Batı Şeria'da yerleşimlerin sürmesinin birinci ve temel sebebi, Filistin yönetiminin yerleşimcilere güvenlik sağlamasıdır. Zira bazı Filistin taraflarınca yerleşimlerden bahsetmek, müzakere sayfalarındaki sözlerden ibaret.

Tıpkı mültecilerin dönüşünden bahsedilmesinin Filistin topraklarına dönüş anlamına gelmemesi gibi. Yerleşimlerin durdurulması konusu Filistin devleti kurulması için müzakere edenler açısından önemli bir konu değil. Devleti düşünenler, kendi hesaplarında toprağa hiçbir değer vermiyorlar. Yerleşimler varken ve hatta bütün toprakları kaybetmesi durumunda dahi devleti arayacaklardır. Çünkü bir ağacın altında veya otelde devletin kurulması, amacı gerçekleştiriyor. Hatta bu devlet halksız da olabilir!

Düşmanla ilişkide temel kural, sorun çıkarmak ve bir karşılık elde etmek için baskıda bulunmaktır. Direniş halihazırdaki imkân ve kapasitesiyle İsrail'i yenilgiye uğratamayınca pratik olarak İsrail'e sorun çıkarabilir. Bu da haddizatında çekişmenin dozunu artırır. Filistin yönetiminin uygulamaları, düşmana sorun çıkarma halkası içinde yer almaz. Aksine bu müzakereler, tarihte bir ilk olup zayıf tarafın sadece sözler ve vaatler elde etme karşılığında işgalcinin bütün engellerinin üstesinden gelmeye çalıştığı müzakerelerdir.

Filistin yönetimi, pratik olarak halkları yönetmenin son teorisidir. Doğal olarak bu teoriyi Arap rejimleri desteklemektedir. Bu rejimler sadece bu teoriyi kabul etmekteler, haddizatında yasaklı olan ve kırmızı çizgi olarak görülen direniş bir yana, minimum düzeyde de olsa işgali reddetme türlerini kabul etmemekteler.

Diğer yandan Hamas hareketi, belirli aralıklarla 1967 sınırlarında bir Filistin devleti fikrini kabul ettiğini açıklıyor, ardından bir görüşte karar kılmıyor ve siyasi olduğu görülen ikinci açıklamalarla fikir değiştiriyor. Fakat bu durum, pratik olarak Hamas'ı hassas bir kareye koyuyor. Bu fikirler Hamas hareketine, müzakereye alınmasını destekleyen bazı Avrupa oylarını kazandırabilir ancak Hamas hareketinin temel malzemesi Filistin sokaklarındadır. Bu mesajlar sokaklara ulaştığında sokaklar hayal kırıklığının hakim olduğunu anlayacak ve Hamas'ın öncekilerin çizgisinde yürüdüğünü görecektir.

Hamas'ın uzlaşı düşüncesini kabulünün kendisine kapıları açacağını düşünmesi ise sorunlu. Zira Hamas, ablukanın Gazze'deki savaştan sonra değil, seçimleri kazandığında ve Hamas'ın Mahmud Abbas'la Filistin yönetimine katıldığı zaman geldiğini unuttu mu? Dolayısıyla Hamas'ın uzlaşıyı, üzerindeki ablukanın kaldırılma aracı olarak görmesi uygun değil. Çünkü Hamas, direniş halkasından çıksa ve İsrail'e Filistin yönetiminin verdiğinden fazlasını verse dahi abluka kalıcıdır. Bu mümkün olamayacağı için siyasi konuşmalar sokakların görüşünü zehirlemektedir ve bel bağladıkları hareketin başarısız olduğunu gören insanlar için bir hayal kırıklığıdır.

Hamas hareketinin felaketi, siyasi sözcülerinin çok olması. Bu durum stratejik açıdan hareketin heybetini azaltmakta ve başkalarına doğru olmayan mesajlar okutmaktadır. Filistin yönetimi açısından İsrail siyasetini gören ve okuyanlar, ortada herkesi öğütecek bir değirmen olduğunu bilir. Bu Filistin yönetimi kanalıyla Filistin sorununa hizmet etme amaçlı denklemin başarılı olacağını hiç kimse düşünmüyor. İsrail'in istedikleri sadece kendisine ve güvenliğine hizmet ediyor. Doğal olarak bu denklem Filistin halkının çıkarlarına hizmet etmeye değil, eski Filistinli savaşçıyı büyüyen ve Batı Şeria'da geriye kalan toprakları yutan yerleşimlerin bekçisine dönüştürme esasına dayanıyor.

Hamas hareketi için Halid Meşal'in yaşlı Jimmy Carter'le bir araya gelmesinin önemli olması pek akıl kârı değil. Carter'in ölümünden sonra sancağı belki de oğul Bush alacaktır. Amerikalı liderlerin koltuğu terk etmeleri sonrası yapacakları bir şeyleri varken Araplar olarak bizlerin liderlik koltuğundayken ve koltuğun dışındayken yapacağımız hiçbir şeyimiz yok. Londra'da Arapça yayımlanan El Kuds El Arabi gazetesi, Filistinli yazar, 17 Aralık 2010

ZAMAN