2 yıl süren iç savaşın ülke çapında açlığa neden olduğu Güney Sudan’da yeniden iç savaş yaşanma ihtimali korkuya neden oluyor. Devlet Başkanı Salva Kiir ve eski isyancı Başkan Yardımcısı Riek Machar sükûnet çağrısında bulunurken, onlara bağlı savaşçılar birbirleriyle çatışıyor. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Türkiye saatiyle 23.30’da Güney Sudan’daki çatışmaları ele almak üzere toplanıyor.

Pazar günü açıklama yapan Machar’ın sözcüsü, Başkan Yardımcısının evine Kiir’e bağlı askerlerin saldırdığını duyurdu. Sözcü James Gatdet Dak, “Bugün Doktor Machar’ın evine tanklar ve savaş helikopterlerinin de kullanıldığı iki saldırı yapıldı” dedi.

Bu açıklamaya Kiir cephesinden yanıt gelmedi. Machar’ın sözcüsünün açıklamasından önce basına konuşan Kiir’e bağlı Enformasyon Bakanı Michael Makuei, ülkedeki durumun kontrol altına alındığını belirtmişti.

Başkent Cuba'da Perşembe günü başlayan ve kentin farklı bölgelerinde devam eden çatışmalarda 272 kişi hayatını kaybetti.  Bunlardan en az 33’ü sivil.

‘Barış umutları azalıyor’

Al Jazeera muhabiri John Hendren, Cumartesi günü kuruluşunun 5. Yıldönümü olan ülkede barış umutlarının azaldığını söyledi. “Bence şu an burada kimse barışı geliştirmekten bahsetmiyor. Hem başkan, hem de yardımcısı bu konuda çalıştıklarını söyleseler de, orduları hâlâ birbirinden ayrı. Çatıştılar ve çatışmaya devam ediyorlar. Bu da tabii ki yakın gelecek için barış umutlarını azaltıyor” dedi.

Kenya Havayolları, güvenlik tehdidi nedeniyle Cuba’ya da uçuşları durdurduklarını açıkladı.

Çatışmalar nasıl yeniden başladı?

Perşembe günü Kiir’e bağlı askerlerin, Machar’a bağlı güçlerin araçlarını durdurarak aramak istemesi üzerine çatışma yaşanmış, 5 kişi ölmüştü. Cuma günü de Kiir ve Machar Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda basın açıklaması yapmak üzereyken iki lidere bağlı güçler Saray etrafında çatışmıştı. Cuma günkü çatışmalarda en az 150 kişinin öldüğü tahmin ediliyor.

Bağımsızlığın ardından iç savaş

Güney Sudan, 2005'te varılan barış anlaşması gereği, 2011'de yapılan referandumda halkın yüzde 98'inin oyuyla Sudan'dan ayrılmış, 9 Temmuz 2011'i bağımsızlık günü ilan etmişti. 

Cumhurbaşkanı Salva Kiir'in, 16 Aralık 2013'te görevden aldığı yardımcısı Riek Machar'ı darbe girişiminde bulunmakla suçlamasının ardından ordu ile Machar yanlıları arasında çatışmalar başlamıştı.

15 Aralık 2013'te çatışmaların başlamasının ardından Cuba'dan ayrılan muhalif lider Riek Machar, Yukarı Nil eyaletinde isyancı güçlerin bulunduğu, Güney Sudan ile Etiyopya arasındaki bir bölgeye gitmiş ve buradan yönetim karşıtı faaliyetlerini sürdürmüştü. Ağustos 2015'te merkezi Salva Kiir yönetimiyle Machar güçleri arasında barış anlaşması yapılmış; anlaşmanın ardından Machar eski görevine geri dönmüştü.

10 binlerce kişi öldü

Güney Sudan’da 2013 Aralığında başlayan iç savaş, on binlerce kişinin ölümüne ve 2 milyonu aşkın kişinin yaşadığı yerden ayrılmasına neden oldu.

Güney Sudan nüfusunun yarısı aç

Dünya Gıda Programı'nın (WFP) açıkladığı rapora göre, 2011'de bağımsızlığını ilan ettikten sonra şiddetin pençesinden kurtulamayan Güney Sudan'da nüfusun yarısı aç.

Kaynak: Al Jazeera, AA, AFP ve Reuters