Siz doğru yolunuzdan saptınız. Sapkınlığınızın çöllerinde geziniyorsunuz. Vatanınızı savunmadan geri kalmanız için hiç bir deliliniz yok. Korkaklık üzerinize galebe çaldı, zayıflık sizleri istila etti. Korkaklık ve çekingenlik yüreklerinizi zaafa uğrattı. Bilmiyor musunuz ki her işin başlangıcı zordur? Düşünmüyor musunuz ki, amacın büyüklüğü oranında yolun meşakkatleri büyür? Kuşkusuz rahatlık meşakkatlerle kuşanmıştır. İşlerin en üstünü en zor olanıdır. Yabancılara kul-köle olmaya, uşaklara boyun eğmeye razı mı olacaksınız? Kişinin, gittikçe müddeti azalan ve zevale doğru giden bu dünyada ölmesi kalmasından daha iyidir. Köle hiç bir şeye malik olamaz. Zannediyor musunuz ki, bu kötürüm durumunuzu mazeret olarak ileri sürmeniz orduların Rabbinin gazabını sizden uzaklaştırır? Kesinlikle hayır! Siz kendi yurtlarınızı kendi canlarınız ve mallarınızla savunmadıkça asla Allah katında bir mertebeye eremezsiniz. O'nun öfkesinden de kurtulamazsınız. Yeryüzü devam ettiği müddetçe kölelik zilleti içerisinde bulunursunuz. Bunun dışındaki her azap düşüktür. Kahraman olunuz. Ayaklarınızı sabit tutunuz. Korkunuzu gideriniz. Biliniz ki zafer sabırla gelir. Emin olunuz ki, rahat ve mutluluk meşakkatin ardı sıradır. Sünnetullah ezelden böyle cereyan etmiştir: İnsan yorulmadıkça amacına ulaşamaz. Bu hatıl delilleri öne sürmeyiniz. Haklarınızı isteme konusundaki yenilginizi açığa vurmayınız. Korkaklık elbisesini giymeyiniz. Çünkü korkaklar amacına ulaşamaz, mahrum kalır. Kelimenizde anlaşmaya koşunuz. Göğüslerinizi, ülkenizi kurtarma yolunda düşmanın oklarına çeviriniz. Biliniz ki, geçmişte yaşamış ve şimdi yaşayan milletler boyunduruklarını ve kölelik zincirlerini ancak meşakkat ve ölüm acılarına tahammülle kırıp atabilirler.

* Bu yazı Paris'te Ocak 1883'te Ebu Nazzare gazetesinde yayımlanmıştır. Ali Seleş, Silsiletü'l-A'meli'l-Mechule: Cemaleddin el-Efgani, (Londra, 1987), s. 88.