1. HABERLER

  2. İSLAM DÜNYASI

  3. FİLİSTİN

  4. Söz Konusu Siyonist İsrail İse Veto Hazır!
Söz Konusu Siyonist İsrail İse Veto Hazır!

Söz Konusu Siyonist İsrail İse Veto Hazır!

ABD Dışişleri Bakanı Kerry, İsrail’in Filistin topraklarındaki işgalini iki yıl içinde sonlandırmasını öngören BM Güvenlik Konseyi taslağıyla ilgili temkinli konuştu, veto edebileceklerinin sinyalini verdi.

17 Aralık 2014 Çarşamba 01:35A+A-

BM Güvenlik Konseyi'ne sunulması beklenen tasarının geçmesi için ABD ve diğer daimi üye ülkelerin hiçbirinin tasarıyı veto etmemesi gerekiyor. [Fotoğraf: AFP-Arşiv]

Londra'da gazetecilere açıklama yapan ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, "Bir çoğumuz bu konunun aciliyeti olduğunu düşünüyoruz, ancak bölgedeki bu sıkıntı durumla ilgili atılacak adımları aklıselim biçimde iyi hesap ederek atmalıyız" dedi. 

Kerry'nin Londra'da görüştüğü Filistin Müzakerecisi Saeb Erakat da ABD Dışişleri Bakanı'nın kendisine taslağı veto edeceklerini söylediğini aktardı.

Filistin için kritik hafta

İsveç'in Filistin'i tanıması ve Avrupa parlamentolarında üst üste Filistin'in tanınmasını isteyen tasarıların kabul edilmesinin ardından soruna Birleşmiş Milletler (BM) çatısı altında çözüm bulunması ihtiyacı artmış durumda.

Filistin, BM Güvenlik Konseyi'ne (BMGK) işgalin sonlandırılması için baskı yaparken, bu rüzgârın karşısında durarak Arap ve Avrupa ülkelerini karşısına almak istemeyen Obama yönetimi orta yolu bulmaya çalışıyor.

Arap ülkeleri tarafından hazırlanan ve geçtiğimiz ay BMGK geçici üyesi Ürdün'ün Konsey üyelerine dağıttığı tasarıda, Filistin topraklarındaki İsrail işgalinin Kasım 2016 sonuna kadar kaldırılması ve 1967 sınırları temelinde başkenti Doğu Kudüs olacak Filistin devletinin tanınması talebi yer alıyor.

Filistin tarafı, tasarının Çarşamba günü BMGK'ya resmi olarak sunulacağını belirtti, ancak tasarıyı sunması beklenen Ürdün'ün BM Daimi Temsilcisi Dina Kawar, tasarının sunulması için kendilerine herhangi bir talep gelmediğini söyledi.

Kawar, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin taraflarla temasının sürdüğünü ve bunun sonucunu görmek istediklerini belirterek, bu hafta tasarıya ilişkin bir adım atılmasının güç olduğunu dile getirdi.

Öte yandan BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon, BM Güvenlik Konseyi'nin çalışmalarının İsrail-Filistin arasındaki müzakerelere 'yapıcı bir ivme' kazandırmasını umduğunu söyledi.

'Henüz gayriresmi bir tasarı'

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Uluslararası Hukuk Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Erdem Denk, Ürdün tarafından sunulması planlanan taslağın ‘gayriresmi taslak önerisi’ olduğunu ve bunun önce ‘taslak önerisi’ haline gelmesi gerektiğini söyledi.

Taslak önerisi haline geldikten sonra Konsey üyelerinin müzakerelerine konu olacağını belirten Denk, “O aşamadan ne çıkar bilemiyoruz ama değişiklik olma ihtimali var. Ayrıca taslak netleşse bile resmi oylama nasıl sonuçlanır tam bir muamma” ifadelerini kullandı.

Tasarı hakkında ABD’ye rağmen karar çıksa bile, tasarıda kullanılan ifadelerin önemli olduğunun altını çizen Denk, buna rağmen siyasi ve psikolojik etkisi dışında tasarının oluşturacağı etkinin tamamen nihai metne göre netlik kazanacağı görüşünde. 

Kerry’nin Filistin mesaisi

Pazartesi günü Roma’da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşen Kerry, daha sonra Fransa’ya geçti. Akşam saatlerinde Roma'dan Paris'e gelen Kerry, Orly Havalimanı'nda Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius, AB Dışişleri ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier ve İngiltere Dışişleri Bakanı Philip Hammond ile görüştü.

Kerry, Washington'un BMGK'ye sunulan taslağa karşı veto kullanacağına dair sinyal verdi. Kerry, Londra'da yaptığı açıklamada, "hepimiz, bu zor durumda aciliyetin derin duygularını paylaşıyoruz. Fakat, zor koşulların içinde yaşayan bu bölgede herhangi bir adım atarken dikkatli olmalıyız" dedi.

Filistin Yönetim ise, Kerry'nin açıklamasına tepki olarak ABD'nin daha önce veto kullanmakla tehdit ettiklerini açıkladı.

Roma'da Kerry ile bir araya gelen Netanyahu, Filistin ve Ürdün’ün BM gündemine getirdiği İsrail’in 2016 yılına kadar 1967’den önceki sınırlara dönülmesi hususundaki tasarının ABD tarafından veto edilmesini istemişti. Netanyahu Pazar günü de, 1967 sınırlarına dönülmesine net bir şekilde karşı çıkmıştı.

