Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, merkez Meram ilçesindeki konutu önünde gazetecilere açıklama yaptı.

Paris ve Katar'daki toplantılardan sonra dün gece Konya'ya döndüklerini belirten Davutoğlu, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ve Katar'ın Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Halit El Atiye ile Paris'te yaptıkları görüşmeler neticesinde, daha önce Katar'da ilan ettikleri 12 saatlik ateşkesin uzatılması kararına vardıklarını söyledi.

Her iki tarafla da görüşerek,12 saatlik ateşkesin 24 saate uzatılması yönünde prensip kararı oluştuğunu ifade eden Davutoğlu, şunları kaydetti:

"Ancak İsrail tarafında, Şabat ve kabine toplantısının uzaması dolayısıyla, bu uzatma mümkün olamadığı için gece boyunca da ateşkes ihlalleri söz konusu oldu. Gece boyu ve bugün öğleden önce yoğun bir telefon diplomasisi daha yaptık. Ben bir taraftan Sayın Kerry ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Sayın Ban Ki-mun ile görüştüm. Bunların öncesinde Halit Meşal ve Halit Atiye ile üçlü bir telefon görüşmesi yaptık. Bu görüşmelerin sonucu olarak da saat ikide Hamas tekrar ateşkes ilan etti. Daha doğrusu Birleşmiş Milletler'in ateşkes çağrısına uyacağını ifade etti. Herhangi bir ateşkesi bozmaya dönük bir adım atılmadıkça, daha sonra biz tekrar sayın Kerry ile görüştük. O da İsrail tarafıyla temas etti. İsrail tarafı da bu ateşkese uyacaklarını ifade ettiler. Ben Sayın Ban Ki-mun ile bir kez daha görüştüm. Sayın Ban Ki-mun da BM Genel Sekreteri olarak, bugün Filistin saatiyle ikide başlayan ateşkesin, 24 saat süreceği konusunu teyit ettiler ve bu konuda destek vereceklerini ifade ettiler. Bu bizim için önemli bir gelişme. Çünkü yarın Filistinli kardeşlerimiz bayramı kutlayacaklar. Bugün arife günü, Gazze'de herkes kendi ailesiyle birlikte, ramazanın son gününü idrak edecekler. Yoğun bir çabayla bu 24 saatlik ateşkes, hem arife hem de bayramın 1. gününü büyük ölçüde bir barış ortamında kutlanması, idrak edilmesi için sağlanmış olan bu ateşkes dolaylısıyla mutluluğumu ifade ediyorum."

"24 saatlik ateşkes, önümüzdeki dönem için bir umut ışığıdır"

Davutoğlu, ayrıca yarınki ateşkesin tekrar uzatılabilmesi için ilgili taraflarla sürekli temas halinde olma kararı verdiklerini ifade etti.

Gerek BM Sekreteri, gerekse Kerry ile görüşmelerde, o hususları karşılıklı olarak teyit ettiklerini dile getiren Davutoğlu, "Ümit ederiz ki yarın ikiye kadar ateşkesi bozucu bir eylem olmaz. Yarın saat 2'de de ateşkes bir kez daha uzatılır. Bu arada sayın Abbas ile de temas kurduk. Uçakta oldukları için kısa bir görüşme oldu. İnince Sayın Abbas ile bu durumları yeniden ele alacağız" diye konuştu.

"Şu anda bizim için önemli birinci öncelik; arife gününü ve bayramı bir çatışma, hava bombardımanı olmadan, herhangi bir çocuk, sivil ve Gazzeli kardeşimizin kaybı olmadan bitirmelerini sağlamak" diyen Davutoğlu, şöyle devam etti:

