1. YAZARLAR

  2. Pierre Rouselins

  3. Kırgızistan: Orta Asya'da bölgesel tehlike
Pierre Rouselins

Pierre Rouselins

Yazarın Tüm Yazıları >

Kırgızistan: Orta Asya'da bölgesel tehlike

16 Haziran 2010 Çarşamba 03:14A+A-

Kırgızistan'daki iç çatışmalar tehlikeli bir şekilde yayılıyor. Bu çatışmaların oluşturduğu kriz, Özbekistan'ı da tehdit etme riski taşımaktadır.

Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev'e karşı geçtiğimiz nisan ayında gerçekleştirilen darbe, Moskova hükümetinin bölgedeki piyonlarını öne sürme istencinden kaynaklanıyordu. Devrik devlet başkanının kalesi olan Güney Kırgızistan'da Özbek azınlığa karşı yapılan katliamlar, son günlerde gerçekleşen ve yüzden fazla kişinin ölümüne yol açan ayaklanmaların çıkmasına sebep olmuştu.

Bugün Özbekistan, sayıları yüz bini bulan yurtlarını terk eden Özbek asıllı sığınmacıyla karşı karşıya kalınca, Kırgızistan'a hakim olan istikrarsızlığın kendi topraklarına da yayılacağı kaygısını duymaya başladı. Kırgızistan'ın kuzeyinde başkent Bişkek yakınlarındaki Kant'ta bir askerî üsse sahip olan Rusya da, iktidarı devraldıktan hemen sonra Moskova hükümeti tarafından desteklenen geçici hükümete askerî yardımda bulunmayı şimdilik de olsa reddetti.

Darbeden sonra Rusya gibi Özbekistan da Roza Otunbayeva'nın geçici hükümetini tanımıştı. Özbekistan'ın bu tutumu Bakiyev'in taraftarı olan ülkenin güneyinde yaşayan Kırgızların Özbek azınlığa karşı saldırılarının esas sebebi oldu.

Taşkent hükümeti, komşu ülkeye bir Rus askerî operasyonunun düzenlenmesinden çekinmekte. Özbekistan aynı zamanda durumun daha da kötüleşmesinin ve bu durumun uzun vadede Moskova hükümeti için doğrudan ya da dolaylı olarak müdahaleye çağrı olarak kabul edilmesinden kaygılanıyor. Taşkent hükümeti, bu muhtemel müdahalenin ertesinde kendisinin de Rusya'nın pençesine aldığı bir piyon olmak istemiyor.

Çin ve ABD'ye gelince, onların da, Afganistan'daki birlikleri için lojistik destek sağlamak amacıyla Bişkek'in batısında bulunan Manas'taki üslerini halen muhafaza etmekteler. Onlar da tıpkı bölgede etkili olan diğer güçler gibi olayların gidişatını izliyorlar.

Le Figaro, 15 Haziran 2010

ZAMAN

YAZIYA YORUM KAT