1. YAZARLAR

  2. Mahmut Osmanoğlu

  3. Özür dilememek için Orta Asya'yı dolanmak
Mahmut Osmanoğlu

Mahmut Osmanoğlu

Yazarın Tüm Yazıları >

Özür dilememek için Orta Asya'yı dolanmak

18 Haziran 2012 Pazartesi 00:33A+A-

Tarihinin en uzun savaşını Afganistan'da veren Amerika 2014 yılında askerlerini prestijine en az zararla Afganistan'dan çekmeye hazırlanıyor.

Ancak ortada büyük bir sorun var. Amerika şu an itibariyle Afganistan'a girdiği yoldan geri çıkamıyor: Pakistan'la sorunu var. Savaş boyunca Afganistan'daki yabancı güçlerin lojistik desteğinin çoğu Pakistan üzerinden karayoluyla yapıldı.

Ancak, Sülale bölgesinde NATO'nun 24 Pakistan askerini öldürmesi ardından Pakistan ABD ve müttefiklerinin lojistik manada şahdamarı olan güzergâhı kapattı. Amerikalıları gizli insansız savaş uçağı üssü olan Şemsi havaalanından kovdu.

Bütün bunların halkın ağırlığını koymasıyla gerçekleştiğini hatırlatmakta fayda var. Siyasiler ya da askerlerin Amerikalılarla ilişkilerde ikiyüzlü davrandıklarına dair bazı belgeler ortalarda dolaşıyor.

Güzergâhın yeniden açılması "Ulusal Güvenlik Konseyi"nin 14 tavsiyesi ile Pakistan Meclisi'ne havale edildi. Meclis konuyu sadece bir güzergâh meselesi olarak görmeyip, oluşturduğu komisyonla ABD ve NATO ile ilişkilerinin gözden geçirilmesini de mercek altına aldı. NATO lojistik hattının açılması Amerika'nın özür dilemesine bağlandı. İnsansız savaş uçaklarının faaliyetlerinin derhal durdurulması istendi. Afganistan'daki NATO askerlerine Pakistan toprakları üzerinden ölümcül silah yollanmasının yasaklanması talep edildi.

Pakistan eski Devlet Başkanı Perviz Müşerref döneminden beri, "Pakistan'ı taş devrine döndürecek bombalama tehdidi" ile Pakistan'a her halükarda emrivaki yapmaya alışık Amerikanın bu gelişmeler hoşuna gitmedi ve Afganistan'dan alternatif çekilme güzergâhları armaya başladı.

Ama fazla seçeneği yoktu: Ya Afganistan'ın Batısından İran üzerinden açık denizlere ya da Türkiye'ye ulaşacaktı ki, bunun imkânı yoktu. Ya da Afganistan'ın Çin sınırı üzerinden çekilecekti ki dünyanın damı olarak isimlendirilen bu bölgedeki coğrafi şartlardan dolayı bunun hiç imkânı yoktu. Geriye Orta Asya ülkeleri üzerinden çekilmek kalıyordu.

Kırgızistan'da zaten üssü vardı. Ama daha çok havadan lojistik destek sağlanıyordu bu üsten.

Geçtiğimiz günlerde NATO üç Orta Asya ülkesi Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan ile Afganistan'dan çekilirken topraklarını kullanma anlaşması imzaladı. Buradan Rusya üzerinden araç ve ekipmanlarını Avrupa'ya ulaştırmak istiyor NATO.

Ne ilginç bir tablo! Soğuk Savaş dönemi düşmanlarını bu alışverişte görmek. NATO silahlarının eski Sovyetler hinterlandı ve bizzat Rusya üzerinden geçirmek!

Aslında kolay bir güzergâh değil bu seçilen. Üstelik ucuz da değil. Ayrıca Rusya'nın anlaşmalar bir de itirazı var: Anlaşmalarda bazı silah ve ekipmanların güzergâh üzerindeki ülkelerde bırakılabileceği maddesi Rusya'yı rahatsız etmiş gibi gözüküyor.

Ayrıca silah ve ekipmanların Orta Asya üzerinden taşınması çatışmaları Orta Asya'ya da taşıyabilir.

Amerika'nın bu anlaşmaları Pakistan'a blöf yapmak için yaptığı da, Orta Asya ülkeleri ile böylece daha yakın ilişkiler kurabileceği de akıllara gelebilir.

Pakistan'dan özür dilememekte ayak direyen ABD ve NATO aslında kendi menfaati için bir şekilde Pakistan'la anlaşmak durumunda bulunuyor. Özür dilememek için Orta Asya'yı dolanmak akıllı bir seçenek gibi gözükmüyor.

Bu arada hatırlatmakta fayda var: Amerikalıların sadece Pakistan'a değil Irak ve Afganistan'a değil tüm dünyaya işledikleri cinayetlerden dolayı özürden fazla borçları var.

YENİ ŞAFAK 

YAZIYA YORUM KAT