"Daha sonra süreyle ilgili neler yapılacağı konusunda istişarelerimiz sürecek. Bu 24 saatlik ateşkes, önümüzdeki dönem için bir umut ışığıdır. Bu hedef gerçekleştikten sonra amacımız; Gazze'deki insani durumu düzeltmek. 24 saatlik ateşkesten de istifade ederek, çok ciddi 17 ton civarında bir ilaç yardımını hazır hale getirdik. Gazze'ye gönderilmesi konusunda da müzakereler yapıyoruz. Kızılay Genel Müdürümüz şu anda Kudüs'e intikal etti. Kudüs Baş Konsolosumuz ile Gazze'ye dönük insani yardımları süratle yerine getirmek üzere yoğun bir çaba içindeler. Bu ilaç, gıda yardımı aralıksız olarak Gazze'ye iletilecek. Biraz önce de Sayın Başbakanımızla bir kez daha istişare ettik. Gerekirse İstanbul'dan bölgeye bir hava köprüsü kurarak dahi elimizdeki bütün imkanlarımızla bu acının dinmesine çalışacağız. Sonraki hedef; insani durumun iyileştirilmesi, insani yardımların Gazze'ye ulaşımı, daha sonra sürdürülebilir bir ateşkesin sağlanması nihayetindeki hepimizin hedefi. Gazze ve Filistin halkının onurunu koruyacak bir barışın tesis edilmesi." 

"Alandaki aktörlerin de bu çabayı göstermesi lazım"

Davutoğlu, son 3 günlük bu ateşkese giden süreçte, Kerry ve Atiye ile 3'lü olarak kurdukları istişare mekanizmasının, olağanüstü bir etkisi olduğuna işaret etti. Kerry'nin doğrudan İsrail ile teması olduğunu aktaran Davutoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bizlerin de özellikle benim Katar'da olduğum yaklaşık 24 saati aşkın bir sürenin büyük bir bölümünü, Hamas lideri ile geçirdik. Sayın Halit Atiye ile iki tarafla da doğrudan temasın olması ve Kerry ile aramızdaki güven ilişkisi ile açık ve net iletişim kanalının kurulmuş olması, bu ateşkesi sağlayan temel unsurdur. Bunu ifade etmek isterim. Sayın Kerry de çok yoğun bir çaba sarf etti. Karşılıklı olarak, en az 4, 5 kez ateşkes çerçevesi üzerinde müzakere kağıtları değiş tokuş edildi. Nihai metin, Kerry'nin teklifi olarak, İsrail tarafına da iletildi. Kendisine bu konuda teşekkür ediyorum. Çünkü bir ateşkesin sağlanması için herkesin elini taşın altına koyması lazım. Ancak sadece Kerry'nin bizlerin, Türkiye'nin, Katar'ın iyi niyetleri, ateşkesi sürdürülebilir kılmıyor. Alandaki aktörlerin de bu çabayı göstermesi lazım. Ayrıca Filistin Devlet Başkanı Sayın Abbas'ın ziyaretleriyle bu mekanizma kuruldu. Bunun altını özellikle çizmek istiyorum; Türkiye, Katar, Amerika, Filistin yönetimi ve Hamas arasında kurulan mekanizma, burada karar altına alınmıştı. Filistin yönetimi ve Sayın Abbas bu sürecin içindedir. Aynı şekilde Mısır da bu sürecin içindedir." 

Herkesin elini taşın altına koyması lazım

Kerry'nin doğrudan İsrail ile teması olduğunu, kendisinin de Katar'da olduğu yaklaşık 24 saate yakın sürenin büyük çoğunluğunun Hamas lideriyle birlikte geçtiğini ifade eden Davutoğlu, şöyle konuştu: 

