Körfez Krizinde Rusya Devrede

Ahmet Varol / Yeni Akit

ABD ve Türkiye’nin girişimlerine rağmen Körfez krizi sonuçlanmadı. Başını Suudi Arabistan’ın çektiği dört Arap ülkesinin Katar üzerindeki ablukası devam ediyor. Katarlı hacıların yolculuklarının kolaylaştırılması konusunda da çeşitli tartışmalar yaşandı. Suudi Arabistan Katarlı hacılara kapılarının açık olduğunu ve onlara herhangi bir engel çıkarmayacağını söyledi. Ama daha sonra Katarlı hacıların sadece Suudi Arabistan Hava Yolları’yla çıkış yapabileceklerini açıkladı. Bu da Katar’ı kızdırdı ve bunun hacıların işlerinin zorlaştırılması anlamına geldiğini söyledi. Katarlı hacıların yolculukları konusu Suudi Arabistan’la Katar’ın karşılıklı olarak birbirlerini hac meselesini siyasi konuya malzeme yapmakla suçlamalarına da neden oldu.

Türkiye’ye gelerek Cumhurbaşkanı R. Tayyib Erdoğan’la da görüşme yapan Katar’ın savunmadan sorumlu Devlet Bakanı Halid bin Muhammed El-Atiyye, Ankara’dan sonra 23 Ağustos Çarşamba günü Rusya’nın başkenti Moskova’ya bir ziyaret düzenleyerek Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu’yla bir araya geldi. İki bakanın Katar ile Rusya arasında ikili ilişkilerin geliştirilmesi, savunma alanında yardımlaşma, değişik sahalarda özellikle de hava savunması alanında güçlerin geliştirilmesi konusunda görüş alış verişinde bulunduğu haberlerde dile getirildi.

Katar’ın savunmadan sorumlu Devlet Bakanı Halid El-Atiyye, Çarşamba günü Moskova’da dört Arap ülkesinin Katar’a uyguladığı ablukadan kaynaklanan meselenin çözümü konusunda da bir açıklama yaptı ve ilişkilerin yeniden düzene girmesi için öncelikle ablukacı ülkelerin Katar’dan özür dilemeleri ve ablukayı da tamamen kaldırmaları gerektiğini ifade etti. El-Atiyye daha sonra bu ülkelerin Kuveyt vasıtasıyla ikili ilişkileri yeniden düzene sokmaları gerektiğini söyledi.

Söz konusu görüşmenin ardından Rusya Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un bu ayın 27’sinden itibaren Körfez ülkelerine bir ziyaret planladığı ifade edildi. Yapılan açıklamada Lavrov’un ziyaretine Katar’ın başkenti Doha’dan başlayacağı, oradan BAE’nin başkenti Abu Dabi’ye ve Kuveyt’e bir ziyaret düzenleyeceği belirtildi. Açıklamaya göre ziyaretin öncelikli amacı ise Körfez krizinin sonlandırılması için görüşmeler yapılması.

Göründüğü kadarıyla Körfez krizinin sonlandırılması için şimdi Rusya da fiili olarak devreye girmeye ve aktif olarak rol oynamaya niyetli. Ancak Rusya’nın girişiminin meselenin çözümü konusunda olumlu bir sonuç getirmesi şimdilik pek mümkün görünmüyor. Çünkü bir taraftan Katar kendisine haksızlık edildiğini ve ablukacı ülkelerin özür dilemesi gerektiğini düşünürken diğer taraftan ablukacı ülkeler isteklerini kabul ettirmeden ikili ilişkileri yeniden normalleştirmeye pek yanaşma niyetinde olmadıklarını belli etmeye çalışıyorlar.

Fakat görüldüğü kadarıyla Rusya olayın dışında kalmamaya ve meselenin çözümü konusunda aktif olarak bir şeyler yapıyormuş görünmeye çalışacak.

Bu arada Katar, bileğini güçlendirmek için bazı ülkelerle ikili ilişkilerini güçlendirmeyi amaçlayan ataklarını da sürdürüyor. Katar Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Âl Sâni son günlerde Almanya, Fransa ve İran Dışişleri Bakanlarıyla telefon görüşmeleri yaparak durum değerlendirmesi yaptı, gelişmeler hakkında fikir alış verişinde bulundu. Katar Dışişleri Bakanı söz konusu ülkelerin bakanlarıyla yaptığı görüşmelerinde Körfez meselesinin çözümü konusunda kendisine destek vermelerini istedi.

Bakan Âl Sâni BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’le de telefon görüşmesi yaparak Körfez kriziyle ilgili durum ve gelişmeler hakkında kendisine bilgi verdi.