Reuters'a konuşan diplomatik kaynaklar, Suriye rejiminin, aralarında kimyasal AR-GE merkezleri ve zehirli Risin gazı üretim tesislerinin de bulunduğu üç kimyasal silah tesisinin varlığını Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü'ne (KSYÖ) yeni bildirdiğini söyledi.

Suriye'nin, KSYÖ ile yürüttüğü kimyasal stoklarının revize çalışmaları sırasında yapılan bu bildirim, daha önceki listelerde yoktu.

Üç yeni tesisin ortaya çıkması, bazı Batılı ülkelerin Esed rejiminin KSYÖ’ye bildirdiği kimyasal silah stoklarıyla ilgili şeffaf olmadığı yönündeki iddialarını güçlendirdi.

Suriye'nin kimyasal silahsızlandırılması anlaşması

Suriye, geçtiğimiz yıl 21 Ağustos'ta Şam’ın doğu kırsalında yaklaşık bin 400 kişinin zehirli gaz saldırısı sonucu öldürülmesinden sonra ABD’nin askeri müdahale tehdidine karşı Washington ile Moskova arasında bir anlaşma imzalanmıştı. Esed rejimi, bu anlaşmayla elindeki kimyasal silah stoklarını teslim etmeye kabul etmişti.

Lahey merkezli Nobel Barış ödüllü KSYÖ, Suriye’nin varılan anlaşmadan sonra bildirdiği ve daha sonra aşamalı olarak teslim ettiği 1300 ton kimyasal silah stoğunun teslim alınıp sonra da imha edilmesi sürecini bizzat denetledi.

Suriye’nin kimyasal silah tesislerinin tamamını bu aşamada imha etmiş olması gerektiği halde elinde hâlâ imha edilmeyen 12 kimyasal deposu var. Bu depoların önümüzdeki aylarda imha edilecek.

ABD ve İngiltere, Suriye’nin KSYÖ’ye sunduğu kimyasal silah stoklarına ait ilk listenin tutarlı olmadığını iddia etmişti. Uluslararası toplumun Suriye’de IŞİD gibi radikal örgütlerin güç kazanmasından sonra kimyasal silah tesislerinin akıbetiyle ilgili endişeleri artmıştı.

Suriye Sarin gazı veya kimyasal füzelere sahip olduğunu hiçbir zaman kabul etmedi, bin 400 kişinin ölümünden de muhalifleri sorumlu tuttu.

Suriye, Kimyasal Silahlar Sözleşmesi'ni 1997 yılında imazalamıştı. Anlaşmaya göre, Suriye'nin kimyasal silah bulundurması veya kullanması yasak. 

'Suriye rejimi hâlâ kimyasal silahı kullanıyor'

28 Ağustos 2014'te BM Suriye Bağımsız Araştırma Komisyonu, Şam yönetimini Nisan ve Mayıs aylarında sekiz ayrı olayda kimyasal silah kullanmakla suçladı.

Raporda, 'Rejim büyük olasılıkla klorin gazı kullandı' denildi.

Ankara,14 Eylül'de  Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü'nün, Suriye'de yine kimyasal silah kullanıldığına dair güçlü kanıtlar bulunduğunu açıklamasının ardından, BM Güvenlik Konseyi'nin gerekli adımları atmasını istedi.

Kaynak: AL Jazeera ve Reuters