"Sayın Halid Atiye ile birlikte. Tabii iki tarafla da doğrudan temasın olması ve Sayın Kerry ile aramızda bir güven ilişkisi ile açık ve net bir iletişim kanalının kurulmuş olması bu ateşkesi sağlayan temel unsurdur. Bunu burada ifade etmek isterim. Sayın Kerry de çok yoğun bir çaba sarf etti. Karşılıklı olarak en az 4-5 kez ateşkes çerçevesi üzerinde müzakere kağıtları değiş tokuş edildi. Ve son nihai metin Sayın Kerry'nin teklifi olarak da İsrail tarafına da iletildi. Ancak, maalesef İsrail bunu kabul etmedi. Etmemesi üzerine bu geçici ateşkesler formülü üzerinde durulup, burada da Sayın Kerry'nin çok ciddi katkısı oldu. Ben kendisine bu anlamda yürütülen çabalar dolayısıyla katkılarına teşekkür ifade ediyorum. Çünkü bir ateşkes sağlanması için herkesin elini taşın altına koyması lazım. Ancak sadece Kerry'nin, bizlerin, Türkiye'nin, Katar'ın iyi niyetleri, ateşkesi sürdürülebilir kılmıyor. Alandaki aktörlerin de bu çabayı göstermesi lazım."

Ateşkes sürecinin içinde Mısır ve Filistin Devlet Başkanı Abbas'ın olduğunu belirten Davutoğlu, şöyle devam etti:

"Bunun da altını özellikle çizmek istiyorum. Filistin Devlet Başkanı Sayın Abbas'ın Türkiye ziyaretleri ile bu mekanizma kuruldu. Türkiye, Katar, Amerika, Filistin yönetimi ve Hamas arasında kurulan mekanizma, burada karar altına alınmıştı. Şöyle bir kanaat uyansın istemem. Filistin yönetimi ve Sayın Abbas bu sürecin içindedir. Aynı şekilde Mısır da bu sürecin içindedir. Mısır'a karşı, Mısır'ı engelleyici bir çaba değil, bu aksine, Sayın Kerry Kahire'de bu temasları yürüttü. Bir taraftan Mısır tarafıyla, bir taraftan İsrail tarafıyla da sürekli görüştü. Dolayısıyla öyle bir kanaat uyanmasını hiç arzu etmeyiz. Bir tarafta Türkiye ve Katar, diğer tarafta Mısır, İsrail. Bu değil. Önemli olan oradaki kan ve gözyaşının dinmesi için herkesin elinden geleni yapması. Sayın Kerry Kahire'den bizimle konuştu. İlgili bütün aktörler devredeydi. Ban Ki-mun ile görüşülüyordu. İsrail tarafıyla, Mısır tarafıyla, Hamas tarafıyla, Filistin yönetimiyle, dolaysıyla bütün bu sürecin sonunda buraya gelindi."

Dün Paris'te yaptığı görüşmeleri de anlatan Davutoğlu, "Yaptığımız görüşmeler ki, Sayın Kerry ile önce başbaşa görüştük. Sonra yedili toplantı yaptık biliyorsunuz. Orada biz, Sayın Kerry ve ben diğer ülkeleri bilgilendirdik. Onların BM şemsiyesi altında ve ortak çabalar içinde Gazze'nin yeniden yapılandırılması konusunda yapacakları somut katkıları ele aldık. Daha sonra tekrar Sayın Kerry, İsrail Başbakanı Netenyahu ile bizler de Sayın Halit Meşal ile temas kurarak bu ateşkes şartlarının oluşmasını sağladık. Daha sonra Sayın Kerry bizim büyükelçiliğe gelerek birlikte çalışmaya bizim büyükelçilikte devam ettik" diye konuştu.

Elimizden geleni yapacağız

Davutoğlu, görüşmenin son derece verimli olduğunun altını çizerek, "Eğer bu çalışmalar olmasaydı şu anda biz bu ateşkesi sağlamış ve Flistinli kardeşlerimize arife gününde ve barış içinde aileleriyle en azından bayramlaşırken bomba altında bayramlaşmamaları garantisini almamış olurduk. Elimizden geleni yapacağız. Yine de risk var. Yani, her an bir provakasyon, her an kontrol dışı bir hareket olabilir. Onun için saat başı neredeyse bütün aktörlerle temas halindeyiz. İnşallah bu bayramda kardeşlerimiz bir nefes alsınlar. Daha sonra da tabii Gazze'nin insani ve diğer ekonomik bakımdan yeniden inşası konusunda bütün çabalar gösterilsin" ifadelerini kullandı.