Türkiye Kürt meselesi konusunda iki eğilim arasında iç çekişme yaşıyor. İlk eğilim, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın sorunu barışçıl araçlarla çözme girişimini desteklerken, ikincisi girişime karşı çıkıyor, askeri seçeneklerin sürdürülmesini istiyor. Türkiye’de ve dışarıdaki birçok gözlemci de ordunun tutumuna dikkat çekiyor. Zira ordu adeti olmadığı üzere girişime düşmanca yaklaşmıyor.

Aslında muhalefetin çözüm girişimini engelleme gücü yok. Zira PKK’yı askeri açıdan bitiremeyen Ankara psikolojik, ekonomik ve siyasi yorgunluk hissediyor. İkincisi, AKP meclis çoğunluğu sayesinde girişimi mecliste kabul ettirebilir. Üçüncüsü, ordunun tutumu düşmanca değil. Geçmişte bu tür girişimleri engelleyen ordunun, Erdoğan’ın başta Kürtlerle barışçıl ilişki olmak üzere reformcu politikalarını frenleme eğiliminde olmaması muhalefetin öfkesini artırıyor. Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ’un ofisinin PKK’yla diyalog kurmayı veya ülke bütünlüğüne zarar vermeyi amaçlayan her girişimi reddeden bir bildiri yayımladığı doğru. Ancak bildirinin satır aralarında girişimi reddeden veya durdurulması için güç kullanmakla tehdit eden bir ifade yok.

Ordunun 2008’de Kuzey Irak’taki PKK’ya karşı büyük operasyonlar başlattığına, ancak bunların açık ara başarısızlıkla sonuçlanmasının hükümet çatısı altında askeri çözümün yararı üzerine tartışmalar yaşanmasına yol açtığına işaret ediliyor. AB ve ABD’nin sorunun barışçıl yollarla çözülmesi ve ülkenin insan hakları sicilinin iyileştirilme taleplerini artırması tartışmanın şiddetini katlamıştı.

Hükümet bu girişime hazırlık olarak üç adım atmıştı: Kürtçe yayın yapan bir televizyon kanalı açıldı; üniversitelerde Kürtçe eğitime izin verildi ve Türkiye’yle Kuzey Irak Kürt Yönetimi arasında ilişkileri ele almak için Erbil’de Türk ve Kürt aydınlar kongresi yapıldı. Ordu bu adımlara itiraz etmedi. Aksine bazı subaylar Irak Kürdistanı’yla barışçıl işbirliği ve Kürt dosyasıyla ilişkide hükümetin bırakılmasının gerektiğini ima etti.

Askerin bildirisi Erdoğan’ı caydırma değil, girişimin PKK’yla diyaloğu ve devletin bütünlüğü üzerinde tehlikeli unsurlar içermediği konusunda muhalefeti rahatlatma amaçlıydı. (Londra’da Arapça yayımlanan Hayat gazetesi, 6 Eylül 2009)

RADİKAL