"ABD henüz tarafları dinliyor"

Anadolu Ajansı’na konuşan ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan bir yetkili, BM'de ABD'nin nasıl bir adım atabileceği hakkında konuşmak için erken olduğunu belirterek, şu anda ilgili taraflarla görüştüklerini ve onların fikirlerini dinlediklerini aktardı.

Muhtemel bir oylamada ABD'nin takınacağı tutumu konuşmak için erken olduğunu belirten ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, "BM'deki varsayımsal bir durumda ne yapabileceğimiz hakkında konuşmak için erken. Taraflarla konuşuyoruz, onların görüşlerini dinliyoruz. Konunun diğer taraflarıyla temas kurarak, koordine halinde kalmak ve sahada gerilimin yükselmesini önleme şeklindeki hepimizin paylaştığı hedef doğrultusunda çalışmak için çabalıyoruz " diye konuştu.

ABD'nin Kerry aracılığıyla temasa geçtiği İngiltere ve Fransa, daha önce parlamentoları Filistin’i devlet olarak tanıyan iki ülke olarak öne çıkıyor. Aynı zamanda BMGK daimi üyeleri olan iki ülkenin Filistin'in tanınması yönündeki tavrı Washington yönetiminin üzerindeki baskıyı artırıyor.

Avrupa ülkeleri de tasarı hazırlıyor

Fransa, İngiltere ve Almanya ayrıca, Arap ülkelerinin tasarısına alternatif başka bir tasarı hazırlığında. Tasarının detayları net olmamakla birlikte, karar metninde taraflardan müzakere masasına dönmeleri ve barış görüşmelerinin sonuçlanması için belirli bir süre sınırlaması konulması konularının yer aldığı öne sürülüyor.  

BMGK'daki bir oylamada 15 üyeden en az 9'unun kabul oyu kullanması ve daimi üyeler ABD, Rusya, Fransa, İngiltere ve Çin'in tasarıyı veto etmemesi gerekiyor. 

Dina Kawar daha önce yaptığı açıklamada da tasarıyı Aralık sonuna kadar sunmayı planladıklarını, ancak bunun Ocak ayına da kalabileceğini belirtmişti.

Ocak ayında Konsey'in beş geçici üyesi de değişmiş olacak. Görev süreleri dolacak Arjantin, Ruanda, Güney Kore, Avustralya ve Lüksemburg'un yerine Angola, Venezuela, Malezya, İspanya ve Yeni Zelanda Konsey'de görev alacak.

Yeni üyelerle tasarı için 9 kabul oyu bulmanın daha kolay olması bekleniyor, ancak bütün seçeneklerde veto yetkisi olan ve İsrail'in koşulsuz destekçisi ABD'nin bu hakkını kullanmaması için anlaşma yoluna gidilmesi gerekiyor.

İsviçre’de Filistin Konferansı düzenlenecek

Çarşamba günü İsviçre'nin Cenevre kentinde düzenlenecek Filistin Konferansı'nda Batı Şeria, Gazze ve Doğu Kudüs'teki son gelişmeler ele alınacak.

Dördüncü Cenevre Sözleşmesi’ne taraf olan yaklaşık 200 ülkenin büyükelçisinin katılacağı konferans, Cenevre'de bulunan Dünya Meteoroloji Örgütü'nde basına kapalı yapılacak.

Toplantıya katılımın yüksek olacağı öngörülüyor ancak ABD, Kanada ve Avustralya'nın katılması beklenmiyor. İsrail de Filistin Konferansı’nı boykot edeceğini açıkladı.

Konferans, İsveç'in Filistin'i tanıması ve Avrupa'da son aylarda Fransa, İrlanda, İspanya, Hollanda gibi ülkelerin parlamentolarında Filistin'in bağımsız bir devlet olarak tanınması için yapılan girişimler sonrasında düzenleniyor. Filistin'i bugüne kadar resmen 135 ülke tanıdı.

İsrail'in BM nezdindeki daimi büyükelçiliği ise İsviçre'nin Filistin toplantısı düzenlemesine yönelik kararını eleştirdi.

İşgal altındaki bölgeye 'tartışmalı' yorumu

1949 yılında imzalanan ve 1950 yılında yürürlüğe giren Dördüncü Cenevre Sözleşmesi, savaş bölgelerinde ve işgal altında yaşayan sivilleri korumayı taahhüt ediyor. İsrail ise Dördüncü Cenevre Sözleşmesi'ni imzalamasına rağmen henüz yasal olarak sözleşmeyi onaylamadı. 

Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te ele geçirdiği bölgeleri "işgal altında" şeklinde değil, "tartışmalı" olarak nitelendiren İsrail, inşa ettiği Yahudi yerleşim yerlerinin yasadışı olmadığını ve sözleşmeyi ihlal etmediğini öne sürüyor. Filistin ise sözleşmeye 2 Nisan 2014 itibarıyla taraf olduğunu açıklamıştı.

Filistin Konferansı'nın toplanacağı gün Cenevre'de aynı zamanda İran ile 5+1 ülkeleri arasındaki nükleer müzakereler de yapılacak. Bu nedenle basının ilgisinin nükleer görüşmelere kayabileceği yorumu yapılıyor.

bmfilistin_0.jpg

Kaynak: Al Jazeera ve AA

HABERE YORUM KAT