31 oy aldı. Cenneti, radikal görüşleriyle bilinen ve aynı zamanda Rafsancani'nin başkanı olduğu bir başka önemli organ olan Şûrayı Nigehban'ın da genel sekreteri. Cenneti'nin Rafsancani karşısında mağlup olması İran'daki siyasi dengeler açısından elbette çok anlamlı sayılır. İran'ın milletlerarası ilişkilerde ihtiyatlı, ılımlı ve pragmatik politikalar izlemesini savunan ve bu görüşleriyle 'radikal kesim' ile ters düşen Rafsancani'nin yeni makamını kullanarak bu politikaları etkilemeye çalışacağı da bugünden tahmin edilebilir. Bunun yanı sıra Meclis-i Hubregan başkanı olarak Rafsancani'nin İran iç siyaseti bakımından bu meclisin 'siyasi profili'ni de daha güçlü ve etkin bir seviyeye yükseltmek isteyeceği de son günlerde verdiği bazı demeçlerden anlaşılıyor. ''... Meclis-i Hubregan, şayet ülkenin işlerinde daha aktif bir rol oynamak isterse bunu yapacak dinî ve hukukî dayanaklara sahiptir." diyor bu konuda yeni başkan.

Rafsancani hem Meclis-i Hubregan'ın yeni başkanı ve hem de Şûrayı Nigehban'ın başkanı olarak İran siyasetinde önemli roller oynamaya başlayacak bana göre. İki yıl önceki cumhurbaşkanlığı seçiminde Ahmedinejad'a karşı yenilen ve siyasi itibarı azalan Rafsancani, yeniden siyasi arenaya güçlü bir şekilde dönüyor velhasıl.

Zaman gazetesi