Türkiye Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Irak Kürdistan bölgesinin başkenti Erbil kentine cesur bir ziyaret gerçekleştirdi. Birçok Kürt gözlemci, bölge başkanı Mesud Barzani ile Türk misafiri arasındaki görüşmelerde sınır güvenliği, sınırdaki dağlara konuşlanmış PKK unsurlarının akıbeti gibi siyasi ve güvenlikle ilgili farklı konuların yanı sıra Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Kürtlere yönelik açılım girişiminin içeriği ele alındı.

Aynı kaynaklar Kürt liderlerin Türk bakanla görüşme kulislerinde Kerkük konusunu ve Iraklı tarafların Kerkük'te parlamento seçimlerini erteleme girişimlerini ele aldıklarına işaret etti. Kürt liderler Kerkük'e yönelik tutumlarını destekleyen açık bir söz duymadılar. Ancak aynı zamanda bu tutumlarıyla çelişen veya diğer Irak kentlerinde olduğu gibi Kerkük'te seçimlerin yapılması ilkesini bırakmalarını teşvik eden sözler de işitmediler.

Bununla birlikte Kürt kaynaklar görüşmelerin şu iki temel konuya yoğunlaştığına işaret ettiler. İlki taraflar arasında siyasi ve diplomatik bağlantıyı yürütmesinin yanı sıra Irak Kürdistan'ında faaliyet gösteren Türk şirketlerine mutat konsolosluk hizmetleri sunacak büyük bir Türk konsolosluğunun Erbil'de açılması. İkincisi ise Irak Kürt bölgesi ile Türkiye arasında ekonomik ve ticari ilişkilerin güçlendirilmesi.

Aslında bu eğilim Türk bakana kapsamlı bir ticaret ve ekonomik heyetinin eşlik etmesinde kendini gösteriyor. Aynı kaynaklar, tarafların güvenlik ve siyasete değil, birinci derecede 'ortak ekonomik kalkınmanın geliştirilmesi konusuna yoğunlaştığını gördüler.

Aslında Ankara Iraklı Kürtlere ihtiyacının çok yönlü olduğunu görüyor. Birincisi Iraklı Kürtler PKK'nın silah bırakmaya ikna edilmesinde ve savaşçılarının devlete gönüllü teslim olmaya sevk edilmesinde etkin rol oynayabilir. İkincisi, Erdoğan'ın Kürtlere açılım girişiminin başarılı olmasına destek olabilirler. Üçüncüsü, Irak Kürtleri Ankara'ya Irak'ın diğer bölgelerindeki İran nüfuzunu dengelemek amacıyla Kürdistan'da etkili siyasi, ekonomik ve kültürel varlık verilmesine destek olabilirler. ABD'nin Türkler ve Kürtler nezdindeki bu tür fikirlere uzak olmadığına işaret ediliyor.

Irak Kürtleri bölgedeki çekişmeleri barışçıl şekilde çözmeyi ve karşılıklı ekonomik kalkınmaya yoğunlaşmayı amaçlayan Türk projesi nihayetinde ulusal haklarını garanti altına almayı isteyen projeleriyle örtüştüğünü görüyor.

Ayrıca Iraklı Kürtler Türkiye'nin Washington'un bölgedeki en önemli müttefiklerinden biri olduğunu ve bunun Kürt-ABD koalisyonunun güçlenmesinde yararlı olacağını düşünüyorlar. Buna ilaveten Kürtler Ankara ile iyi ilişkilerin Kerkük'teki Kürt varlığı üzerindeki Irak baskılarının hafiflemesine destek olacak siyasi bir nefes aldırma sağlayacağını düşünüyor.

Her halükarda Türk dış politikası mühendisinin Erbil ziyareti, Kürtler ile Türkiye devleti arasında Ortadoğu'daki tarihî güvensizlik duvarının hızlı şekilde kırılmasında başarılı oldu. Bu durum Gazze ve İsrail'in davranışlarına yönelik tutumundan başlayarak Davutoğlu'nun Erbil'e yaptığı cesur ziyaretine kadar Ankara'nın dış politikasına damgasını vurmaya başlayan yüksek cesarete işaret ediyor.

Kuveyt gazetesi Evan 2 Kasım 2009

ZAMAN