Mustafa Abdulsalam’ın Al-Araby Al-Jadeed’de yayınlanan yazısı, Haksöz-Haber tarafından tercüme edilmiştir.

İsrail'i destekleyen uluslararası şirketleri boykot kampanyası Gazze'deki ateşkese rağmen devam ediyor. Devam eden boykot Starbucks, KFC, Pizza Hut, McDonald's ve Carrefour gibi şirketleri endişelendiriyor.

Kampanya aynı zamanda dünya çapında İsrail mallarının boykot edilmesini de kapsıyor. Anholt-Ipsos Nation Brands Index (NBI) tarafından hazırlanan ve aralarında Globes'un da bulunduğu İsrailli gazete ve internet siteleri tarafından yayınlanan son rapor, “İsrail Malı” etiketli malların dünya genelinde yaygın olarak reddedilmesi nedeniyle İsrail ihracatının büyük bir tehlike altında olduğunu ortaya koymuştur. Görünüşe göre seçici tüketiciler ve pazarlar İsrail ürünlerinden kaçınıyor.

Bu hafta Starbucks CEO'su Brian Niccol, birkaç gün önce BAE'ye yaptığı ziyaret sırasında boykotun şirketin dünya genelindeki kar ve gelirleri üzerindeki etkisini kabul etti. İsrail'in Gazze'deki Filistinlilere yönelik soykırımı sırasında daha da kararlı hale gelen şirkete yönelik boykotun sona erdirilmesi çağrısında bulundu.

Boykotun olumsuz etkisinin MENA bölgesiyle sınırlı kalmadığını, Starbucks'ın ABD'deki satışlarını da etkilediğini sözlerine ekledi.

Starbucks CEO'su bununla da yetinmedi. Şirketini işgal ordusunu desteklediği iddiasından uzak tutmaya çalıştı ve İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki savaşını desteklediğini kategorik olarak reddetti. “Boykot ve tüm bu bilgi döngüsü… Bu gerçekten talihsiz bir durum çünkü açıkçası markaya ve mağazalardaki ortaklarımıza zarar veriyor,” dedi Niccol Bloomberg'e. “Biliyorsunuz biz hiçbir zaman orduyu desteklemedik.” diyerek şirketin İsrail hükümetine herhangi bir fon sağlamadığını iddia etti.

Türkiye'de boykot büyük bir başarı elde etmiş, KFC ve Pizza Hut, Türkiye halkının boykotu nedeniyle ciddi bir mali krizle karşı karşıya kalarak kapılarını kapatmıştır. KFC ve Pizza Hut'ın ana şirketi Yum! Brands, Türkiye'deki yerel restoran işletmecisi İş Gıda ile olan franchise anlaşmasını feshettiğini duyurarak 537 şubenin kapanmasına yol açtı. Türk şirket, 7,7 milyar Türk lirasını (yaklaşık 214 milyon dolar) aşan borçları nedeniyle iflasını açıkladı.

Ayrıca Carrefour süpermarket zinciri, Ürdün ve Umman olmak üzere iki Arap ülkesinde kapılarını kapattı ve işgal ordusuna verdiği destek nedeniyle şiddetli bir halk kampanyasıyla karşılaştıktan sonra diğer Arap ülkelerindeki faaliyetlerini azaltma kararı aldı. Fransız zincir, müşterilerini mağazalarına geri dönmeye ikna edemedi.

İsrail'in Gazze Şeridi'nde Filistinlilere karşı işlediği soykırım suçlarına verdiği destek nedeniyle ürünleri ve şubeleri boykot edilen Americana Restaurants şirketi birkaç gün önce yaptığı açıklamada 2024 yılında karının yüzde 39 oranında düştüğünü duyurdu.

Bu düşüş, işgali destekleyen büyük markaların karşı karşıya olduğu çıkmazı gözler önüne seriyor.

Americana Restaurants, diğerlerinin yanı sıra Hardee's, Krispy Kreme ve TGI Friday's markalarını işleten, Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesindeki en büyük restoran işletmecisidir.

Çoğunluğu Müslüman olan ülkelerde meşrubatlarına olan talebi arttırmak için pazarlama kampanyalarına yüz milyonlarca dolar harcamalarına rağmen, Pepsi ve Coca-Cola gibi büyük içecek şirketleri hala birçok yerde boykot ediliyor, özellikle Gazze'ye yönelik 15 aylık savaş sırasında bu içeceklerin yerini alan yerel üretim içeceklerin başarısı ise göz ardı edilemez.

Avrupa'da, işgal altındaki Batı Şeria'da Filistinlilere karşı devam eden savaş ve Gaza Cola ve Palestine Cola gibi alternatif içeceklerin varlığı ışığında, işgali destekleyen şirketleri ve markaları boykot etme kampanyaları devam ediyor.

İşte asıl mesele de bu. Gazze'de ateşkes sağlanmış olabilir ancak Batı Şeria'da on binlerce Filistinli İsrail askerleri tarafından yerlerinden edilmekte ve yüzlercesi öldürülmektedir. Boykotlar işgal sona erene kadar devam etmelidir. Daha azı kabul edilemez.